DEVAM: 9- RIFK
(YUMUŞAKLıKLA MuAMELE ETMEK; ARKADAŞLARLA İYİ GEÇİNMEK VE MÜTEDİL DAVRANMAK)
BABı
حدّثنا
أَبُو بَكْرِ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ. حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ
مُصْعَبٍ
عَنِ الأَوْزَاعِيِّ.
ح وَحَدَّثَنَا
هِشَامُ بْنُ
عَمَّارٍ
وَعَبْدُ
الرَّحْمنِ
بْنُ
إِبْرَاهِيمَ،
قَالاَ: حدّثنا
الْوَلِيدُ
بْنُ
مُسْلِمٍ.
حدّثنا الأَوْزَاعِيُّ
عَنِ
الزُّهْريِّ،
عَنْ عُرْوَةَ،
عَنْ
عَائِشَةَ،
عَنِ
النَّبِيِّ صلى
الله عليه
وسلم؛ قَالَ
((إِنَّ اللهَ
رَفِيقٌ
يُحِبُّ
الرِّفْقَ
فِي الأَمْرِ
كُلِّهِ)).
Aişe (r.anha)'dan
rivayet edildiğine göre Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
«Allah şüphesiz Refik'tir. (yani kullarına kolaylık diler, güçlerinin
yetmeyeceğini onlara yüklemez) Kullarının her hususta yumuşaklıkla muamele
etmelerini sever.»
AÇIKLAMA: Cerir (r.a.)'ın hadisini Müslim ve Ebu Davud da rivayet etmişlerdir. Bu
hadise göre yumuşaklıkla muamele etmeyen, arkadaşlarıyla iyi geçinmeyen,
mlitedil davranmayıp haşin ve sert davranan bir kimse her türlü hayırdan mahrum
kalır. şu halde rıfk hasletine sahip olan bir kimse her nevi hayırlı işlerde
başanlı olur.
Ebu Hureyre
(r.a.)'ın hadisi İbn-i Hibban tarafından da rivayet edilmiştir. Kütüb-i
Sitte'nin kalanlanndan hangisinde rivayet edildiğine bakılmalıdır. Müslim bunun
benzerini Aişe (r.anha)'dan ve Ebu Davud da Abdullah bin Muğaffel (r.a.)'den
rivayet etmişlerdir.
Bu hadise göre
dünyada amaçlara ulaşmak, arzulanan şeyleri gerçekleştirmek ve çevrenin
memnuniyet ve rızasını elde etmek, keza ahirette sevab ve ecir kazanmak için
yumuşaklıkla muamele etmek, arkadaşlarla iyi geçinmek ve mutedil davranmak
gerekir. Sert davranmak, güçlük çıkarmak ve hırçınlıkla anılan müsbet sonuçlara
vanlmaz.
Sindi bu
hadisin izahında: Yani ortam, halkı hem yumuşaklıJda hem de sertçe irşad etmek,
hidayet yoluna çağırmak için müsaid iken bu hizmeti yumuşaklıkla ifade eden
kişi bunu sertçe ifa eden kimseden hayırlıdır. Şayet ortam bu iki yoldan yalnız
birisini izlemeye müsaid ise o yol izlenir, demiştir.
Aişe
(r.anha)'nın hadisi Buhari ve Müslim tarafından da rivayet edilmiştir.
Buhari'nin rivayet ettiği metin uzunca olup bu hadisin buyurulmasına sebep olan
olay da anlatılmaktadır. Şöyle ki: Yahudilerden beş on kişilik bir hey'et
Resulullah (s.a.v.)'in huzuruna girerek O'na selam vereceklerine "EsSamü
aleyküm" demişler (Bu cümle: "Ölüm üzerinize olsun" anlaMınl
ifade eder>. Aişe (r.anha), bu küstah hey 'etin söylediği sözü anlamış ve:
"Ölüm ve lanet sizin üzerinize olsun" diyerek karşılık vermiştir.
Aişe demiştir ki: Bunun üzerine Resulullah (s.a.v.): ''Ya Aişe, acele etme,
ağır ol. Allah şüphesiz her hususta yumuşak davranmayı sever., buyurdu. Ben: Ya
Resülallahl Sen onların dedikleri lafı işitmedin mi? dedim.
ResüluIlah
(s.a.v.): Ben de .Ve aleyküm = Sizin üzerinize olsun. dedim, buyurdu."