DEVAM: 34- (AK SAÇ VE
SAKALI) SARIYA BOYAMA BABI
حدّثنا
أَبُو بَكْرٍ.
حدّثنا
إِسْحَاقُ
بْنُ
مَنْصُورٍ.
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ طَلْحَةَ
عَنْ
حُمَيْدِ
بْنِ وَهْبٍ
عَنِ ابْنِ طَاوُسٍ،
عَنْ
طَاوُسٍ، عَنِ
ابْنِ
عَبَّاسٍ؛
قَالَ: مَرَّ
النَّبِيُّ
صلى الله عليه
وسلم عَلَى
رَجُلٍ قَدْ
خَضَبَ
بِالْحِنَّاءِ.
فَقَالَ: ((مَا
أَحْسَنَ
هذَا!)) ثُمَّ
مَرَّ بِآخَرَ
قَدْ خَضَبَ
بِالْحِنَّاءِ
وَالْكَتَمِ.
فَقَالَ
((هذَا
أَحْسَنُ
مِنْ هذَا))
ثُمَّ مَرَّ
بِآخَرَ قَدْ
خَضَبَ
بِالصُّفْرَةِ،
فَقَالَ
((هذَا أَحْسَنُ
مِنْ هذَا
كُلِّهِ)). قَالَ:
وَكَانَ
طَاوُسٌ
يُصَفِّرُ.
İbn-i Abbas
(r.a.)'den şöyle demiştir: Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ak saç ve
sakalını kına ile boyamış bir adam'ın yanından geçti ve: «Bu ne güzeldir,»
buyurdu. Sonra saç ve sakalını kına ve ketem ile boyamış başka bir adam'ın
yanından geçti ve «Bu ondan daha
güzeldir,» buyurdu. Daha sonra saç ve sakalını sarıya boyamış bir adamın
yanından geçti ve: «Bu o'nun hepsinden daha güzeldir.» buyurdu.
AÇIKLAMA: Ubeyd bin Cüreyc (r.a.)'ın hadisini Buhari de rivayet etmiştir.
Buhari'nin. "Nia'-i sibtiyye ve başka ayakkabılar" babmda rivayet
ettiği bu hadis bir hayli uzundur. Ebu Davud ve Nesai de Nafi aracılığıyla
bunun benzerini İbn-i Ömer (r.a.)'den rivayet etmişlerdir. Ebu Davud'un rivayet
ettiği metin şöyledir:
İbn-i Ömer
(r.a.)'dan rivayet edildiğine 'göre; Nebi (s.a.v.) tabaklanmış, kıllan kesilmiş
deriden mamul ayakkabılar giyerdi ve sakalını vers ve za'feranla sarıya
boyardı. İbn-i Ömer de böyle yapardı.,.
Bu hadis
Resul-i Ekrem (s.a.v.)'in mübarek saç ve sakalını sarıya boyadığma delalet
eder. Halbuki 35. babta rivayet edilen Enes (r.a.)'ın hadisi ve benzeri
hadisler O'nun saç ve sakalını boyamadığına delalet eder. Hadisler arasmda
görülen ihtilaim bertaraf edilmesi yolundaki yorumları 32. babta rivayet olunan
3623. hadisin izahı bölümünde beyan etmiştim. Oraya bakılmalıdır.
El-Hafız, şöyle
yorum yapılabilir: Resul-i Ekrem (s.a.v.)'in saç ve sakalını boyadıgına dair
hadisler, bu işin caizliğini beyan için nadiren boyama işinin vukli bulduğu
anlamına yorumlanır. O'nun saç ve sakalından beyazlaşan kısım az olduğundan
boyamaya ihtiyaç yoktu, dolayısıyla boyamamış diyenler ise o nadir vak'aları
görmemişler ve ekseri zamandaki durumu anlatmışlar, der.
İbn-i Abbas
(r.a.)'ın hadisi ise Ebu Davud tarafından da rivayet edilmiştir. Bu hadis, saç
ve sakalı yalnız kına ile boyamanın güzelliğine, kınaya ketem denilen bitkinin
karıştırılarak boyamanın daha güzelolduğuna ve sarıya boyamanın hepsinden daha
güzel sayıldığına delalet eder.
Avnü'l-Mabüd
yazarı bu hadisin izahı bölümünde şöyle der: Bu hadis, Hattabi ile İbn-i
Esir'in ve onlara tabi olanların şu sözlerini red eder: Kına ve ketem
karıştırılarak boyama yapıldığında çıkan renk siyah olur. Oysa siyah boya ile
boyama yasak kılınmıştır.
Çünkü bu
hadiste Nebi (s.a.v.), saç ve sakalını kına ve ketem ile boyayan adamı
övmüştür. Bu övgüden anlaşılıyor ki, adamın boyasının rengi siyah değildi.
Çünkü siyah boya yasak kılınmıştır.
Bu hadis, en
iyi boyanın sarı renkli olan boya olduğuna delalet eder.