DEVAM: 15- TELBİYE
(LEBBEYKE ZİKRİNİN NASIL OLDUĞUNUN BEYANI) BABI
حدّثنا
أَبُو بَكْرِ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ وَعَلِيُّ
بْنُ
مُحَمَّدٍ،
قَالاَ:
حدّثنا وَكِيعٌ.
حدّثنا
عَبْدُ
العَزِيزِ
ابْنُ عَبْدِ اللهِ
بْنُ أَبِي
سَلَمَةَ،
عَنْ عَبْدِ
اللهِ بْنِ
الْفَضْلِ،
عِنِ
الأَعْرَجِ،
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةح
أَنَّ
رَسُولَ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم قَالَ
في
تَلْبِيِيَهِ
((لَبَّيْكَ! إِلهَ
الْحَقِّ،
لَبَّيْكَ!)).
Ebû Hureyre
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ,
telbiyesinde şöyle (de) demiştir: Lebbeyk İlâhe'l-hakki Lebbeyk = Senin
dâvetine icabet ediyorum, (Ey) hakkın ilâh'ı! Senin emrini yerine getirmeye
hazırım.
AÇIKLAMA: Cabir (r.a.)'ın hadisini Ebu Davud, Ahmed ve Beyhaki de rivayet
etmişlerdir. Onların rivayetlerinde şu ilave vardır: "Cabir (r.a.) demiş
ki: Cemaat, "Ze'l-maaric = Ey göklerin sahibi!" sözünü ve benzeri
sözleri (Resulullah (s.a.v.)'in telbiyesine) ilave ediyorlardı ve Resülullah
(s.a.v.) (onların sesini) işitiyordu da onlara bir şey söylemiyordu (yani mani
olmuyordu)."
Bu hadiste
anılan Lebbeyke duası bir öncQki hadiste geçenin aynisidir. Meali orada geçti.
Ebu Davud ile
diğerlerinin rivayetlerinde bulunan ilave, Peygamber (s.a.v.)'in telbiyesine
ilavede bulunınanın caizliğine delalet eder. Bu husustaki ilmi görüşleri
yukarıdaki hadisin izahı bölümünde verdim.
Ebu Hureyre
(r.a.)'ın hadisini Nesai ve Ahmed de rivayet etmişlerdir. Resul-i Ekrem
(s.a.v.)'in telbiyesinde. hadiste anılan cümlelerin de bazen bulunduğuna
delalet eder. Bu hadiste geçen "Hak" kelimesiyle İslam dini manası
kasdediimiş olabilir.