97- KURBANLIK OLARAK
MEKKE'YE GÖNDERİLECEK DEVELERİN SIRTLARINA SEMER ATAN (HAKKINDA GELEN HADİS)
BAB!
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ
الصَّبَّاحِ.
أَنْبَأَنَا
سُفْيَانُ
بْنُ
عُيَيْنَةَ
عَنْ عَبْدِ
الْكَرِيمِ،
عَنْ
مُجَاهِدٍ،
عَنِ ابْنِ
أَبِي لَيْلَى،
عَنْ عَلِيِّ
بْنِ أَبِي
طَالِبٍ؛ قَالَ:
أَمَرَنِي
رَسُولُ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم أَنْ
أَقُومَ
عَلَى
بُدْنِهِ.
وَأَنْ أَقْسِمَ
جِلاَلَهَا
وَجُلُودَهَا.
وَأَنْ لاَ
أعْطِيَ
الْجَازِرَ
مِنْهَا
شَيْئاً. وَقَالَ
((نَحْنُ
نُعْطِيهِ)).
Alî bin Ebî Tâlib
(r.a.)'den; Şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bana,
(Veda haccında Mekke'ye sevkettiği kurbanlık) develerine nezâret etmemi,
semerleri ile derilerini (fakirlere) taksim etmemi ve kassab'a (ücret olarak)
develerden bir şey vermememi emretti ve: «Kassab'a, (ücretini) biz (yanımızdan)
veririz» buyurdu.
AÇIKLAMA: Bu hadisi Buhari. Müslim, Ebu Davud ve Ahmed de rivayet etmişlerdir.
Resul-i Ekrem
(s.a.v. )'in Veda haccındaki kurbanlarının 100 aded olduğu. bunların 63
tanesini mübarek eliyle boğazladığı, kalanların da O'nun emriyle Ali (r.a.)
tarafından boğazlandığı 3076. hadiste belirtilmişti.
Teclil: Devenin
sırtına semer vurmak, demektir. Burada bu mana kasdedilmiştir.
Cilal: Cüll'ün
çOğuludur. cüll: Çul ve semer manasınadır. Aslında deve. at, katır ve merkebin
sırtına atılan çul ve semerlerin hepsine cüll deniliyor ise de, yukarda
anlattığım gibi alimler burada devenin sırtına atılan semer manasının
kasdedildiğini söylemişlerdir.
Cülüd: Cild'in
çoğuludur. Cild ise deri demektir.
Kurbanlık
olarak Mekke'ye sunulan hayvanların semerleri ve çulları sÜhiblerinin mali
durumlarına göre mümkün mertebe iyi olmalıdır. Çünkü bu da orada fakirlere
dağıtılır. Bu nedenle selef alimleri buna önem vermişlerdir.
HADİSTEN
ÇIKARILAN HÜKÜMLER:
1. Mekke'ye
kurbanlık sevketmek sünnettir.
2. Kurbanlığa
nezGiret etmek, bogazlayıp etini. semerini ve derisini fakirlere dağıtmak üzere
vekil tutmak caizdir
3. Kurbanlık
develerin sırtlarına semer vurmak müstehabtır.
Hanefiler,
Şafii, Malik. Ebu Sevr ve İshak böyle hükmetmişlerdir.
4. Kurbanı
kesen veyÜ etini parçalamak gibi hizmetlerde bulunan kişiye ücret olarak
kurbanın etinden, derisinden veya semerinden bir şey vermek c{ıiz degildir.
5. Kasab'a
ayrıca ücret vermek nieşrüdur.
6. Kurbanın
derisini veyci semerini, çulunu satmak caiz değildir.
Cumhür ve dört
mezheb imamı böyle hükmetmişlerdir. Hanefiler'den Ebu Yusuf ile Muhammed'e göre
kurbanın derisini satmak akdi bütıl ve geçersizdir. Ebü Hanife ve Muhammed bin
el-Hasan'a. göre ise tahrimen mekruhtur.
İbnü'l-Münzir'in
beyanına göre İbn-i Ömer. Ahmed ve İshak: Mekke'ye sunulan kurban derisini
satıp bedelini sadaka etmek caizdir, demişlerdir