DEVAM: 22- BABA, OĞLUNU
ÖLDÜRMESİ SEBEBİYLE KISAS EDİLMEZ, BABI
حدّثنا
أَبُو بَكْرِ
بْنِ أَبِي
شَيْبَةَ. ثنا
أَبُو خَالِد
الأَحْمَرُ
عَنْ
حَجَّاجٍ،
عَنْ عَمْرِو
بْنِ
شُعَيْبٍ،
عَنْ أَبِيهِ،
عَنْ
جَدِّهِ،
عَنْ عُمَرَ
بْنِ
الخَطَّابِ؛
قَالَ:
سمِعْتُ
رَسُولُ
اللَهِ صلى
الله عليه وسلم
يَقُولُ: ((لا
يُقْتَلُ
الوَالِدُ
بِالوَلَدُ)).
Ömer bin
el-Hattâb (r.a.)'den Şöyle demiştir: Ben, Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) şöyle buyururken işittim: «Baba oğlunu öldürmesi sebebiyle kısas
edilmez.»
AÇIKLAMA: İbn-i Abbas (r.a.)'ın hadisini Tirmizi, Ahmed ve Hakiın de rivayet
etmişlerdir. Ömer (r.a.)'ın hadisini Tirmizi de rivayet etmiştir. Bu iki
hadisten çıkarılan bükümsudur: Bir baba oğlunu kasden öldürmüş olsa bile onun
hakkında kısas hukmü uygulanmaz. Şu halde baba, kısasa ait hükümlerin dışında
tutulmuştur. Beyhaki bu hadislerin senedlerinin' zayıf olduğunu söylemiştir.
Tirmizi de ilk hadisin senedinde bulunan ra vi İsmail bin Müslim'in hafızası
aleyhinde bazı alimlerin konuştuklarını beyan etmiştir. Şafii de: Babanın
evladını öldürmesinden dolayı kısas edilmeyeceği hükmünü müteaddid alimlerden
işittim. Ben de bununla hükmediyorum, demiştir.
ALİMLERİN BU
MESELEYE AİT GÖRÜŞLERİ
1. Hanefiler,
Şafiiler ve Hanbeliler: Bu hadisle hükmederek adam, oğlunu öldürmesi
gerekçesiyle kısas edilmez. Bu hadis meşhurdur. Ümmet-i İslamiyye bunu
kabullenmiştir. Bu itibarla öldürme olaylarında kısasın vacibliğine dair ayet
in hükmünden bu meselenin istisna edilmesi ve böylece bu hadis sözü edilen
ayetin hükmünü hususileştirmeye elverişlidir. Ayrıca Ömer (r.a.) oğlunu öldüren
baba aleyhinde diyet cezasını vermiş ve hiç bir sahabionun babayı öldürtmeyip
diyet ödeme cezasına çarptırması kararına itiraz etmemiştir, derler. Ömer
(r.a.)'ın bu kararına dair J:ıadis 2646 numarada geçti. Keza baba, evladının
hayatına vesile olmuş iken evladın onun hayatının sona erdirilmesine sebep
olması uygun olmaz.
2. Malikiler'e
göre baba evladını kasden öldürdüğü takdirde hakkında kısas hükmü uygulanır.
Çünkü kısas hükmü umumidir. Kısas ayetinin umumi olai:ı hükmü ahad hadisiyle
hususileşe tirilmez.