DEVAM: 19- TULUMLARIN
AĞIZLARINI DIŞARIYA KIVIRIP AĞIZLARINDAN BİR ŞEY iÇMEK BABI
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ
بَشَّارٍ.
حدّثنا أَبُو
عَامِرٍ.
حدّثنا
زَمْعَةُ
بْنُ صَالِحٍ عَنْ
سَلَمَةَ
بْنِ
وَهْرَامٍ،
عَنْ
عِكْرِمَةَ،
عَنِ ابْنِ
عَبَّاسٍ؛ قَالَ:
نَهَى
رَسُولُ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم عَنِ
اخْتِنَاثِ
الأَسْقِيَةِ.
وَإِنَّ رَجُلاً،
بَعْدَمَا
نَهَى
رَسُولُ
اللهِ صلى الله
عليه وسلم
عَنْ ذلِكَ،
قَامَ مِنَ
اللَّيْلِ
إِلَى
سِقَاءٍ،
فَاخْتَنَثَهُ.
فَخَرَجَتْ عَلَيْهِ
مِنْهُ
حَيَّةٌ.
İbn-i Abbâs
(r.a.)'dam; Şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) tulumların
ağızlarını dışarıya kıvırıp onun ağzından (bir şey) içmeyi yasaklamıştır.
Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bunu yasakladıktan sonra bir adam
geceleyin kalkıp bir tulumun ağzını dışarıya kıvırıp onun ağzından içti de
tulumdan adamın üstüne bir yılan çıktı.
AÇIKLAMA: Ebu Said (r.a.)'ın hadisini Buhari. Müslim. Tirmizi ve Ebu Davud ile
Ahmed de rivayet etmişlerdir. İbn-i Abbas (r.a.)'ın hadisi başkaca kim
tarafından rivayet edildiğine bakılmalıdır. Buhari ve başkası onun buna benzer
bir hadisini rivayet etmişlerdir. Onun meali şöyledir: "Resulullah
(s.a.v.) tulumun ağzından (bir şey) içme yi yasaklamıştır,"
Gerek bu babın
başlığında ve gerekse hadislerin metinlerinde geçen Ihtınas ve Eskiya
kelimelerini açıklayalım: Eskıya: Sıka'nın çoğuludur, deriden yapılan tulumlar
demektir.
Bir kavle göre
Sıka küçük tulum anlamında kullanılır. Kırba ise bu neviden olan küçük ve büyük
tulum manasında kullanılır.
Ihtınas:
Tulumun ağzını dışarıya kıvınp onun ağzından içmek diye tarif edilmiştir.
Suyuti: Tulumun ağzını bu şekilde kıvırıp onun ağzından içmenin yasaklanması
sebebi, tulumun kokusunun bozulmasıdır. çünkü devamlı olarak böyle yapılırsa
kokusu bozulur. Bir kavle göre ise sebep, suyun adamın üstüne sıçramamasıdır.
Çünkü tulumun ağzı geniştir, bu şekilde içilmek istendiği zaman su adamın
üstüne fışkırabilir, demiştir.
En-Nihaye ve
el-Mecma'da bu iki sebep beyan edildikten sonra: Şu da vardır. Tulumun içine
haşarat veya benzeri zararlı birşey girmiş olabilir. Adam tulumun suyunu veya
benzeri sıvı maddeyi bir bardak veya benzeri bir kaba koyduktan sonra içerse
söz konusu tehlike önlenmiş olur. Ama doğrudan doğruya tulumun ağzından içerse
böyle bir tehlike de olabilir, diye bilgi verilmiştir .