19- BİR KAVMİN ULU'SU
SİZE GELDİĞİ ZAMAN ONA İKRAM EDİNİZ. BABI
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ
الصَّبَّاحِ.
أَنْبَأَنَا
سَعِيدُ بْنُ
مَسْلَمَةَ
عَنِ ابْنِ
عَجْلاَنَ،
عَنْ
نَافِعٍ،
عَنِ ابْنِ
عُمَرَ؛ قَالَ:
قَالَ
رَسُولُ
اللهِ صلى
الله عليه وسلم
((إِذَا
أَتَاكُمْ
كَرِيْمُ
قَوْمٍ، فَأَكْرِمُوهُ)).
في الزوائد:
في إسناده
سعيد بن
مسلمة، وهو
ضعيف.
İbn-i Ömer
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir: «Size bir kavmin büyüğü geldiği zaman o'na ikram
ediniz.»
Not: Zevaid'de
şöyle denilmiştir: Bunun senedinde Said bin Mesleme bulunur. Bu ravi zayıftır.
AÇIKLAMA: Zevaid nevinden olan bu hadisin izahı bölümünde Camiü's-Sağir haşiyesinde
el-Hafni şöyle der; Yani bir kavmin eşrafından, ileri gelenlerinden biri fasık
bile olsa ona değer verilip iltifat edilmelidir. Çünkü ona değer verilmediği
zaman kendisinde bir kin ve husumet doğabilir. Bu itibarla zarannı defetmek
için değer verilmesi uygundur. Hatta kıymet verilmemesi halinde müslümanlara
zarar vermesinden endişe duyulan kişi kaHr bile olsa kıymet verilmelidir. Bu
hadisin buyurulmasına sebep olan olay şudur: Bir gün Nebi (s.a.v.) evinde
oturuyordu. Oda sahabilerle dolu vaziyette idi. Bu arada Cerir bin Abdillah
el-Beceli geldi ve boş bir yer bulamayınca kapıda oturdu. Bunun üzerine Nebi
(s.a.v.), kendi ridasını kaldırarak onun için yere serdi ve ona: Bunun üzerine
otur, buyurdu. Cerir ise rida'yı alıp yüzüne koyup öpmeye ve ağlamaya başladı.
Sonra Nebi (s.a.v.)'a geri verdi ve: Ben senin elbisen üzerinde oturacak
değilim. Bana ikramda bulunduğun gibi Allah da sana ikram etsin, dedi. Sonra
Nebi (s.a.v.), sağına ve soluna baktı ve bu hadisi buyurdu.
Ed-Dümeyri
demiş ki: Benim itikadıma göre Nebi (s.a.v.)'in maksadı, takvaca üstün olan
kimseye ikram etmektir. Yani takva sahibi olmayan bir kimse bir kavmin büyüğü
olduğU zaman ona ikram edilmesi istenmemiştir. Hadisteki "Kerim = Kerem
sahibi" sözcüğünün ölçüsü; ''Allah katında en kerim (üstün) olanınız,
takvaca en üstün olanınlZdır,. ayetidir. Bu itibarla kafir bir kimse bu hadisin
şümülüne girmez ve zimmi bir kimse kendi kavminin büyüğü olsa bile ona saygı
gösterilmez ve odanın mütena köşesinde oturtulmaz. Çünkü Allah,' onları zelil
ve hak ir kılmıştır.