DEVAM: 2- (İSLAM)
DİNİNDEN ÇIKAN KİMSE (NİN HÜKMÜNÜN BEYANI) BABI
حدّثنا
أَبُو بكْرِ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ. ثنا
أَبُو
أُسَامَةَ
عَنْ بَهْزِ
بْنِ حَكِيمٍ،
عَنْ
أَبِيهِ،
عَنْ
جَدِّهِ؛
قَالَ: قَالَ
رَسُول اللهِ
صلى الله عليه
وسلم:
((لا
يَقْبَلُ
اللهُ مِنْ
مُشْرِكٍ، أَشْرَكَ
بَعْدَ مَا
أَسْلَمَ،
عَمَلاً حَتَّى
يُفَارِقَ
المُشْرِكِينَ
إِلَى المُسْلِمِينَ)).
Behz bin Hakîm'in
dedesi (Muâviye bin Hayda) (r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu, demiştir: Müslüman olduktan sonra (Allah'a)
ortak koşan bir müşrik kâfirlerden ayrılıp müslümanlar (camiasın) a
katılmadıkça Allah onun hiç bir amelini kabul etmez.»
2535 ve 2536
AÇIKLAMA: Avnü'l-Mabud yazarı bu hadisin şerhinde el-Fetih'ten naklen şu bilgiyi
verir: İslamiyet'ten çıkan mürted erkek öldürüldüğü gibi mürted kadın da
katledilir, diyen alimler bu hadisi delil göstermişlerdir. Fakat Hanefi alimler
bu hadisi mürted erkeklere tahsis ederek, kadınları öldürmeyi yasaklayan hadisi
delil göstermişlerdir. Mürted kadın da öldürülür diyen cumhur, kadınların
öldürülmesini yasaklayan hadisi savaşa katılmayan ve henüz müslümanlığı kabul
etmemiş olan kadınlara tahsis etmiştir. Cumhurun diğer bir delili de şu
mealdeki hadistir: Resul-i Ekrem (s.a.v.) Muaz bin Cebel'i Yemen'e gönderirken
kendisine: ''Hangi erkek İslamiyet'ten irtidad ederse (çıkarsa) sen onu
(İslam'a) davet et. Eğer dönüş yaparsa (Mesele yok). Şayet dönüş yapmazsa onun
boynunu vur (kılıçla kes). Hangi kadın İslamiyet'ten çıkarsa onu (İslam'a)
çağır. Eğer dönerse (mesele yok) Aksi halde boynuna vur'', buyurdu. Bu hadisin
senedi hasendir. Alimler arasında ihtilaf konusu olan meseleye ait bir
nass'dır. Ona dönüş yapılmalıdır."
İbn-i Abbas
(r.a.)'ın hadisinde mürted olan kişinin İslamiyet'e davet edilmesi ve bu
çağrıya icabet etmeyip küfürde israr ettiği anlaşıldıktan sonra öldürülmesi
hükmünün infazı konusunda bir açıklama olmamakla beraber diğer bazı hadisler
buna delalet ettiği için cumhur İstitabe'yi yani mürted kişiyi tevbeye davet
etmeyi gerekli görmüştür.
İbn-i Battal:
Mürted kişinin tevbe etmeye ve İslamiyet'e dönüş yapmaya çağırılıp
çağırılmıyacağı konusunda ihtilaf vardır. Cumhura göre önce istitabe edilir.
Eğer dönüş yaparsa salıverilir. Aksi halde katledilir. el-Hasan, Tavus ve
Zahiriyye mezhebi mensuplarına göre mürted kişiye böyle bir çağrı yapılmaksızın
derhal öldürülmesi vacibtir. İbnü'l-Kassar, cumhurun görüşünü teyid eder
mahiyette sükuti icma bulunduğunu söyler ve bu icma'ın oluşması durumunu
anlatır. Şu halde hadisin ''Hemen onu öldürün'' emrinden maksad mürted kişinin
İslam'a dönüş yapmaması halidir. Mürted kişinin bir defa veya üç defa İslam'a
davet edileceği ve davet süresinin tayini hususunda da ihtilaf vardır. Bu
sürenin bir celse, bir gün, üç gün ve bir ay olduğu yolunda değişik görüşler
vardır, der.
Hadisteki
"Din"den maksad İslam dinidir. Yani İslam dininden çıkan kimse mürted
sayılır ve öldürülmesi gerekir. Fakat batıl bir dini bırakıp müslüman olan
kimse dinini değiştirdiği için katledilmez. Batıldan hakka dönüş yaptığı, için
taltif edilir.
Batıl bir dini
bırakıp yine batıl başka bir dine giren, mesela hırıstiyanlıktan yahudiliğe
geçen ve bunun aksine hareket eden kimse Hanefiler'e göre katledilmez. Çünkü
İslam dışı dinlerin tümü tek din durumundadır. Nitekim "Küfür tek bir
millet yani dindir" mealinde hadis vardır. Fakat bazı Şafii alimler
hadisin umumiliğini dikkate alarak batıl bir dinden yine batıl bir dine geçen
kimse de katledilir, demişlerdir.
Mahir: Bu
öldürme ve tevbe'ye davet işi O yöre ülke v.s.'nin yetkili idareci ve din
adamlarının yapacağı iştir. Kimse kendi başına böyle bir iş yapamaz. Canı
isteyen de istediğini mürted ilan edemez. Tek din de İslamdır. ''İnne dine
indAllahil İslam''
2536 nolu
hadis: Bu hadise göre mürted olan bir kimse tekrar müslümanlığa dönmedikçe
yaptığı amellerin hiç birisi Allah katında makbul değildir.
Hanefi alimlere
göre mürted olan bir kimsenin mürted olmadan önce işlemiş oldUğu ibadetlerin ve
salih amellerin hepsinin sevabı gitmiş olur. Mürted kimse tekrar İslamiyet'e
dönüş yapınca vaktine erdiği namazı eda eder ve daha önce hac ibadetini işlemiş
olsa bile yine ona hac farz olur Evvelce yaptıgı hac ibadetı geçersizdir.
Şafiiler'e göre
de mürted, İslam'a dönüş yapınca yeniden hac ibadetini ifa etmesi farzdır.
Mürted olmadan önce yaptığı hac geçerli değildir.