89- İMAM MİNBERDEN
İNDİKTEN SONRA KONUŞMAK HAKKINDA GELEN (HADİSLER) BABI
حَدَّثَنَا
مُحَمَّد بْن
بشار.
حَدَّثَنَا أبو
داود.
حَدَّثَنَا
جرير بْن
حازم، عَن ثابت،
عَن أَنَس بْن
مَالِك؛
-
أن النَّبِي
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ كان
يكلم في
الحاجة، إذا
نزل عَن
المنبر يوم
الجمعة.
Enes bin Malik
(r.a.)'den. şöyle demiştir: Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Cum'a günü
(hutbeden sonra) minberden indiği zaman ihtiyaç olduğunda konuşurdu.
Diğer tahric:
Tirmizi, Ebu Davud. Nesai ve Beyhaki
AÇIKLAMA: Bazı rivayetler biraz uzuncadır. Ebu Davud'un
rivayeti mealen şöyledir:
"Enes
(r.a.) demiştir ki: Ben Resulullah (s.a.v.)'i minberden iniyor, cemaattan bir
adam ihtiyacı hakkında O'nunla konuşuyor. O da ayakta bekliyor ve adamın işi
bitince, O namaza başlıyor iken gördüm."
Hadis, hutbe
bittikten sonra ve henüz namaza başlamamış iken imamın konuşmasının caizliğine
delalet eder.
EI-Menhel
yazarının dediğine göre Ata', Tavus, Zühri, Bekr el-Müzeni, Nahai, Malik,
Şafii, İshak ve Yakup böyle hükmetmişlerdir. İbn-i Ömer (r.a.)'in de böyle
dediği rivayet olunmuştur.
Hanefi
alimlerinden Ebu Yusuf ile Muhammed de: Bunda beis yok, demişlerdir. Alimlerin
çoğunun görüşü budur.
İbnü'l-Arabi:
Bence en sahihi, hutbeden sonra konuşmamaktır. Çünkü cuma gününde duaların
makbul oldugu saatın, imamın minbere çıktığı anla namazın kılındığı an
arasındaki sürede olduğunu Müslim rivayet etmiştir. Artık bu zamanın zikir ve
dua ile geçirilmesi uygun olanıdır. demiştir.
EI-Menhel
yazarı: Bu hadis, namaz bitinceye kadar susmayı emreden hadislere muhalif
değildir. Çünkü bu hadis, ihtiyaç halinde konuşmaya izin verir, demiştir.
Sindi: Bu ve
benzeri hadislerin zahiri hutbeden önce ve sonra olsun, imam'ın sustuğu başka
zaman olsun kenuşmanın yasaklığına, delalet eder, demiştir.