DEVAM: 66- CEMRELERE
BİNİCİ OLARAK TAŞ ATMAK BABI
حدّثنا
أَبُو بَكْرِ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ. حدّثنا
وَكِيعٌ عَنْ
أَيْمَنَ
بْنِ نَابِلٍ،
عَنْ
قُدَامَةَ
بْنِ عَبْدِ
اللهِ الْعَامِرِيِّ؛
قَالَ: رَأَيْتُ
رَسُولَ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم رَمَى الْجَمْرَةَ،
يَوْمَ
النَّحْرِ،
عَلَى نَاقَةٍ
لَهُ
صَهْبَاءَ. لاَضَرْبَ
وَلاَ طَرْدَ.
وَلاَ
إِلَيْكَ! إِلَيْكَ!
Kudame bin
Abdillah el-Amiri (r.a.)'den; şöyle demiştir: Ben Resulullah (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem)'i Kurban bayramı günü kırmızı ve beyaza çalan sarı renkli bir devesi
üstünde Akabe cemresine taş atarken gördüm. Ne dövmek, ne kovmak nede yoldan
çekil, yoldan çekil vardı.
AÇIKLAMA: İbn-i Abbas (r.a.)'ın hadisini Tirmizi de rivayet etmiştir. Kudame (r.a.)'ın
hadisini Tirmizi, Nesai, Şafii ve Darimi de rivayet etmişlerdir. Ancak
Tirmizi'nin rivayetinde "Cirnar = Cemreler" tabiri kullanılmıştır.
Oradaki rivayetin zahirine göre Resul-i Ekrem (s.a.v.) üç cemre'ye de binici
olarak çakılları atmıştır. Gerek bu babtaki hadisler, gerekse 3028 ve 3029 nolu
hadisler Resul-i Ekrem (s.a.v.)'in yalnız Akabe cemresine taş atarken binid
olduğuna delalet ederler. Bu itibarla bazı alimler Tirmizi'nin rivayetini de
diğer rivayetlere uygun olarak yorumlamışlar ve "Cimar" sözcüğü ile
Akabe cemresi kasdedilmiştir, derler. Tekmile yazarı da Beyhaki'nin rivayet
ettiği ve Tirmizi'nin rivayetine benzeyen Cabir bin Abdillah (r.a.)'ın hadisini
böyle yorumlamıştır. Bu nedenle alimlerin ekserisi Kurban bayramının ilk günü
Akabe cemresine taş atarken binici olmanın daha efdal olduğunu, fakat bunu
takib eden günlerde gerek anılan cemre'ye gerekse diğer cemrelere taş atarken
yaya olmanın daha faziletli oldUğunu söylemişlerdir.
Alimlerin bu
husustaki görüşlerini Tekmile yazarı özetle şöyle anlatır;
1. Ahmed ve
ilim ehlinin ekserisine göre bayramın ilk gÜnü Akabe cemresine taş atmaya
binici olarak ve müteakib günlerde cemrelere taş atmaya giderken yaya olarak
gitmek daha faziletlidir.
2. Hanefiler'e
göre Akabe cemresine taş atmaya gidilen her gün binid olarak ve diğer cemrelere
yaya olarak gitmek efdaldır.
3. Malik ve
Şafii 'ye göre hüküm şöyledir: Mina' ya binici olarak giden bir kimsenin
bayramın ilk günü Akabe cemresine binici olarak taş atması daha faziletlidir.
Mina' ya yaya giden de bu cemreye yaya olarak taş atmalıdır. Bayramın ikinci ve
üçüncü günlerinde ise bütün cemrelere yaya olarak taş atmak daha faziletlidir.
Bayramın dördüncü günü binici olarak cemrelere taşları atıp Mina'dan ayrılmak
efdaldır.
Kudame
(r.a.)'ın hadisi taşlama esnasında hacıların sükunet içinde görev
yaptıkla\rını, kimseye eziyet edilmediğini beyan eder. Bugün hacca gidenlerfn
malumu oldUğU üzere gerek taşlamaya gidilirken, gerek taşlama esnasında ve
gerekse oradan dönülürken bir çok kimseye eziyet edenlerin eksik olmadığı,
hatta hayatın tehlikeye girildiği söylenebilir.