DEVAM: 18- MAL FİTNESİ
BABI
حدّثنا
يُونُسُ بْنُ
عَبْدِ
الأَعْلَى
الْمِصْرِيُّ.
أَخْبَرَنِي
ابْنُ وَهْبٍ
أَخْبَرَنِي
يُونُسُ عَنِ
ابْنِ
شِهَابٍ،
عَنْ عُرْوَةَ
بْنِ
الزُّبَيْرِ؛
أَنَّ الْمِسْوَرَ
بْنَ
مَخْرَمَةَ
أَخْبَرَهُ
عَنْ رَسُولَ اللهِ
صلى الله عليه
وسلم بَعَثَ
أَبَا عُبَيْدَةَ
بْنَ
الْجَرَّاحِ،
إِلَى
الْبَحْرَيْنِ،
يَأْتِي
بِجزْيَتِهَا.
وَكَانَ النَّبِيُّ
صلى الله عليه
وسلم، وهُوَ
صَالَحَ أَهْلَ
الْبَحْرَيْنِ،
وَأَمَّرَ
عَلَيْهِمُ
الْعَلاَءَ
بْنَ
الْحَضْرَمِيِّ.
فَقَدِمَ
أَبُو عُبَيْدَةَ
بِمَالٍ مِنَ
الْبَحْرَيْنِ،
فَسَمِعَتِ
الأَنْصَارُ
بَقُدُومِ
أَبِي عُبَيْدَةَ.
فَوَافَوْا
صلاةَ
الْفَجْرِ
مَعَ رَسُولِ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم
فَلَمَّا صَلَّى
رَسُولُ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم، انْصَرَفَ.
فَتَعَرَّضُوا
لَهُ.
فَتَبَسَّمَ
رَسُولُ اللهِ
صلى الله عليه
وسلم حِينَ
رَآهُمْ.
ثُمَّ قَالَ:
((أَظُنُّكُمْ
سَمِعْتُمْ
أَنَّ أَبَا
عُبَيْدَةَ
قَدِمَ
بِشَيْءٍ
مِنَ الْبَحْرَيْنِ؟))
قَالُوا:
أَجَلْ. يَا
رَسُولَ اللهِ!
قَالَ
((أَبْشْرُوا
وَأَمِّلُوا
مَا يَسُرُّكُمْ.
فَوَاللهِ!
مَا
الْفَقْرَ
أَخُشى عَلَيْكُمْ.
وَلِكِّني
أَخْشى
عَلَيْكُمْ
أَنْ تُبْسَطَ
الدُّنْيَا
عَلَيْكُمْ،
كَمَا بُسِطَتْ
عَلَى مَنْ
كَانَ
قَبْلَكُمْ.
فَتَنَافَسُوهَا
كَمَا
تَنَافَسُوهَا.
فَتُهْلِكَتَهُمْ)).
Amr bin Avf —ki
Amir bin Luey oğullarnın dostu olup Bed!r savaşına Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in maiyyetinde katılmıştı— (r.a.)'den; şöyle demiştir:
Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem), Bahreyn (ahalisinin ğayri muslimlerinin)
cizyesini getirmek üzere Ebu Ubeyde bin el-Cerrah (r.a.)'i oraya gönderdi. Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) savaş etmeksizin Bahreyn ahalisiyle barış
akdederek başlarına el-Ala bin el-Hadrami (r.a.)'i vali tayin etmisti. Sonra
Ebu Ubeyde Bahreyn'den bir mikdar cizye malını (Medine-i Münevvere'ye) getirdi.
Ensar Ebu Ubeyde'nin geldiğini işittiler de Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'in beraberinde sabah namaazını kılmaya birden geliverdiler. Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) namazi bitirince ayrıldı. Ensar da (o esnada) Ebı
Ubeyde'ye karşı çıktılar. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) onları
görünce gülümsedi. Sonra:
«Ebu Ubeyde'nin
Bahreynden bir hayli mal getirdiğini işittiğinizi sanıyorum?» buyurdu. Ensar:
Evet, Ya Resulallah, dediler. Resul-i Ekrem (Sallallahu Aleyhi ve Sellem): «Şa'd
olunuz ve sizi sevindirecek ni'metleri (bundan böyle de her zaman) umunuz.
Vallahi (bundan sonra) size fakirlik halinin geleceğinden hiç korkmam ve Iakin
sizler için korktuğum şey, sizden önceki ümmetlerin önüne dünya (ni'metleri)nin
yayıldığı gibi sizin önünüze de yayılması ve onların biribirierini çekemeyip
dünyalığı ele geçirmek için yarıştıkları gibi sizlerin de aynı şekilde
biribirinize düşmeniz ve nihayet dünyalığın onları helak ettiği gibi sizleri de
helak etmesidir.»
Diğer tahric:
Buhari, Humus kitabının Cizye babında, Müslim, Zühd kitabının birinci babında
rivayet etmişlerdir. Nesai'nin de bunu rivayet ettiği Fethü'l-Bari'de
belirtilmiştir.
AÇIKLAMA: Abdullah bin Amr (r.a.)'ın hadisini Müslim de Zühd
kitabının birinci babında rivayet etmiştir. Hadiste geçen Tenafüs fiilinin
açıklaması hakkında Nevevl şöyle der: Alimler: Tenafüs, bir şeyi elde etmek
için yarışmak ve başkasının onu elde etmesinden hoşlanmamaktır. Bu ise hasedin,
çekememezliğin başlangıcıdır, demişlerdir. Hased ise bir nimetin sahibinin
elinden çıkmasını temenni etmektir. Tedbür de kişilerin kendi aralarındaki
münasebeti ve iyi ilişkiyi kesmeleridir.
Bahreyn:
Irak'ta Basra ile Hecer arasında bir şehirdir. Resul-i Ekrem (s.a.v.), hicretin
dokuzuncu yılı bu beldenin gayri müslimleri ile barış akdederek; her yıl
belirli bir mikdarda cizye denilen vergiyi ödemeye karar verilmiştir.
el-Hafız'ın beyanına göre o dönemde bu şehir halkının çoğu Mecusi idiler.
Resul-i Ekrem (s.a.v.) savaşsız olarak elde edilen Bahreyn valiliğine sahabilerin
meşhurlarından el-Ala bin el-Hadrami'yi atamıştı.
Ebu Ubeyde
(r.a.)'ın Bahreyn'den cizye malını getirdiğini duyan Ensarilerin o gün sabah
namazında Mescid-i Nebevi'ye gelivermelerine ait cümlenin izahı bölümünde
el-Hafız: Bundan anlaşılıyor ki sahabiler Cuma namazı dışındaki vakitlerde
kendi kabilelerinin mescidlerinde namaz kılıyorlardı. Çünkü her kabilenin
olduğu yerde mescidIer bulunuyordu. Ancak yeni bir durum olduğu zaman Ensar
Mescid-i Nebevi'ye namaz kılmaya gelirlerdi. O gün sabah namazında Mescid-i
Nebevi'de toplanmaları cizye malının gelişi sebebiyle olduğu karine ile
anlaşılıyordu. Bu nedenle Resul-i Ekrem (s.a.v.) bu duruma işaret buyurmuştu.