DEVAM: 5- YEMEK YEME
ZAMANI ABDEST ALMAK BABI
حدّثنا
جَعْفَرُ
بْنُ
مُسَافِرٍ.
حدّثنا صَاعِدُ
بْنُ
عُبَيْدٍ
الْجَزَرِيُّ.
حدّثنا زُهَيْرُ
بْنُ
مُعَاوِيَةَ.
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ
جُحَادَةَ.
حدّثنا
عَمْرُو بْنُ
دِينَارٍ
الْمَكِّيُّ،
عَنْ عَطَاءِ
بْنِ
يَسَارٍ،
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةَ،
عَنْ رَسُولِ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم؛
أَنَّهُ
خَرَجَ مِنَ
الْغَائِطِ.
فَأُتِيَ
بِطَعَامٍ.
فَقَالَ
رَجُلٌ: يَا
رَسُولَ اللهِ!
أَلاَ آتِيكَ
بِوَضُوءٍ؟
قَالَ
((أُرِيدُ
الصلاةَ؟)).
في الزوائد:
في إسناده
مقال. لأن
صاعد بْنُ عبيد،
لم أر من تكلم
فيه لا بجرح
ولا توثيق.
وجعفر بْنُ
مسافر، قَالَ
أبو حاتم: شيخ
((؟)) وقال النسائيّ:
صالح. وذكره
ابْنِ حبان في
الثقات. وباقي
رجال الإسناد
على شرط
الصحيحين.
Ebü Hueyre
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre: (Bir defa) Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) büyük abdest bozma yerinden çıktı. Sonra O'na yemek getirildi. Bunun
üzerine bir adam: Yâ Resulallah! Sana bir abdest suyunu getirmiyeyim mi? dedi.
Resûl-i Ekrem (Sallallahu Aleyhi ve Sellem): Namaz (mı) kılacağım? buyurdu.
Not: Zevâid'de
şöyle denilmiştir: Btuıun senedi hakkında konuşulur. Çünkü râvl Saîd bin
Ubeyd'in güvenilmezliği veya güvenilirliği hakkında konuşanı görmedim. Râvl
Ca'fer bin Misafir hakkında da Ebû Hatim: O, bir üstâddır, demiş. Nesâi de:
Onun rivayeti işe yarar, demiştir. îbn-i Hibbân da onu güvenilir râviler
arasında anmıştır. Senedin kalan râvîleri ise Buharı ve Müslim'in şartı
üzerinedir.
AÇIKLAMA: Enes (r.a.)'ın hadisi Zevaid nevindendir. Sindı bu hadisİn izahı
bölümünde şöyle der: "Hadiste geçen "Evinin haynnı çoğaltmak"
ifadesinden maksad ev sahibinin rızkının bereketlenmesi ve yiyeceğinin
çoğalmasıdır. Hadisteki "Abdest alsın" emri de yalnız elleri yıkasm
manasına yorumlanır.
Hadiste geçen
"Geda" kelimesinin asıl manası öğle yemeğidir. Fakat burada mutlak
yemek manası kasdedilmiştir. Çünkü akşam yemeği de öğle yemeği gibidir."
Hadis böyle
yorumlanınca çıkan hüküm, yemekten önce elleri yıkaIhanın müstehabhğıdır.
İkinci hadis de
yemekten önce elleri yıkamanın vacib ve şart olmadığına delalet eder. Bu hadis
Zevaid nevinden ise de Tirmizi . Ebü Davüd ve Nesai bunun bir benzerini İbn-i
Abbas lRadıyallahü anbüma) 'dan rivayet etmişlerdir. İbn-i Abbas'ın rivayetinde
sahabilerin "Sana bir abdest suyunu getirmeyelim mi?" mealindeki
sorusuna verilen cevabta; "Ben ancak namaza kalkacağım zaman abdest
almakla emrolundum" buyurulmuştur.
Bu cevab,
yemekten önce abdest almanın vacib olmadığına de lalet eder. Fakat müstehab
veya caiz olmadığına delalet etmez. Hele elleri yıkamanın müstehab olmadığına
hiç delalet etmez.
Ebu Davud ile
Tirmizi'nin Selman-i Farisi (r.a.)'den rivayet ettikleri bir hadiste; Nebi
(Salli;l,llahü Alcyhi ve Selleml: "Yemeğin bereketi, yemekten önce ve
yemekten sonra abdest almaktır" (yani elleri yıkamaktır). buyurmuştur. Bu
hadisin senedi zayıf ise de bununla amel edilmelidir. Zaten bazı alimler
yemekten önce ve sonr.a elleri yıkamanın müstehablığına hükmetmişlerdir. Sağlık
açısından da bunun önemi ve hikmeti herkesçe takdir edilmektedir. Kanımca bunun
üzerinde fazla durmaya. yani daha geniş bilgi vermeye gerek yoktur.