DEVAM: 23 - İLİMDEN
FAYDALANMAK VE ONUNLA AMEL ETMEK BABI
حَدَّثنَا
أَبُو بَكْرِ
بْن أَبِي
شَيْبَةَ.
حَدَّثنَا
يونس بْن
مُحَمَّد،
وسريج بْن النعمان.
قالاَ:
حَدَّثنَا
فليح بْن
سليمان، عَن
عَبْد اللَّه
بْن عَبْد
الرحمن بْن
معمر، أَبِي
طوالة، عَن
سَعِيْد بْن
يسار، عَن
أَبِي
هُرَيْرَةَ؛
قَالَ: - قَالَ
رَسُول
اللَّه صَلى
اللَّه عَلَيْهِ
وَسَلمْ: ((من
تعلم علما مما
يبتغي بِهِ
وجه اللَّه،
لاَ يتعلمه
إِلاَّ ليصيب
بِهِ عرضا من
الدنيا، لم
يجد عرف الجنة
يَوْم
القيامة))
يعني ريحها. قَالَ
أَبُو الحسن:
أَنْبَأَنَا
أَبُو حاتم. حَدَّثنَا
سَعِيْد بْن
منصور.
حَدَّثنَا فليح
بْن سليمان،
فذكر نحوه.
Ebu Hureyre r.a.’den
rivayet edildiğine göre Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle
buyurmuştur:
''
Allah rızasının kazanılması için talep edilmesi gereken bir ilmi öğrenen bir
kimse, sırf dünya menfaatı için bu ilmi öğrenecek
olursa kıyamet günü Cennet kokusunu bulmayacaktır. ''
İbni Maceh, Ebul Hasan, Ebu Hatim, Said bin Mansur, Fuleyh bin
Süleyman… yolu ile de aynı hadisi rivayet etmiştir.
AÇIKLAMA: Hadisteki: "Allah rızası için talep edilmesi
gereken ilim- tabiri ile dini ilimler kasdedilmiştir. Şu halde dini ilimIerin
dışında kalan bir ilimle sırf dünya menfaatini kazanmak isteyen bir kimse bu
hadiste haber verilen tehdide tabi değildir.Sindi bu
durumu belirttikten sonra: Hadisten anlaşıldığına göre dini ilimIeri
öğrenmek isteyen bir kimse sırf dünya menfaatını
amaçlarsa bu tahdite maruz kalır. Fakat Allah
rızasını kasdetmekle beraber dünya menfaatını da düşünen bir kimse hadisin tahditine
dahil değildir, demiştir.
Hadisin "
... Cennet kokusunu bulmayacaktır.- fıkrası çeşitli şekillerde yorumlanmıştır.
Çünkü bilindiği gibi, İslam dinine göre zerre miktarı imanı olan kişi neticede
Cennet'e girecektir. Bu itibarla dini ilimIeri sırf
dünya menfaatı için öğrenen kişi iman sahibi olarak öldüğÜ takdirde sonuç itibari ile Cennetliktir. Bunun için
fıkra şöyle yorumlanmıştır:
Dini ilimlerle
yalnız dünya menfaatını kazanmak istiyen
kimse Cennet kokusunu bulmaya ve Cennet'e girmeye müstahak ve Iayık degildir. Ama onu tazib etmek veya afv etmek
Allah'ın iradesine bağlıdır, bizce mechuldür.
Bazıları da
fıkranın manası şudur: Böyle yapan adam Cennet'e girse bile güzel kokusunu
duymayacak ve bu güzel kokudan mahrum kılınacaktır, demiştir. Diğer bir kısım alimler ise fıkrayı mahşer zamanına tahsis ederek: Böyle
olan kişi, kıyamet günü yani kabirIerden çıkılıp
Cennet veya Cehenneme gidilinceye -kadar geçen mahşer süresince Cennet kokusunu
duymıyacaktır. Bu yorumları beyan eden Sindi, sözlerini şöyle bitiriyor:
Çünkü havas
kısmı, özellikle alimler, mahşere doğru gelişlerinde
bile Cennet kokusunu duyarak onlar için bir endişenin bulunmadığını anlamış
olurlar.