SÜNEN İBN-İ MACE

Bablar Konular Numaralar

KİTABU’S-SAYD

<< 3201 >>

DEVAM: 1- AV VEYA ZİRAAT KÖPEĞİ DIŞINDA KALAN KÖPEKLERİ ÖLDÜRMEK BABI

 

حدّثنا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ. حدّثنا عُثْمَانُ بْنُ عُمَرَ. ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْوَلِيدِ. حدّثنا مُحَمَّدُ ابْنُ جعْفَرٍ، قَالاَ: حدّثنا شُعْبَةُ عَنْ أَبِي التَّيَّاحِ، قَالَ: سَمِعْتُ مُطَرِّفاً عَنْ عَبْدِ اللهِ مُغَفَّلٍ؛ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم أَمَرَ بِقَتْلِ الْكِلاَبِ. ثُمَّ قَالَ  ((مَالَهُمْ وَلِلْكِلاَبِ؟)) ثُمَّ رَخَّصَ لَهُمْ فِي كَلْبِ الزَّرْعِ وَكَلْبِ الْعِينِ. قَالَ بِنْدَارٌ: الْعِينُ حِيطَانُ الْمَدِينَةِ.

 

Abdullah bin Muğaffel (r.a.)'den rivayet edildiğine göre: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), köpekleri öldürmeyi emretmiş. Sonra: İnsanların köpeklerle ne işleri var? buyurmuş. Daha sonra insanlara zirâat köpeği ve el-îyn köpeği edinmeleri için ruhsat vermiştir.

 

Bindâr (Yâni müellifin şeyhi Muhammed bin Beşşâr)  dedi ki: El-îyn Medîne-i Münevvere'nin bahçeleridir."

 

 

AÇIKLAMA:     Müellifimizin iki ayrı senedIe rivayet ettiği AbduIIah bin Muğaffel (r.a.)'ın hadisi Müslim, Nesai, Ahmed, Darekutni, Beyhaki ve başkaları tarafından da rivayet edilmiştir.

 

Hadisin; ............. cümlesi iki şekilde yorumlanmıştır. Birinci yorum "İnsanlar niçin köpek -edinip sakhyorlar?" Bu takdirde cümle, köpek edinmeyi yasaklar.

 

İkinci yorum: "İnsanlar niçin köpekleri öldürüyorlar?" Bu yoruma göre cümle, köpekleri öldürmeyi yasaklar.

Anılan cümle yukarda işaret edildiği gibi iki biçimde yorumlandığından dolayı terceme ederken her iki yorumu da dikkate almaya çalıştım.

 

Nevevi bu cümleyi ''Yani insanlar köpekleri bıraksınlar'' biçiminde yorumlamıştır.

 

Sindi cümleyi ikinci biçimde yorumlamıştır. El-Menhel yazarı ise cümleyi birinci biçimde yorumlamıştır. Bu cümle köpek edinip saklamayı yasaklar. Alimler ihtiyaç olmaksızın köpek edinmenin haramlığı hususunda ıttifak etmişlerdir. Mesela bir kimse sırf köpeği sevdiği veya onunla böbürlendiği için saklayıp edinirse, bununla günah işlemiş sayılır. Köpek edinmeyi mübah kılan ihtiyaçlar ise, bu ve benzeri hadislerde belirtildiği gibi avcılık, davara sürüsünü ve ziraat korumaktır der.

 

Muellifimızin rıvayeune göre dinilmesi mubah kılınan köpekler av köpeği, tarım ve bahçe koruma köpeğidir.

 

Müellifimizin şeyhi Bindar yani Muhammed bin Beşşar. hadiste geçen "EI-İyn" kelimesini Medine-i Münevvere bahçeleri manasına yorumlamıştır. Fakat Sindi'nin beyanına göre ed-Dümeyri bu kelime ile ilgili olarak: Müslim ile Nesai'nin rivayetinde; "Sonra av köpeği ve davar (koruma) köpeği için ruhsat buyurdu" biçiminde varid olmuştur. Bu itibarla müellifin rivayetindeki "el-İyn" kelimesi bir rivayet - okuyuş hatası eseridir. Doğrusu; "el-Ganem, yani davar"dır. Diğer taraftan el-İyn, kelimesinin bahçe manasına yorumlanması da, bilinen, asıl manaya muhaliftir. Çünkü en-Nihaye'de şöyle denilir: İyn kelimesi A'yan kelimesinin çoğuludur. A'yan ise büyük gözlü demektir, diye bilgi vermiştir.

Müslim'in bir rivayetinde; "Davar, av ve ziraat köpeği için" ifadesi varid olmuştur.

Bu hadisin fıkıh hükümleri ile ilgili bilginin bir kısmı da bundan sonra gelen hadislerin izahı bölümünde verilecektir.