DEVAM: 25- (VELİME
ZİYAFETİNE) DAVET EDENE İCABET ETMEK BABI
حَدَّثَنَا
مُحَمَّد بن
عبادة
الواسطي. حَدَّثَنَا
يزيد بن
هارون.
حَدَّثَنَا
عبد الملك بن
حسين أبو مالك
النخعي، عن
منصور، عن أبي
حازم، عن أبي
هُرَيْرَة؛
قَالَ:
-
قَالَ رَسُول
اللَّهِ
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَم:
((الوليمة أول
يوم حق. والثاني
معروف.
والثالث رياء
وسمعة)).
فِي
الزَوَائِد:
في إِسْنَاده
أبو مالك النخعي.
وهو ممن
اتفقوا على
ضعفه. وقد
رواه الترمذي
في جامعه من
حديث عبد
اللَّه بن
مسعود.
Ebu Hureyre
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir: «Düğün yemeği ilk gün haktır, ikinci gün meşrudur.
Üçüncü gün riya ve gösteriştir.»
Not: Zevaid'de
şöyle denilmiştir: Bunun senedindeki ravi Ebu Malik en-Nahal, zayıflıklarında
alimlerin ittifakla hükmettikleri ravilerdendir. Tirmizi kendi sünemnde bu
hadisi (1097 mo ile) İbn-i Mes'ud (r.a.l'den merfu olarak rivayet etmiştir.
AÇIKLAMA: Tirmizİ'nin rivayetindeki metin mealen şöyledir; «İlk
günün (velime) yemeği haktır. İkinci gününün yemeği sünnettir. Üçüncü günün
yemeği gösteriştir. Kim gösteriş yaparsa Allah onu (kıyamet gününde) teşhir
eder."
Düğün yemeğinin
verilmesinin vacibliğine hükmedenler, hadisdeki "Hak" kelimesini
sabit yapılması lazım ve vacib manasına yorumlamışlardır.
Velime
yemeğinin verilmesinin sünnet olduğuna hükmeden Selef ve Halef alimlerinin
cumhuru hadisdeki "Hak" kelimesini şöyle yorumlamıştır: Yani bu
ziyafeti vermemek uygun bir şey değildir. Yapılması ziyadesiyle matlubtur.
Sünnet-i Müekkede'dir.
Bu ziyafet
ikinci günü verilirse meşru ve sünnettir. Üçüncü gün yapılırsa riyakarlık ve
gösteriş için yapılmış olur, yani mekruhtur. Dini yönden yararlı değildir. Onda
sırf iftihar bulunmuş olur.
Hadisdeki ilk
günden maksat gerdeği takip eden gündür.
Tıybi: ilk
günkü davete icabet etmek vacibtir. İkinci günküne icabet etmek müstehabtır.
Üçüncü günküne icabet etmek mekruh, hatta haramdır, demiştir.
El-Kari:
Malik'in bazı arkadaşları düğünden sonra yedi güne kadar ziyafet vermek
müstehabtır, demişler ise de bu hadis onların kavlini reddeder, demiştir.
Buhari kendi
sahihinde düğün yemeğinin düğünün son gününden itibaren yedi güne kadar
verilmesinin caizliğine taraftar olarak bunun için özel bir bab açmış ve bu hadisin
zayıflığına böylece işaret etmiştir.
El-Hafız,
el-Fetih'te: Bu hadis için şahid durumunda olan hadisleri zikrettikten sonra:
Bu hadislerin her birisinin senedinin sahihliği hususunda itiraz var ise de
bunların tümünden öyle bir kuvvet meydana gelir ki hadisin bir aslının
bulunduğuna delalet eder. Şafii ve Hanbeli alimleri bu hadisle amel etmişler
Malikiler ise Buhari'nin taraftar olduğu görüşü benimsemişlerdir ...
demişlerdir.
Ebu Davud ve
Nesai bu hadisin bir benzerini Züheyr bin Osman (r.a.)'den rivayet etmişlerdir.