DEVAM: 48- BİR KAVME
İMAMLIK EDEN KİŞİ (NAMAZl) HAFİF KILDIRSIN BABI
حَدَّثَنَا
مُحَمَّد بْن
رمح. أنبأنا
الليث، عَن
أبي الزبير،
عَن جابر؛ - قَالَ:
صلى معاذ بْن
جبل الأنصاري
بأصحابه صلاة
العشاء فطول
عليهم فانصرف
رجل منا،
فصلى. فأخبر
معاذ عنه.
فقال: إنه
منافق. فلما
بلغ ذلك
الرجل، دخل على
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ،
فأخبره ما قال
له معاذ. فقال
النَّبِي
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ
((أتريد أن
تكون فتاناً
يامعاذ؟ إذا
صليت بالناس
فاقرأ بالشمس
وضحاها، وسبح
اسم ربك الأعلى،
والليل إذا
يغشى، واقرأ
باسم ربك)).
Cabir (bin
Abdİllah el-Ensari) (r.a.)'den; şöyle demiştir :
Muaz bin Cebel
el-Ensari (r.a.) arkadaşlarına yatsı namazını kıldırdı. Namazı bir hayli
uzattı. Bu sebeple cemaatimizden bir adam ayrıldı ve namazı yalnız kıldı. Muaz
(r.a.)'a durum bildirilince, Muaz: O, münafıktır, dedi. Adam'a bu söz ulaşınca
Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in huzuruna girerek, aleyhinde Muaz
(r.a.)'m söylediği sözü nakletti. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem), Muaz (r.a.)'a-:
«Ya Muaz! Sen
Fettan mı olmak istiyorsun? Halka namaz kıldırdığın zaman Eş-Şems, El-A'la,
El-Leyl ve el-AIak sureleri ile kıldır.» buyurdu.
Tahric: Kütüb-i
Sitte sahibIeri, Ahmed, İbn-i Hibban, Tabarani, Tahavi ve Beyhaki bunu az lafız
farkı ile rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: Muaz (r.a.)'dan şikayetçi olan adam'ın ismi
hakkında ihtilaf vardır. Kimisi Hazm bin Ebi Ka'b'dır demiş. kimisi Haram bin
Melhan'dır, demiş, kimisi de Selim'dir. demiştir ..
Yatsı namazında
Muaz (r.a.)'a uyan bu adam'ın namazdan çıktığını ve kendi kendine yeniden
namaza durduğunu buradaki rivayetten çıkarmak mümkündür.
Ebu Davud 'un
rivayetinde; ''Cemaat'tan bir adam
ayrılarak yalnız namaz kıldı'' ifadesi kullanılmıştır.
EI-Menhel
yazarı şöyle der: ''Adamın ayrılması iki türlü yorumlanabilir:
1- Adam
namazını yarıda kesmiş ve kendi kendine yeniden namaza başlamıştır.
2- Adam imama
uymayı bırakarak, kaldığı yerden itibareıı Kalan rek'atları yalnız kılmıştır.
Şafiiler ikinci
yorumu benimseyerek, böyle yapmanın caiz olduğunu söylemişler ve bu hadisi
delil göstermişlerdir. Lakin Nevevi, bu hadisi delil göstermenin zayıf
olduğunu, çünkü ikinci yorumun kesin olmadığını, bilakis Müslim'in rivayetinin
ilk yorumun sıhhatlı olduğuna delalet ettiğini söylemiştir.
Nevevi'nin
yukarıdaki sözü ve Buhari'nin rivayeti ilk yorumu teyid eder."
Muaz (r.a.)'ın
''O münafıktır..'' sözünden maksadı, cemaattan ayrılıp yalnız namaz kılmak münafıkın
işidir. Müslüman böyle yapmamalıdır. Adamın kasıtlı değil, mazeretine binaen
böyle davrandığını Resul-i Ekrem (s.a.v.)'e arz ettiği bazı rivayetlerde
belirtilmiştir.
Nebi (s.a.v.)
(Muaz (r.a.)'a: ''Fettan olmak... " buyurmuştur.
''Fettan .'' 'Fatin'in
mübalağasıdır. Fatin: eziyet veren, azap eden, işkence yapan, nefret ettiren,
dini sevmeye mani olan, günaha sokan gibi manalara geilr. Cümlenin manası:
''Yani Ey Muazl
Sen namazda kıraatı uzatmakla halkı dinden soğutucu ve dini vecibelerini yerine
getirmekten men edici olmak ister misin?''
Bu soru.
kınamak mahiyetindedir. Böyle yapmamış olmalıydın, demek isteniyor.
HADİSİN FIKIH
YÖNÜ :
1- Ta'zir
cezasında sözle yetinilebilir. (Burada kınama cezası şifahen verilmiştir.)
2- Cemaatın
dağılmasına yol açan harekette bulunan kişinin böyle yapmasının engellenmesi
meşrudur.
3- İmam,
cemaatın durumu göz önünde bulundurmalıdır.