DEVAM: 16- İPEK
GİYMENİN YASAKLlĞI BABI
حدّثنا
أَبُو بَكْرِ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ. حدّثنا
عَبْدُ
الرَّحِيمِ
بْنُ
سُلَيْمَانَ،
عَنْ
عُبَيْدِ
اللهِ ابْنِ
عُمَرَ؛ عَنْ نَافِعٍ،
أَنَّ عَبْدَ
اللهِ بْنَ
عُمَرَ
أَخْبَرَهُ؛
أَنَّ عُمَرَ
بْنَ الْخَطَّابِ
رَأَى
حُلَّةً
سِيَرَاءَ
مِنْ حَرِيرٍ. فَقَالَ:
يَا رَسُولَ
اللهِ! لَوِ
ابْتَعْتَ هذِهِ
الْحُلَّةَ
للِوْفْدِ،
وَلِيَوْمِ الْجُمُمَةِ!
فَقَالَ
رَسُولُ
اللهِ صلى الله
عليه وسلم: ((إِنَّمَا
يَلْبَسُ
هذِهِ مَنْ
لاَخَلاَقَ
لَهُ فِي
الآخِرَةِ)).
Abdullah bin Ömer
(r.a.)'dan rivayet edildiğine göre: Ömer bin el-Hattâb sırf ipekten mamul
(satılık) bir kat elbise gördü ve: Yâ Resulallah, keşke bu elbiseyi (dışardan
gelen) özel hey'etler ve Cum'a günü için (giymek üzere) satın alsan, dedi.
Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem): «Bunu ancak âhirette
(ipek elbisede) hiç nasibi olmayan kimse giyer» buyurdu.
AÇIKLAMA: Enes (r.a.)'ın hadisini Buhari, Müslim ve Nesai de; Bera (r.a.)'ın hadisi
ile Huzeyfe (r.a.)'ın hadisini Tuhfe yazarının beyanına göre Kütüb-i Sitte
yazarlarının hepsi rivayet etmişlerdir. Huzeyfe (r.a.)'ın hadisi 3414 numarada
daha geniş bir metin halinde geçti. Abdullah bin Ömer (r.a.)'ın hadisi ise
Buhari ve Nesai tarafından da rivayet edilmiştir.
Harir: İpek
demektir. Dibac : Argacı ve erişi ipek olan kumaştır.
Buna dilimizde
diba ve atlas denilir. nibac, Farsçadan Arapçaya geçme bir kelimedir. İstebrak:
Dibac'ın, yani atlas ve dibanın kalın kısmıdır, argacı ve erişi tamamen
ipektir.
Hulle: Katlık
elbise demektir, biri bedenin üst kısmını, diğeri de bedenin aşağı kısmını
örter.
Siyera: Çubuklu
alaca kumaştır. Genellikle ipekli olur ve ipegı; karışımı olan keten, yün ve
pamuktan fazla olur. Fakat hadis şarihlerinin beyan ettikleri gibi burada halis
ipekten mamul kumaş anlamı kasdedilmiştir.
Vefd: Bir kavim
veya millet tarafından bir hükümdara veya. devlet adamlarından bir zat ile
görüşmek üzere gönderilen elçiler ve hey'et anlamını ifade eder. Çoğulolan bu
kelimenin tekili Vafid'dir.
Birinci
hadiste, dünyada ipek elbise giyen kimsenin ahirette onu giyemeyeceği
bildirilmektedir. Bu hüküm erkeklere mahsustur. Çünkü kadınların ipek elbise
giymelerinin cEÜzliği 19. babta rivayet olunan hadislerle sabittir. İpek
elbisenin yasaklığına dair diğer hadisler de aynı şekilde erkeklere mahsustur.
Ayrıca uyuz hastalığına tutulan kimsenin de ipek elbise giymesine izin
verilmiştir. Bu da 17. bAbta gelen hadisle sabittir.
Şu halde
kendisine izin verilmeyen bir erkek ipek elbise giyerse ahirette cennetlik olsa
bile cennet ehlinin elbisesi olan ipekten ceza olarak mahrum bırakılacaktır.
el-Hafız, Buhari'nin "Erkeklerin ipek elbise giymesi ve ipekten caiz olan
mikdar" başlıklı babında rivayet olunan hadislerin izahı bölümünde; İpek
elbise giyen erkek için ahirette ipekten nasip yoktur. Bu onun için bir ceza
mahiyetindedir. Ama adamın tevbe etmesi, o günaha ağırlık edecek bir takım
hayrat işlemesi, günahlara kefaret olan bir takım müsibetlere maruz kalıp
sabretmesi, geride bıraktığı salahatlı evla,dırun ona dua etmesi ve şefaatı
makbul zatların ona şefaat etmesi gibi bir takım nedenlerle, o cezadan
kurtulması mümkündür, biçimindeki yorum en mütedil yorumdur, der.
Bu babın son
hadisi de aynı şekilde yorumlanabilir.
3590. hadiste
altının dünyada kafirlere olduğu bildirilmektedir.
Bundan maksad
altının kafirlere helal ve caiz olduğu manası kasdedilmemiştir. Maksad
kafirlerin bunu kullanmakta olduğunu ifade etmektir. Bu hususla ilgili gerekli bilgi
3413. hadisin izahı bölümünde verildi. Bu hadiste geçen zamiri, altına raci
olarak terceme ettim. Fakat zamir altın ve ipeğe bir tevil ile şümullü biçimde
terceme etmek de mümkündür. Yani: "İpek ve altın dünyada kafirIeredir ve
ahirette biz müslümanlaradır" diye terceme etmek de mümkündür.
Bu babta
rivayet olunan hadisler, sırf ipekten mamul elbiselerin her çeşidinin ve
altının erkeklere haram olduğuna delalet eder. Altın ve gümüş ile ilgili bilgi
Eşribe kitabının 17. babında verilmiştir. Tekrarlamaya gerek yoktur. Halis ipek
de erkeklere haramdır. İpek ile yün, pamuk, keten gibi başka maddenin
karışımından mamul elbise veya bazı yerlerine ipek parçalar geçirilmiş elbise
hükmü ve bununla. ilgili bilgi bu kitabın 18. babında rivayet olunan hadislerin
izahı bölümünde verilecektir .