DEVAM: 12- SU
KENARINDAKİ DEVE YATAKLARINDA VE KOYUN AĞILINDA NAMAZ KlLMA BABI
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْنُ أَبِي
شَيْبَة.
حَدَّثَنَا
زيد بْن
الحباب.
حَدَّثَنَا
عَبْدُ الملك
بْن ربيع بْن
سبرة بْن معبد
الجهني. أخبرني
أبي. عَن
أبيه؛
-
أن رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ
قَالَ ((لا
يصلى في أعطان
الإبل، ويصلى
في مراح
الغنم)).
الحديث ذكره
صاحب الزوائد
ولم يتكلم على
إسناده.
Sebere bin Ma'bed
el-Cüh-ni (r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu, demiştir :
«Deve
yataklarında namaz kılınmaz ve koyun ağılında namaz kılınır.»
Not: Zevaid
sahibi bu hadisi zikretmiş de, onun isnadı hakkında konuşmamıştır.
AÇIKLAMA (768, 769 ve 770)
Zevaid
yazarının beyanına göre Ebu Hureyre (r.a.) ile Sebere (r.a.)'nın hadislerini
Kütüb-İ Sitte sahibIerinden yalnız müellifimiz (İbn-i Mace) riva,yet etmiştir.
Halbuki Tirmizi
'Koyun ağıllarında ve deve yataklarında namaz kılmak hakkında gelen hadisler
babı'nda Ebu Hureyre (r.a.)'den merfu' olarak şu hadisi rivayet edip, hasen -
sahih olduğunu söylemiştir:
''Koyun
ağıllarında namaz kılınız ve deve yataklannda namaz kılmayınız.''
Görüldüğü gibi
Tirmizi'nın Ebu Hureyre (r.a.)'den rivayet ettiği hadis metni daha kısadır.
Nesai'nin
Abdullah bin Muğaffel'den merfu' olarak rivayet ettigi hadisin metni de
şöyledir :.
''Şüphesiz
Resulullah (s.a.v.) deve yataklarında namaz kılmaktan nehiy etmiştir.''
Müslim'de 'Deve
etleri(ni yemek) den dolayı abdest almak babı'nda Cabir bin Semure (r.a.)'den
rivayet ettiği uzunca bir hadiste:
''Bir adam,
Nebi (s.a.v.)'e: Ben, koyun ağıllarında namaz kılayım mı? diye sormuş; Nebi
(s.a.v.) : ''Evet'' buyurmuş; Adam bu defa: Deve yataklarında namaz kılayım mı?
diye sorunca Nebi (s.a.v.) ''Hayır'' diye cevab buyurmuştur,'' demektedir
Ebu Davud'da
Cabir bin Semure (r.a.)'in hadisine benzer bir hadisi Bera' bin A'zib
(r.a.)'den rivayet etmiştir. Abdest bahsinde rivayet ettigi hadisin
açıklamasını yaparken el-Menhel yazarı şöyle der.
''Hadisin
zahirine göre deve yataklarında nama/. kılmak haramdır. Ahmed bin Hanbei
bununla hükmederek, Burada kılınan namaz katiyyen sahih degildir. iyade
edilmesi gerekil', demiştir.
Cumhura göre
burada namaz kılmak mekruhtur. Hödiste deve yataklarında namaz kılmanın
yasaklığına gerekçe olarak develerin şeytanlardan yaratılmış oldukları
gösterilmiştir.
Gerekçenin
zahirine göre yasaklama hükmü, develerin orada bulunduğu zamana aittir. Develer
orada yoksa ve necasetten emin olunursa namaz kılmak yasak degildir. Çünkü Ebu
Zer (r.a.)'in hadisinde Nebi (s.a.v.) ''Yeryüzü benim için temizleyici ve
mcscid kılınmıştır", buyurmuştul'.
Şafii, el-Ümm
adlı kitabında. 'Nebi (s.a.v.)'in. ''Deve yataklarında namaz kılmayın. Çünkü
deve, cinden yaratılmış bir cindir." hadisi söz konusu yasağın, o yerin
neccisetinden dolayı değil, devenin kendisinden dolayıdır ... ' demiştir.
Hadisin. '' ..
çünkü şeytandan yaratılmıştır.'' parçasına gelinc8; Bu parça Ahmed bin
Hanbel'in rivayetinde mealen şöyledir.
''.. Çünkü deve
cinden yaratılmıştır, Kaçtığı zaman gözlerini ve durumlarını görmüyor
musun?"
Bu rivayetlerin
zahirine göre deve şeytan neslinclen türemedir. Hatta kendileri de şeytanlar
gibidir.
Parça'dan
kasdedilen mana şu olabilir. Deve, şeytanlar gibi namaz kılanları meşgu! eder.
Çünkü develer rahat durmaz. icabında kişi namazda iken deve ürker veya kaçıp
gider, sağı solu karıştırır ve bu davranışları ile, kişinin namazını yarıda
bırakmasına sebebiyet verebilir. Kişinin, namazını şaşırması, karıştırması
hatta icabında kesmesi hususunda develer şeytan'a benzetilıniş olur. Bu haller,
koyunda yoktur.
Hadisin:
''Koyun ağılında namaz kılın" emri vucub için değil, mübahlık içindir Yani
bu yerde kılınabilir."
Tuhfetü'l-Ahvezi'nin
beyanına göre cumhur: Deve yafaklarında necaset yokken namaz kılmak mekruhtuı'
Necaset varken haramdır, demiştir.