107- RÜYASINDA ERKEĞİN
GÖRDÜĞÜNÜ GÖREN KADIN HAKKINDAKİ BAB
حَدَّثنَا
أَبُو بَكْرِ
بْن أَبِي
شَيْبَةَ،
وعلي بْن
مُحَمَّد.
قَالاَ:
حَدَّثنَا
وَكِيْع،
عَنْ هشام بْن
عروة، عَنْ
أَبِيْهِ، عَنْ
زينب بِنْت أم
سلمة، عَنْ
أمها أم سلمة؛
قالت:
-
جَاءَتْ أم
سليم إِلَى
الْنَّبِيّ صَلى
اللَّه
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ
فسألته عَنْ
المرأة ترى
فِيْ منامها
مَا يرى
الرجل؟ قَالَ
((نعم. إِذَا
رأت الماء
فلتغتسل))
فقلت: فضحت النساء.
وهل تحتلم
المرأة؟
قَالَ
الْنَّبِيّ صَلى
اللَّه
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ:
((تربت يمينك.
فبما يشبهها
ولدها
إِذَا؟)).
(Nebi (Sallallahu
Aleyhi ve &ellem)'in muhterem hanımlarından) Ümmü Seleme (r.a.)'den rivayet
edildiğine göre şöyle söylemiştir:
(Enes
bin Malik (r.a.)'ın annesi) Ümmü Süleym (r.anha), Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'e giderek, rüyasında erkeğin gördüğü şeyi gören kadının durumunu O'na
sordu. Resul-i Ekrem (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) :
«Evet. Kadın su
(men!) gördüğü zaman gusletsin.» buyurdu. Bunun üzerine ben (soru sahibi Ümmü
Süleym'e):
Sen kadınları
rezil ettin, kadın ihtilam olur mu? dedim. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
(bana):
«Elin
topraklansın. (ayıp ediyorsun) Kadın'ın suyu yoksa hangi sebeple çocuğu kendisine benzer?» buyurdu.
Diğer tahric:
Buhari, Müslim, Ebu Davud ve Tirmizi de Ümmü Seleme (r.anha)'nın hadisini
farklı lafızlarla rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA :
Bütün
rivayetlerde Ümmü Süleym (r.anha)'nın, ihtilam olan kadının hükmünü Resul-i
Ekrem (s.a.v.)'e sorduğu ve verilen cevapta, meni gördüğü takdirde
ğusletmesinin gerekli olduğu belirtiliyor. Ümmü Süleym (r.anha)'nın sorusu ve
verilen cevabı rivayet eden Sahabi, bazı rivayetlerde• Ümmü Seleme (r.anha)
olduğu gibi, diğer bir kısım rivayetlerde de Aişe (r.anha)'dır. Bazı
rivayetlerde Enes bin Malik (r.a.), olayı anlatıyor. Nitekim 601 nolu hadis
böyledir. Keza bazı rivayetlerde Ümmü Seleme (r.anha)'nın, diğer bir kısım
rivayetlerde Aişe (r.anha)'nın Ümmü Süleym (r.anha)'ya itiraz ettiği
bildirilmektedir. Bu nedenle Resul-i Ekrem (s.a.v.)'in bu iki muhterem
hanımının beraber itiraz etmiş olmaları muhtemeldir.
Resul-i Ekrem
(s.a.v.)'in, kadının su görmesi halinde ğusletmesinin gerekliliğini
bildirmesinden sonra böyle bir soruyu sorduğundan dolayı Ümmü Süleym
(r.anha)'yi kınayan Ümmü Seleme (r.anha) veya Aişe (r.anha)'nın: ''Kadın
ihtilam olur mu?'' sorusu inkar anlamını taşır. Yani böyle bir şey olmaz denmek
istenmiştir. El-İraki bu hususta şöyle der: 'Resul-i Ekrem (s.a.v.)'in
cevabından sonra Nebi (s.a.v.)'in muhterem zevcesi, soru sahibine : ''Kadın
ihtilam olmaz'' demiştir. Bu söz Nebi (s.a.v.)'in buyruğuna ters düşmez. Çünkü
bir şeyin şer''i hükmünü anlatmak, onun bilfiil vuku' bulmasını gerektirmez.
Nitekim fıkıhçılar, hükümleri bilinsin diye, vuku' bulması aklen mümkün olan
bir çok meseleyi anlatırlar .. Halbuki hiç de vaki olmaz. Kadının ihtilam
olması aklen mümkün olmakla beraber bilfiil vuku bulmasını tahmin etmeyen
muhterem annemiz, kadınları mahçup eden bu soruya gerek görmediği için soru
sahibini yadırgamış ve böyle şeyolmaz demiştir.''
İbn-i
Abdi'l-Berr ise şöyle der: 'Her kadının ihtilam olmadığı hadisten anlaşılıyor.
Çünkü her kadın bunu görseydi Aişe ve Ümmü Seleme (r.anhuma), bunu inkar
etmezlerdi. Bazı erkekler de ihtilam olmaz. ancak kadınlarda ihtilam olmamak
oranı daha yüksektir.'
Suyuti de;
'Resul-i Ekrem (s.a.v.)'in muhterem zevcelerinin bir özelliği mahiyetinde olmak
üzere ihtilam olmaktan korunmuş olmaları muhtemeldir. Nasıl ki, Nebiler de
ihtilam olmazlar.' demiştir.
.......
cümlesini terceme ederken; ''Elin topraklansın.'' diye manalandırdık ve
parentez içi ifadeyle; ''Ayıp ediyorsun, diye yorumladık. Bu cümlenin asıl
manası, dediğimiz gibi; ''Elin topraklansın.'' olup, fakir olmaktan kinayedir.
Yani; ''fakir olasın'' demektir. Lakin araplar bu cümleyi asıl manasından başka
manalards. kullanmayı itiyat haline getirmişler ve bir beddua anlamını
kasdetmez olmuşlardır. Bu nedenle Resul-i Ekrem (s.a.v.), muhterem zevcesine
hitaben kullandığı bu cümle ile beddua kasdetmemiştir. Gaye, zevcesinin soruyu
yadırgamasını red etmek ve bilakis onu kınamaktır.
Hadisin son
kısmında çocuğun anasına benzemesinin nedeni olarak, onun menisi gösteriliyor.
EI-Menhel yazarı benzer başlık altında açılan babta rivayet olunan bu hadisin
açıklamasını yaparken, çocuğun annesine benzemesini şöyle anlatır:
''Buradaki
benzemekten maksad bazı vasıflarda çocuğun annesine ortak olmasıdır. Şöyle ki;
Erkeğin suyu kadının suyuna galip geldiği zaman çocuk babaya benzer. Aksi halde
anneye benzer. Eğer annenin suyu olmasaydı çocuk, asla ona benzemezdi.
Müslim'in sahih'inde: ''Annenin suyu babanın suyuna üstün gelirse çocuk
dayılarına benzer. Babanın suyu üstün geldiği zaman, çocuk amcalarına benzer.
Çocuk annesine benzediği için dayılarına, babasına benzediği için amcalarma
benzer.''
HADİsİN FıKıH
YÖNÜ
1. Yararlı olan
mes'eleyi sormaktan haya edilmemelidir.
2. Lüzumu
halinde böyle soru soran kişi kınanmamalıdır.
3. Onu kınayan
kişi, davranışından dolayı ayıplanmalıdır.
4. Kadın
ihtilam olup, su gördüğü zaman ğusletmelidir.
5. Kadın, erkek
gibi ihtilam olabilir. Ve suyu vardır.
6. Çocuk, bazen
babasına benzediği gibi bazen de annesine benzer.