DEVAM: 160- BAYRAM
NAMAZINDAN ÖNCE VE SONRA NAMAZ KILMAK HAKKINDA GELEN HADİSLER BABI
حَدَّثَنَا
مُحَمَّد بْن
يحيى.
حَدَّثَنَا الهيثم
بْن جميل، عَن
عبيد اللَّه
بْن عمرو الرقي.
حَدَّثَنَا
عَبْد اللّه
بْن مُحَمَّد
بْن عقيل، عَن
عطاء بْن يسار،
عَن أبي سعيد
الخدري؛
قَالَ: - كان
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ لا
يصلي قبل
العيد شيئاً.
فإذا رجع إلى
منزله صلى
ركعتين.
فِي
الزَوائِد:
إسناده
صَحِيْح
ورجاله ثقات.
Ebu Said-i Hudri
(r.a.)'den; şöyle demiştir:
Resulullah
(Se.llallahu Aleyhi ve Sellem) bayram namazından önce hiç namaz kılmazdı.
Bayram namazından sonra evine dönünce iki rekat namaz kılardı.
Not: İsnadınm
sahih ve ricaIinin sika olduğu Zevaid'de bildirilmiştir.
AÇIKLAMA (1291, 1292, 1293): İbn-i Abbas (r.a.)'ın hadisini Kütüb-i Sitte
yazarları, Ahmed, Hakim, Darekutni ve Beyhaki de rivayet etmişlerdir. AbduIIah
bin Amr (r.a.) ve Ebu Said (r.a.)'ın hadisleri Zevaid türündendir.
Bu hadisler,
bayram namazına bağlı sünnetlerin bulunmadığına delalet ederler. Bu hususta
alimler müttefiktirler.
Bayram
namazından önce veya sonra nafile namaz kılmanın hükmü hususunda alimler
arasında ihtilaf vardır.
Ashab-ı kiram
ve tabiilerden bir cemaat, bayram namazından önce ve sonra nafile kılmayı
mekruh saymışlardır. İbn-i Abbas (r.a.) ve İbn-i Ömer (r.a.) böyle
hükmedenlerdendirler.
Ashab ve
tabiilerden diğer bir cemaat, bayram namazından önce ve sonra nafile kılmanın
caizliğine hükmetmişlerdir. Enes, Büreyde bin el-Husayb ve Rafi' bin Hadic bu
cemaattandır.
Bir cemaat da
bayram namazından sonra nafile kılmayı caiz görmüştür. Ebu Mes'ud el-Bedri,
Alkame, Nehai, Sevri ve Re'y ehli böyle diyenlerdendirler.
EI-Menhel
yazarı bu arada her gruba dahil bir çok sahabi ve tabiin'in ismini zikrettikten
sonra mezhebIere mensup alimlerin görüşlerini anlatır. Görüşlerin özetleri
şöyledir :
1. Hanefiler'e
göre musallada bayram namazından önce ve sonra namaz kılmak mekruhtur. Bayram
namazından önce evde kılmak da böyledir. Fakat bayram namazından sonra eve dönülünce
kılmak mekruh değildir. Delil de İbn-i Mace'nin rivayet ettiği Ebu Said
(r.a.)'in 1293 nolu hadisidir.
El-Hakim de bu
hadisi rivayet etmiş ve sahih saymıştır. El-Hafız, el-Fetih'te bu hadisin hasen
olduğunu söylemiştir.
2. Şafiiler'e
göre bayram namazından önce ve sonra nafile kılmak bu hadisler gereğince imam
için mekruhtur. Fakat cemaat için mekruh değildir.
3. Malikiler'e
göre musallada nafile kılmak mekruhtur. Delil de bu hadislerdir. Fakat yağmur
gibi bir mazeret dclayısıyla bayram namazı camide kılındığı zaman bayram
namazından önce ve sonra nafile kılmak caizdir. Cemaat için hüküm budur. Fakat
imam için camide de olsa nafile kılmak mekruhtur.
4. Hanbeliler'e
göre de nafile kılmak mekruhtur.
Nafile kılmanın
mekruhluğuna hükmedenler bu babta rivayet edilen hadisleri ve benzerlerini
delil göstermişlerdir. Caizdir diyenler ise bu hadislerde bir yasaklama yoktur.
Nebi (s.a.v.)'in kılmamış olması bunun mekruhluğunu gerektirmez, demişlerdir.