DEVAM: 4- MECUSİNİN
KÖPEĞİ VE TAMAMEN SİYAH KÖPEĞİN AVLADIĞI AV (HÜKMÜNÜN BEYANI) BABI
حدّثنا
عَمْرُو بْنُ
عَبْدِ اللهِ.
حدّثنا وَكِيعٌ
عَنْ
سُلَيْمَانَ
بْنِ
الْمُغِيرَةِ،
عَنْ
حُمَيْدِ
بْنِ هِلاَلٍ،
عَنْ عَبْدِ
اللهِ بْنِ
الصَّامِتِ، عَنْ
أَبِي ذَرٍّ؛
قَالَ:
سَأَلْتُ
رَسُولَ اللهِ
صلى الله عليه
وسلم عَنِ
الْكَلْبِ الأَسْوَدِ
الْبَهِيمِ. فَقَالَ ((شَيْطَانٌ)).
Ebu Zer
(r.a.)'den: Şöyle demiştir: Ben tamamen siyah olan köpeği Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e sordum. Buyurdu ki: Bir şeytandır.
AÇIKLAMA: Cabir (r.a.)'ın hadisi Zevaid nevindendir. Ancak notta belirtildiği gibi
hadisin baş kısmı, yani mecusilerin köpeklerinin avladığı avın müslümanlar için
haram olduğuna dair bölümü, Tirmizi tarafından da rivayet edilmiştir.
Meclisi, güneş,
ay ve ateş gibi bir yaratığa tapan kimse demektir. Şu halde bir müşrikin. yani
Allah'a ortak koşan bir kMirin av peşine gönderdiği köpek veya kuşun tutup
öldürdüğü av müslümanlar için helal değildir. Fakat bir müslümanın bir mecusiye
ait köpeği veya kuşu av peşine göndermek suretiyle avladığı av helaldır. Önemli
olan husus, köpeğin veya kuşun müslümana veya mecusiye ait olması değil,
avcının müslüman veya mecusi olmasıdır. Hadisten maksad budur.
Tuhfe yazarı
Tirmizi'nin rivayet ettiği Cabii' (r.a.)'ın hadisinin izahı bölümünde özetle şu
bilgiyi verir: "Bu hadis, kestiği hayvanın eti haram olan bir kafil'in,
avının da haram olduğuna delalet eder. Yani av, kesilen hayvan gibidir.
Şerhü's-Sünen'de: Müslüman kimsenin, meclısinin köpeğiyle avladığı av
heleUelır. Fakat mecusinin müslümanın köpeğiyle avladığı av haramdır. Ancak bu
ava bir müslüman yetişip boğazlarsa helalolur. Şayet bir müslüman ile bir
mecusi beraberce bir köpeği veya kuşu av peşine gönderirlerse veya beraberce
ava ok atarlarsa, bu şekilde öldürülen av da haramdır, denilmektedir."
Ebu Davud'un
süneninin "Av babı"nda rivayet olunan Adiy bin Hatim (r.a.)'ın
hadisinin izahı bölümünde Tekmile yazarı da konu ile ilgili olarak şu bilgiyi
verir:
"Avcmm da
hayvanı kesende aranan niteliği taşımasışarttır. Yani müslüman veya Ehl-i Kitab
olması gerekir. Şayet avcı, puta tapan veya mürted olan, yani müslüman iken
dinden çıkan, veya mecusi ya da deli bir kimse ise onun avı haramdır. Çünkü
avlac ma işi, hayvan kesme işi gibidir ve avı öldüren köpek veya kuş da bıçak
hükmündedir. Hanefiler, Şafii ve Ahmed böyle hükmetmişlerdir. Malik ise: Ehl-i
Kitab'ın kestiği hayvan helaldır. Fakat avı helal değildir, yani köpek veya kuş
göndermek, ya da ok atmak suretiyle avlayıp ölü olarak ele geçirdiği av, murdar
sayılır, demiştir."
Ehl-i Kitab'ın
kestiği hayvan helaldır veya onların avı helaldır, diyen filimlere göre,
onların hayvanı keserken veya av peşine köpeği veya kuşu gönderirken, Allah'ın
ismi ile beraber başka bir ismi anmamaları gerekir. Şayet Allah'ın ismi ile
beraber İsa (a.s.) veya Uzeyi' (a.s.)'ın ismini anarlarsa ne kestikleri ne de
avladıkları hayvan helal ahır.
Ebu Zer
(r.a.)'ın hadisine Kütüb-i Sitte'nin diğerlerinde rastlayamadım. Bu hadiste
tamamen siyah olan köpeğin şeytan olduğu bildiriliyor. Alimler bunun bir
benzetme olduğunu açıklayarak: Yani siyah kÖpek, zararlı ve eziyet edici olması
açısından şeytan gibidir. Çünkü avlama, davarları koruma ve uyanık durma bakımından
yaran en azalan köpek siyah renkli alanıdır, derler.
Ahmed, İshak ve
bazı Şafiiler bu ve benzeri hadisleri delil göstererek: Tamamen siyah olan
köpeğin -öldürdüğü av helal değildir, demişlerdir. Onlar: Ehl-i Kitab olmayan
kafirlerin avladığı av haram iken şeytan olduğU bildirilen siyah köpeğin avı
nasıl helalolur, demekle gerekçelerini beyan etmişlerdir.
Hanefiler,
Malik, Şafii ve Cumhür : Siyah köpeğin avı, diğer köpeklerin avı gibi helaldır.
Bu hadisten maksad siyah köpeğin, köpekler türünden çıkarılması değil, bir
benzetmedir ve siyah köpeğin edinilmesinden müslümanlan sakındırmaktır, derler.