SÜNEN DARAKUTNİ |
TAHARE |
باب
أحاديث
القهقهة في
الصلاة
وعللها
Namazda Kahkahayla
Gülmeye Dair Hadisler ve Bunların İlletleri
حدثنا
أبو بكر
النيسابوري
نا محمد بن
علي بن محرز
الكوفي بمصر
نا يعقوب بن
إبراهيم بن
سعد نا أبي عن
أبي إسحاق
حدثني الحسن
بن دينار عن
الحسن بن أبي
الحسن عن أبي
المليح بن أسامة
عن أبيه قال
بينا نحن نصلي
خلف رسول الله
صلى الله عليه
وسلم إذ أقبل
رجل ضرير
البصر فوقع في
حفرة فضحكنا
منه فأمرنا
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بإعادة
الوضوء كاملا
وإعادة الصلاة
من أولها قال
بن إسحاق
وحدثني الحسن
بن عمارة عن
خالد الحذاء
عن أبي المليح
عن أبيه مثل
ذلك الحسن بن
دينار والحسن
بن عمارة
ضعيفان
وكلاهما قد
أخطأ في هذين
الإسنادين وإنما
روى هذا
الحديث الحسن
البصري عن حفص
بن سليمان
المنقري عن
أبي العالية
مرسلا وكان الحسن
كثيرا ما
يرويه مرسلا
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم وأما قول
الحسن بن
عمارة عن خالد
الحذاء عن أبي
المليح عن
أبيه فوهم
قبيح وإنما
رواه خالد
الحذاء عن
حفصة بنت
سيرين عن أبي
العالية عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم رواه عنه
كذلك سفيان
الثوري وهشيم
ووهيب وحماد
بن سلمة
وغيرهم وقد
اضطرب بن
إسحاق في
روايته عن
الحسن بن
دينار لهذا
الحديث فمرة
رواه عنه عن
الحسن البصري
ومرة رواه عنه
عن قتادة عن أبي
المليح عن
أبيه وقتادة
إنما رواه عن
أبي العالية
مرسلا عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم كذلك
رواه عنه سعيد
بن أبي عروبة
ومعمر وأبو
عوانة وسعيد
بن بشير
وغيرهم ويذكر
أحاديثهم
بذلك بعد هذا
590- Ebu'l-Melih b.
Usame, babasından bildiriyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
arkasında namaz kılarken gözleri görmeyen bir adam çıkıp geldi. Adam görmediği
için bir çukurun içine düşünce namazdayken gülıneye başladık. Bunun üzerine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yeniden abdest almamızı ve namazı
baştan kılınamızı söyledi."
ibn ishak der ki:
"Hasan b. Umara da bana aynısını Halid el-Hazza - Ebu'I-Melih -
Ebu'I-Melih'in babası
kanalıyla rivayet etmiştir."
Hasan b. Dinar ile Hasan
b. Umara zayıf kişilerdir ve her ikisi de bu iki isnadda hata yapmıştır. Hasan
el-Basrı bunu Hafs b. Süleyman el-Minkarı - Ebu'ı-Aliye kanalıyla mürsel olarak
rivayet etmiştir. Hasan da bunu Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
daha çok mürsel olarak rivayet ederdi. Hasan b. Umara'nın bunu Halid el-Hazza
Ebu'l-Melih - Ebu'I-Melih'in babası kanalıyla rivayet etmesi büyük bir
yanlıştır. Zira Halid el-Hazza bunu Hafsa binti Sırın - Ebu'I-Aliye kanalıyla
Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir. Süfyan
es-Sevrı - Huşeym - Vuheyb - Hammad b. Seleme ve başkaları da bunu Halid'den bu
şekilde rivayet etmişlerdir.
ibn ishak'ın bunu Hasan
b. Dinar'dan rivayetinde ıztırab vardır. Zira bazen bunu Hasan b. Dınar kanalıyla
Hasan el-Basrı'den rivayet ederken, bazen de Hasan b. Dınar - Katade -
Ebu'l-Melih - Ebu'I-Melih'in babası kanalıyla rivayet etmiştir. Oysa Katade
bunu Ebu'l-Aliye kanalıyla Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
mürsel olarak rivayet etmiştir. Said b. Ebı Aruba - Ma'mer - Ebu Avane - Said
b. Beşır ve başkaları da bu şekilde rivayet etmişlerdir. Onların da bu
rivayetlerini bunun ardından zikredeceğiz.
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/370-371), İbn Adiy, el-Kamil (2/302) ve İbnu'l-Cevzi, İlel 1/369
(613) ile Tahkık 1/142 (235).
حدثنا
جعفر بن محمد
بن نصير نا
محمد بن عبد
الله الحضرمي
نا محمد بن
الحارث
الحراني نا
محمد بن سلمة
عن بن إسحاق
عن الحسن بن
دينار عن قتادة
عن أبي المليح
عن أبيه قال
كنا نصلي خلف
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم فجاء رجل
ضرير البصر
فتردى في حفرة
كانت في
المسجد فضحك ناس
من خلفه فأمر
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم من ضحك
أن يعيد
الوضوء
والصلاة
الحسن بن دينار
متروك الحديث
وروى هذا
الحديث أيضا
عبد الرحمن بن
عمرو بن جبلة
البصري وهو
متروك الحديث عن
سلام بن أبي
مطيع عن قتادة
عن أبي العالية
وأنس بن مالك
591- Ebu'l-Melih b.
Usame, babasından bildiriyor: ''Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
arkasında namaz kılarken gözleri görmeyen bir adam çıkıp geldi. Adam görmediği
için Mescid'deki bir çukurun içine düşünce arkasındaki cemaatten bazıları
gülmeye başladı. Bunun üzerine Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem}
gülenlerin abdesti de namazı da yenilemelerini söyledi."
Hasan b. Dinar metruk
biridir. Yine metruk biri olan Abdurrahman b. Amr b.
Cebele el-Basri bu
hadisi Sellam b. Ebi Muti' - Katade - Ebu'ı-Aliye - Enes b. Malik kanalıyla
rivayet etmiştir.
Tahric: Beyhakl,
Hilafiyyat (1/370).
حدثنا
به محمد بن
مخلد نا أحمد
بن عبد الله
بن زياد
الداناج
وحدثنا علي بن
محمد بن عبيد
الحافظ نا
محمد بن نصر
أبو الأحوص
الأبرم
وحدثنا أبو
هريرة محمد بن
علي بن حمزة
نا أبو أمية
محمد بن
إبراهيم
الطرسوسي
قالوا نا عبد
الرحمن بن عمرو
بن جبلة نا
سلام بن أبي
مطيع عن قتادة
عن أبي
العالية وأنس
بن مالك أن
أعمى تردى في
بئر فضحك ناس
خلف رسول الله
صلى الله عليه
وسلم فأمر
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم من ضحك
أن يعيد
الوضوء
والصلاة وقال
أبو أمية عن أنس
وأبي العالية
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم كان يصلي
بالناس فدخل
أعمى المسجد
فتردى في بئر
فضحك الناس
خلف رسول الله
صلى الله عليه
وسلم وقال بن
مخلد عن أنس
وأبي العالية
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم كان يصلي
بالناس وبئر
وسط المسجد
فجاء أعمى
فوقع فيها فضحك
ناس فأمر رسول
الله صلى الله
عليه وسلم من
ضحك أن يعيد
الوضوء
والصلاة قال
أبو أمية هذا
حديث منكر قال
الشيخ أبو
الحسن لم يروه
عن سلام غير
عبد الرحمن بن
عمرو بن جبلة
وهو متروك يضع
الحديث ورواه
داود بن
المحبر وهو
متروك يضع
الحديث عن
أيوب بن خوط
وهو ضعيف أيضا
عن قتادة عن
أنس
592- Katade, Ebu'ı-Aliye
ile Enes b. Malik'ten bildiriyor: "Körün biri bir çukura düşünce o sırada
Resulullah'ın {Sallallahu aleyhi ve Sellem} arkasında namaz kılanlardan bazılan
gülmeye başladı. Bunun üzerine Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem}
gülenlerin abdesti de, namazı da yenilemelerini söyledi."
Ebu Mahled ise bunu Enes
ve Ebu'I-Aliye'den: "Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem} cemaate
namazı kıldırıyordu. Mescid'in ortasında da bir çukur vardı. Körün biri gelip
bu çukurun içine düşünce namaz kılanlardan bazıları gülmeye başladı. Bunun
üzerine Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem} gülenlerin abdesti de namazı
da yenilemelerini söyledi" lafzıyla rivayet etmiştir.
Ebu Umeyye bu rivayetin
münker oldugunu söylemiştir.
Darakutni der ki:
"Bu hadisi Sellam'dan Abdurrahman b. Amr b. Cebele dışında rivayet eden
olmamıştır. Abdurrahman da metruk ve hadis uyduran biridir. Yine metruk ve
hadis uyduran biri olan Davud b. el-Muhabber bunu metruk ve hadis uyduran biri
olan Eyyub b. HOt - Katade - Enes kanalıyla rivayet etmiştir."
Tahric: Beyhakl,
Hilafiyyat (1/134) ve İbnu'l-Cevzi, ilel (1/372).
حدثنا
به محمد بن
مخلد نا
إبراهيم بن
محمد العتيق
حدثنا داود بن
المحبر نا
أيوب بن خوط
عن قتادة عن
أنس قال كان
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
يصلي بنا فجاء
رجل ضرير
البصر فوطىء
في خبال من
الأرض فصرع
فضحك بعض
القوم فأمر
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم من ضحك
أن يعيد
الوضوء
والصلاة
والصواب من
ذلك قول من
رواه عن قتادة
عن أبي
العالية
مرسلا
593- Enes der ki:
"Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem} bize namaz kıldırırken kör bir
adam geldi. Yerde bozuk bir yere basıp düşünce cemaatten bazıları gülmeye
başladı. Bunun üzerine Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem} gülenlerin
abdesti de, namazı da yenilemelerini söyledi."
Bu yönde doğru olan
Katade kanalıyla Ebu'I-Aliye'den mürsel olarak rivayet edenlerin rivayetidir.
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/386).
حدثنا
بذلك الحسين
بن إسماعيل نا
الحسن بن أبي
الربيع
الجرجاني نا
عبد الرزاق
أنا معمر عن قتادة
عن أبي
العالية
الرياحي أن
أعمى تردى في
بئر والنبي
صلى الله عليه
وسلم يصلي
بأصحابه فضحك
بعض من كان
يصلي مع النبي
صلى الله عليه
وسلم فأمر
النبي صلى
الله عليه
وسلم من ضحك
منهم أن يعيد
الوضوء
والصلاة
594- Ebu'ı-Aliye
er-Riyahi bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ashabına namaz kıldırırken kör bir adam bir çukura düştü. Namaz kılanlardan
bazıları buna gülünce de Hz. Peygamber {Sallallahu aleyhi ve Sellem} gülenlerin
abdesti de, namazı da yenilemelerini söyledi."
Tahric: Abdurrezzak,
Musannef2/376 (3761).
حدثنا
عثمان بن محمد
بن بشر نا
إبراهيم بن
إسحاق الحربي
نا بشر بن آدم
وخلف بن هشام
قالا نا أبو
عوانة عن
قتادة عن أبي
العالية أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم كان يصلي
بأصحابه فجاء ضرير
فتردى في بئر
فضحك القوم
فأمر رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
الذين ضحكوا
أن يعيدوا
الوضوء
والصلاة
595- Ebu'l- Aliye
bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabına namaz
kıldırırken kör bir adam bir çukura düştü. Namaz kılanlardan bazıları buna
gülünce de Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gülenlerin abdesti de,
namazı da yenilemelerini söyledi."
حدثنا
محمد بن
إسماعيل
الفارسي
وعثمان بن أحمد
الدقاق قالا
حدثنا يحيى بن
أبي طالب ثنا
عبد الوهاب عن
سعيد عن قتادة
عن أبي
العالية عن النبي
صلى الله عليه
وسلم نحوه
596- Ebu'ı-Aliye başka
bir kanalla Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aynısını
bildirmiştir.
وحدثنا
عثمان بن محمد
بن بشر نا
إبراهيم الحربي
نا بندار نا
بن أبي عدي عن
سعيد عن قتادة
عن أبي
العالية عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم نحوه
597- Ebu'ı-Aliye başka
bir kanalla Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aynısını
bildirmiştir.
حدثنا
عثمان أنا
إبراهيم نا
الحسن بن عبد
العزيز نا أبو
حفص عن سعيد
بن بشير عن
قتادة عن أبي
العالية مثله
598- Ebu'ı-Aliye başka
bir kanaHa aynısını bildirmiştir.
حدثنا
عثمان نا
إبراهيم ثنا
عبيد الله نا
معتمر عن سلم
يعني بن أبي
الذيال عن قتادة
قال بلغنا عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم مثله
وهذا هو
الصحيح عن
قتادة اتفق
عليه معمر وأبو
عوانة وسعيد
بن أبي عروبة
وسعيد بن بشير
فرووه عن
قتادة عن أبي
العالية
وتابعهم عليه سلم
بن أبي الذيال
عن قتادة
فأرسله فهؤلاء
خمسة ثقات
رووه عن قتادة
عن أبي
العالية مرسلا
وأيوب بن خوط
وداود بن
المحبر وعبد
الرحمن بن
عمرو بن جبلة
والحسن بن
دينار كلهم
متروكون وليس
فيهم من يجوز
الاحتجاج
بروايته لو لم
يكن له مخالف
فكيف وقد خالف
كل واحد منهم
خمسة ثقات من
أصحاب قتادة
واما حديث
الحسن بن
دينار عن
الحسن عن أبي
المليح عن
أبيه فهو بعيد
من الصواب
أيضا ولا نعلم
أحدا تابعه عليه
وقد رواه عبد
الكريم أبو
أمية عن الحسن
عن أبي هريرة
وعبد الكريم
متروك
والراوي له
عنه عبد
العزيز بن
الحصين وهو
ضعيف أيضا وقد
رواه عمر بن
قيس المكي
المعروف
بسندل وهو ضعيف
ذاهب الحديث
عن عمرو بن
عبيد عن الحسن
عن عمران بن
حصين عن النبي
صلى الله عليه
وسلم فأما
حديث عبد
الكريم
599- Başka bir kanalla
Katade aynısını belağan bildirmiştir.
Doğru olanı da bu
şekilde (belağan) Katade'den rivayet edilmesidir. Ma'mer - Ebu Avane - Said b.
Ebı Arube ve Said b. Beşır ittifak edip bunu Katade kanalıyla Ebu'I-Aliye'den
rivayet etmişlerdir. Süleym b. Ebi'z-Zeyyal da bunu Katade'den mürsel olarak
rivayet ederek mutabaat etmiştir. Beşi de güvenilir olan bu raviler bunu Katade
kanalıyla Ebu'ı-Aliye'den mürsel olarak rivayet etmişlerdir.
Eyyub b. HOt, Davud b.
el-Muhabber, Abdurrahman b. Amr b. Cebele ve Hasan b.
Dınar hepsi de metruk
olan kişilerdir. Bunların, muhalifi olmasa bile rivayetleri hüccet sayılmazken
Katade'nin öğrencilerinden güvenilir olan beş raviye muhalif olmaları durumunda
rivayetleri nasıl hüccet olabilir?
Hasan b. Dinar'ın Hasan
- Ebu'I-Melih - Ebu'l-Melih'in babası kanalıyla olan rivayeti doğruya uzak bir
rivayettir ve bu rivayette ona mutabaat edeni bilmiyoruz. Bunu Abdulkerım Ebu
Umeyye de Hasan - Ebu Hureyre kanalıyla rivayet etmiştir. Abdulkerım metruk
biridir. Bunu ondan rivayet eden ravi Abdulazız b. el-Husayn da zayıf biridir.
Yine Sendel olarak tanınan, zayıf ve hadislerine itibar edilmeyen biri olan
Ömer b. Kays el-Mekkl de bunu Amr b. Ubeyd - Hasan - imran b. Husayn kanalıyla
Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.
فحدثنا
به أبو هريرة
الأنطاكي
محمد بن علي
بن حمزة نا
عمران بن موسى
نا أيوب نا
الهيثم بن جميل
نا عبد العزيز
بن الحصين عن
عبد الكريم عن
الحسن عن أبي
هريرة عن النبي
صلى الله عليه
وسلم قال إذا
قهقه أعاد
الوضوء وأعاد
الصلاة وأما
حديث عمر بن
قيس
600- Ebü Hureyre'nin
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kişi
namazda kahkahayla güldüğü zaman yeniden abdest alır ve namazını baştan
kılar" buyurmuştur.
Tahric: Hanb, Tarıh
(9/379), İbnu'l-Cevzi, Tahkık 1/140 (231) ile İlel 1/368 (368), İbn Adiy,
el-Kamil (3/1027) ve Beyhaki, Hilafiyyat (1/379-380).
فحدثنا
به الحسين بن
إسماعيل
حدثنا محمد بن
عيسى بن حنان
نا الحسن بن
قتيبة حدثنا
عمر بن قيس ح
وحدثنا محمد
بن علي بن
إسماعيل نا
سعيد بن محمد
الترخمي نا
إبراهيم بن
العلاء نا
إسماعيل بن عياش
عن عمر بن قيس
عن عمرو بن
عبيد عن الحسن
عن عمران بن
حصين قال سمعت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول من
ضحك في الصلاة
قرقرة فليعد
الوضوء
والصلاة وقال
الحسن بن
قتيبة إذا
قهقه الرجل
أعاد الوضوء
والصلاة وحدث
بهذا الحديث
شيخ لأهل
المصيصة يقال
له سفيان بن محمد
الفزاري وكان
ضعيفا سيء
الحال في
الحديث حدث به
عن عبد الله
بن وهب عن
يونس عن
الزهري عن
سليمان بن
أرقم عن الحسن
عن أنس عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم بذلك
حدثنا به محمد
بن أحمد بن
الحسن حدثنا
أحمد بن الحسن
الصوفي نا سفيان
بن محمد وأحسن
حالات سفيان
بن محمد أن يكون
وهم في هذا
الحديث علي بن
وهب إن لم يكن
تعمد ذلك في
قوله عن الحسن
عن أنس فقد
رواه غير واحد
عن بن وهب عن
يونس عن
الزهري عن الحسن
مرسلا عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم منهم
خالد بن خداش
المهلبي
وموهب بن يزيد
وأحمد بن عبد
الرحمن بن وهب
وغيرهم لم
يذكر أحد منهم
في حديثه عن
بن وهب في
الإسناد أنس
بن مالك ولا
ذكر فيه بين
الزهري
والحسن
سليمان بن
أرقم وإن كان
بن أخي الزهري
وابن عتيق قد
روياه عن
الزهري عن
سليمان بن
أرقم عن الحسن
مرسلا عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم فهذه
أقاويل أربعة
عن الحسن كلها
باطلة لأن
الحسن إنما
سمع هذا
الحديث من حفص
بن سليمان
المنقري عن
حفصة بنت
سيرين عن أبي
العالية
الرياحي
مرسلا عن النبي
صلى الله عليه
وسلم
601- İmran b. Husayn der
ki: Resülullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kişi namazdayken
kıkırdayarak güldüğü zaman abdestini de} namazını da yenilesin"
buyurduğunu işittim.
Hasan b. Kuteybe ise
bunu: "Kişi (namazdayken) kahkaha attığı zaman abdestini de namazını da
yeniler" lafzıyla rivayet etmiştir. Bunu da Mıssısa ahalisinden Süfyan b.
Muhammed el-Fezarı adında bir hoca rivayet etmiştir. Süfyan da hadis konusunda
zayıf ve kötü özellikleri olan biriydi. Süfyan bunu Abdullah b. Vehb - Yunus -
Zührı - Süleyman b. Erkam - Hasan - Enes b. Malik kanalıyla Hz. Peygamber'den
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.
Tahric: İbn Adiy,
el-Kamil (5/762), İbnu'l-Cevzi, İlel 1/370-371 (616, 617) ile Tahklk 1/141
(233) ve Beyhaki, Hilafiyat (1/379).
602- Aynısını Muhammed
b. Ahmed b, el-Hasan, Ahmed b. el-Hüseyn es-Süfi'den, o da Süfyan b.
Muhammed'den rivayet etmiştir.
Süfyan b. Muhammed bunu
kasıtlı bir şekilde Hasan - Enes kanalıyla rivayet etmemişse en iyi ihtimalle
yanlıllıkla Abdullah b. Vehb'den rivayet etmiştir. Birden fazla kişi de bunu
ibn Vehb - Yunus - Zührı - Hasan kanalıyla Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) mürsel olarak rivayet etmiştir. Bu şekilde rivayet edenler arasında
Halid b. Hidaş el-Mühellebı, Mevhib b. Yezıd, Ahmed b. Abdirrahman b. Vehb ve
başkaları vardır. Ancak bunlardan hiç biri bunu Enes b. Malik'e dayandırırken
isnadda ibn Vehb'i zikretmiş değildir. Yine hiçbiri isnadında Zührı ile Hasan
arasında Süleyman b. Erkam', zikretmiş değildir. Zührı'nin kardeşinin oğlu ve
ibn Ebı Atık her ne kadar bunu Zührı - Süleyman b. Erkam - Hasan kanalıyla Hz.
Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmişlerse de bu yöndeki
her dört kanal da batıldır. Zira Hasan bu hadisi Hafs b. Süleyman el-Minkarı -
Hafsa binti Sirin - Ebu'ı-Aliye er-Riyahı kanalıyla mürsel olarak Hz.
Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.
Tahric: Beyhakl,
Hilafiyyat (1/381, 382) ve İbnu'l-Cevzi, Tahkık 1/141 (232) ile İlel 1/370
(615),
حدثنا
بذلك أبو بكر
النيسابوري
نا محمد بن
علي الوراق نا
خالد بن خداش
نا حماد بن
زيد عن هشام
عن الحسن قال
بينما النبي
صلى الله عليه
وسلم يصلي إذ
جاء رجل في
بصره ضر أو قال
أعمى فوقع في
بئر فضحك بعض
القوم فأمر من
ضحك أن يعيد
الوضوء
والصلاة
فذكرته لحفص
بن سليمان
فقال أنا حدثت
به الحسن عن
حفصة فهذا هو
الصواب عن
الحسن البصري
مرسلا
603- Hasan der ki:
"Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabına namaz kıldırırken
gözleri görmeyen veya kör bir adam gelip bir çukura düştü. Cemaatten bazıları
gülünce de Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gülenlerin abdestleri
ile namazlarım yenilemelerini söyledi."
Hammad b. Zeyd der ki:
Bunu Hafs b. Süleyman'a zikrettiğimde: "Hafsa kanalıyla Hasan'a bunu
aktaran benim" dedi. Doğrusu da bu şekilde Hasan el-Basrı kanalıyla mürsel
olarak rivayet edilmesidir.
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/383) ve İbnu'l-Cevzi, Tahkik, 1/143 (238).
حدثنا
أبو علي
إسماعيل بن
محمد الصفار
نا إسماعيل بن
إسحاق القاضي
ثنا علي بن
المديني قال قال
لي عبد الرحمن
بن مهدي هذا
الحديث يدور
على أبي
العالية فقلت
قد رواه الحسن
مرسلا فقال
حدثني حماد بن
زيد عن حفص بن
سليمان المنقري
قال أنا حدثت
به الحسن عن
حفصة عن أبي العالية
فقلت فقد رواه
إبراهيم
مرسلا فقال عبد
الرحمن حدثني
شريك عن أبي
هاشم قال أنا
حدثت به
إبراهيم عن
أبي العالية
فقلت قد رواه
الزهري مرسلا
فقال قرأته في
كتاب بن أخي
الزهري عن
سليمان بن
أرقم عن الحسن
604- Ali b. el-Medini
der ki: Abdurrahman b. Mehdi bana: "Bu hadis dönüp dolaşıp Ebu'ı-Aliye'ye
bağlaruyar" dedi. Ona: "Hasan bunu mürsel olarak rivayet
etmiştir" karşılığını verdiğimde Abdurrahman şöyle dedi:
"Hammad b. Zeyd'in
bana bildirdiğine göre Hafs b. Süleyman el-Minkari: ‘‘Bu hadisi Hasan'a Hafsa -
Ebu'ı-Aliye kanalıyla rivayet eden benim’‘ demiştir." Ona: "İbrahim
de bunu mürsel olarak rivayet etmiştir" dediğimde Abdurrahman şu karşılığı
verdi: "Şerik'in bana bildirdiğine göre Ebu Haşim: ‘‘Bu hadisi İbrahim'e
Ebu'ı-Aliye kanalıyla rivayet eden benim’‘ demiştir." Ona: "Zülıri de
bunu mürsel olarak rivayet etmiştir" dediğimde Abdurrahman:
"Zülın'nin kardeşinin oğlunun kitabında bu hadisin Zühri Süleyman b. Erkam
- Hasan kanalıyla rivayet edildiğini okudum" dedi.
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/393-394) ile Ma'rife 1/244-245 (221) ve İbnu'l-Cevzi, Tahkfk
(1/148).
حدثنا
أبو بكر
النيسابوري
نا أبو الأزهر
نا يعقوب بن
إبراهيم نا بن
أخي بن شهاب
عن عمي حدثني
سليمان بن أرقم
عن الحسن بن
أبي الحسن أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم أمر من
ضحك في الصلاة
أن يعيد
الوضوء والصلاة
605- Hasan b.
Ebi'l-Hasan bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
namazda gülenlerin abdestlerini de namazlarını da yenilemelerini emretti."
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyy8t (1/390).
حدثنا
أبو بكر نا
أبو الحسن
البزيعي
بالمصيصة ثنا
محمد بن عمر
الواقدي قال
قرأت في صحيفة
عند آل أبي
عتيق نا بن
شهاب عن
سليمان بن
أرقم عن الحسن
قال بينا
النبي صلى
الله عليه
وسلم يصلي إذ
جاء رجل فوقع
في بئر فضحك
بعض القوم
فأمر رسول
الله صلى الله
عليه وسلم من
ضحك أن يعيد
الوضوء
والصلاة
606- Hasan der ki:
"Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz kıldırırken adamın biri
gelip bir çukura düştü. Namaz kılarrlardan bazıları bu duruma gülünce
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu gülenlerin abdestlerini de,
namazlarını da yenilemelerini emretti."
وأما
حديث بن وهب
عن يونس عن
الزهري عن
الحسن مرسلا
بمخالفة ما
رواه سفيان بن
محمد عنه فحدثنا
به أبو بكر
النيسابوري
حدثني موهب بن
يزيد نا بن
وهب أخبرني
يونس عن بن
شهاب عن الحسن
قال بينا
النبي صلى
الله عليه
وسلم يصلي إذ
جاءه رجل فوقع
في حفرة فضحك
بعض القوم فأمر
من يضحك أن
يعيد الوضوء
والصلاة
607- Hasan der ki:
"Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz kıldırırken adamın biri
gelip bir çukura dÜştü. Namaz kılarrlardan bazılan bu duruma gülünce Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu gülenlerin abdestlerini de, namazlarını da
yenilemelerini emretti."
Tahric: İbnu'l-Cevzi,
Tahkık 1/143 (238).
حدثنا
أبو بكر
النيسابوري
ثنا أحمد بن
عبد الرحمن بن
وهب ثنا عمي أخبرني
يونس عن
الزهري عن
الحسن بن أبي
الحسن أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم أمر من
ضحك في الصلاة
أن يعيد
الوضوء
والصلاة
608- Hasan b,
Ebi'l-Hasan bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
namazda gülenlerin abdestlerini de, namazlarını da yenilemelerini
emretti."
وحدثنا
عثمان بن محمد
بن بشر نا
إبراهيم الحربي
نا خالد بن
خداش نا بن
وهب عن يونس
عن الزهري عن
الحسن قال
بينا النبي
صلى الله عليه
وسلم يصلي مثل
قول موهب بن
يزيد وهذا هو
الصواب عن بن
وهب
609- Hasan der ki:
"Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz kıldırırken ... "
Sonrasında ravi Mevhib b. Yezıd'in rivayetinin aynısını zikreder ki İbn
Mevhib'den gelen rivayetin doğrusu budur.
,
Tahric: Konu için 606,
607 ile 608. hadislere bakınız.
حدثنا
أبو بكر
الشافعي نا
محمد بن بشر
بن مطر نا
محمد بن الصباح
الجرجراني نا
الوليد ثنا
شعيب بن أبي
حمزة عن
الزهري قال لا
وضوء في
القهقهة
والضحك فلوكان
ما رواه
الزهري عن
الحسن عن
النبي صلى الله
عليه وسلم
صحيحا عند
الزهري لما
أفتى بخلافه
وضده والله
أعلم وكذلك
رواه هشام بن
حسان عن الحسن
مرسلا عن
النبي صلى
الله عليه وسلم
وقد كتبناه
قبل هذا وروى
هذا الحديث
أبو حنيفة عن
منصور بن
زاذان عن
الحسن عن معبد
الجهني مرسلا
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم ووهم فيه
أبو حنيفة على
منصور وإنما
رواه منصور بن
زاذان عن محمد
بن سيرين عن
معبد ومعبد هذا
لا صحبة له
ويقال إنه أول
من تكلم في
القدر من
التابعين حدث
به عن منصور
عن بن سيرين
غيلان بن جامع
وهشيم بن بشير
وهما أحفظ من
أبي حنيفة
للاسناد
610- Şuayb b. Ebı Hamza
bildiriyor: Zühri: "(Namazda iken) kahkaha ile gülme abdest tazelemeyi
gerektirmez" dedi. Zühri'nin Hasan kanalıyla Hz. Peygamber'den (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) rivayet ettiği, kendi yanında sahih olsaydı bu konuda buna
muhalif olan fetvalar vermezdi. Doğrusunu da Allah bilir.
Hişam b. Hassan da bunu
Hasan kanalıyla Hz. Peygamber'den {Sallallahu aleyhi ve Sellem} mürsel olarak
rivayet etmiştir ki daha önce bunu yazmıştık. Ebu Hanıfe de bunu Mansur b.
Zazan - Hasan - Ma'bed el-Cühenı kanalıyla Hz. Peygamber'den {Sallallahu aleyhi
ve Sellem} mürsel olarak rivayet etmiştir. Ancak Ebu Hanıfe bunu Mansur'dan
rivayette hata yapmıştır. Zira Mansur b. Zazan bunu Muhammed b. Sırın - Ma'bed
kanalıyla rivayet etmiştir. Ma'bed'in ise sahabiliği yoktur ve tabiun içinden
kader konusunda ilk tartışan kişi olduğu söylenmiştir. Bunun yanında Gaylan b.
Cami' ve Huşeym b. Beşır de bunu Mansur - ibn Sirin kanalıyla rivayet
etmişlerdir ki isnad ezberi konusunda Ebu Hanıfe'den daha sağlamdırlar.
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/391).
فأما
حديث أبي
حنيفة عن
منصور فحدثنا
به أبو بكر
الشافعي
وأحمد بن محمد
بن زياد
وآخرون قالوا
حدثنا
إسماعيل بن
محمد بن أبي
كثير القاضي
حدثنا مكي بن
إبراهيم نا
أبو حنيفة عن
منصور بن
زاذان عن
الحسن عن معبد
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم قال
بينما هو في
الصلاة إذ
أقبل أعمى
يريد الصلاة
فوقع في زبية
فاستضحك
القوم حتى
قهقهوا فلما
انصرف النبي
صلى الله عليه
وسلم قال من
كان منكم قهقه
فليعد الوضوء
والصلاة
611- Mabed bildiriyor:
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz kıldırırken kör biri de
namaza yetişmek istedi. Ancak gelirken çukura düşünce namazdakilerden bazıları
kahkaha atacak derecede gülmeye başladı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) namazı bitirince de: "İçinizden kakkakayla gülenler abdestini de,
namazını da yenilesin" buyurdu.
Tahric: İbnu'l-Cevzl,
Tahkık 1/144 (239) ile ilel 1/371 (618) ve Beyhaki, Hilafiyyat (1/382).
وأما
حديث غيلان بن
جامع عن منصور
بن زاذان بمخالفة
أبي حنيفة عنه
فحدثنا به
الحسين بن إسماعيل
ومحمد بن مخلد
قالا نا محمد
بن عبد الله الزهيري
أبو بكر نا
يحيى بن يعلى
نا أبي نا غيلان
عن منصور
الواسطي هو بن
زاذان عن بن
سيرين عن معبد
الجهني قال
كان النبي صلى
الله عليه
وسلم يصلي
الغداة فجاء
رجل أعمى
وقريب من مصلى
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
بئر على رأسها
جلة فجاء
الأعمى يمشي
حتى وقع فيها
فضحك بعض
القوم وهم في
الصلاة فقال
النبي صلى
الله عليه
وسلم بعد ما
قضى الصلاة من
ضحك منكم
فليعد الوضوء
وليعد الصلاة
612- Mabed el-Cüheni der
ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sabah namazını kıldırırken kör
biri de namaza yetişmek istedi. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
namazgahının yanında da bir çukur vardı ve üzeri de bir sepetle örtülmüştü. Kör
olan bu adam gelirken çukura düşünce namazdakilerden bazıları gülmeye başladı.
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirince de:
"İçinizden gülenler abdestini de, namazını da yenilesin" buyurdu.
Tahric: Beyhakl,
Hilafiyyat (1/384).
وأما
حديث هشيم عن
منصور بن
زاذان عن بن
سيرين
بمخالفة
رواية أبي
حنيفة عن
منصور فحدثنا
أحمد بن عبد
الله بن محمد
الوكيل نا
الحسن بن عرفة
حدثنا هشيم عن
منصور عن بن
سيرين وعن
خالد الحذاء
عن حفصة عن
أبي العالية ح
وحدثنا الحسين
بن إسماعيل
ثنا زياد بن
أيوب نا هشيم
نا منصور عن
بن سيرين
وخالد عن حفصة
عن أبي العالية
أن النبي صلى
الله عليه
وسلم كان يصلي
فمر رجل في
بصره سوء على
بئر عليها
خصفة فوقع فيها
فضحك من كان
خلف رسول الله
صلى الله عليه
وسلم فلما قضى
صلاته قال من
كان منكم ضحك
فليعد الوضوء
والصلاة لفظ
زياد
613- Ebu'l- Aliye
bildiriyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz kıldırırken
namaza gelen kör biri üzeri bir sepetle kapatılmış bir çukurun içine düştü.
Namazdakilerden bazıları buna gülünce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
namazı bitirdikten sonra: "İçinizden gülenler abdestini de, namazını da
yenilesin" buyurdu.
ibare Ziyad b. Eyyub'un
lafzıdır.
Tahric: Beyhakl,
Hilafiyyat (1/384-385).
وحدثنا
به أبو بكر
النيسابوري
حدثني يوسف بن
سعيد ثنا
الهيثم بن
جميل نا هشيم
نا خالد الحذاء
عن حفصة عن
أبي العالية ح
قال وثنا
منصور عن بن
سيرين أن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم صلى
بأصحابه ثم
ذكر معناه إلا
أنه قال فتردى
فيها فضحك ناس
خلفه فأمرهم
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم مثله
وهذا هو
الصحيح عن
خالد الحذاء
عن حفصة عن
أبي العالية
وقول الحسن بن
عمارة عن خالد
الحذاء عن أبي
المليح عن
أبيه خطأ قبيح
وقد رواه
سفيان الثوري
ووهيب بن خالد
وحماد بن سلمة
عن خالد
الحذاء عن
حفصة عن أبي العالية
كذلك
614- İbn Sirin
bildiriyor: "Bir defasında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ashabına namazı kıldırırken ... " Sonrasında ravi bir öncekinin aynısını:
"Adam o çukura
düşünce namazda olanların bazıları güldü. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) onlara. .. " lafzıyla aktarır.
Doğru olanı da, Halid
el-Hazza - Hafsa - Ebu'ı-Aliye kanalıyla gelen bu rivayettir. Hasan b.
Umara'nın Halid el-Hazza - Ebu'l-Melih - Ebu'l-Melih'in babası kanalıyla olan
rivayeti ise bariz bir hatadır. Süfyan es-Sevri - Vuheyb b. Halid ve Hammad b.
Seleme ise bunu bu şekilde Halid el-Hazza - Hafsa - Ebu'ı-Aliye kanalıyla
rivayet etmişlerdir.
حدثنا
أبو بكر
النيسابوري
نا أحمد بن
يوسف السلمي
وعبد الله بن
محمد بن عمرو
الغزي قالا نا
محمد بن يوسف
نا سفيان عن
خالد الحذاء
عن أم الهذيل
وهي حفصة عن
أبي العالية
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم كان في
الصلاة فجاء
رجل في بصره
سوء فوقع في
بئر فضحكوا
منه فأمر
النبي صلى
الله عليه
وسلم من ضحك
أن يعيد
الوضوء
والصلاة
615- Ebu'l-Aliye
bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz kıldırırken
kör bir adam gelip 'bir çukura düştü. Namazdakilerden bazıları bu duruma
gülünce Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirdikten sonra
gülenlerin abdesti de, namazı da yenilemelerini söyledi."
حدثنا
جعفر بن أحمد
المؤذن نا
السري بن يحيى
نا عبيد الله
وقبيصة عن
سفيان عن خالد
عن أم الهذيل
عن أبي
العالية بهذا
616- Başka bir kanalla
Ebu'l-Aliye aynısını bildirmiştir.
حدثنا
أبو بكر
النيسابوري
نا أحمد بن
يوسف السلمي
نا حجاج
وحدثنا عثمان
بن محمد بن
بشير نا
إبراهيم
الحربي قالا
ثنا موسى وابن
عائشة قالوا
حدثنا حماد عن
خالد الحذاء
عن حفصة عن
أبي العالية
قال كان النبي
صلى الله عليه
وسلم يصلي
بأصحابه فجاء
أعمى فوطىء
على خصفة على
رأس بئر فتردى
في البئر فضحك
بعض أصحاب
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم فأمر
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بعض من
ضحك أن يعيد
الوضوء
والصلاة وكذا
رواه وهيب بن
خالد عن خالد
وأيوب
السختياني عن
حفصة عن أبي
العالية
617- Ebu'ı-Aliye der ki:
"Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabına namazı kıldırırken
kör bir adam üzeri bir sepetle kapatılan bir çukurun içine düştü. Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazda olan ashabından bazıları adamın bu durumuna
gülünce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gülerrlerin abdesti de, namazı
da yenilemesini söyledi."
Vuheyb b. Halid de bunu
Halid ile Eyyub'den Hafsa - Ebu'ı-Aliye kanalıyla rivayet etmiştir.
حدثنا
أبو بكر
النيسابوري
نا علي بن
سعيد بن جرير
حدثنا سهل بن
بكار حدثنا
وهيب نا أيوب
وخالد عن حفصة
عن أبي
العالية أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم صلى
بأصحابه وفي
القوم رجل
ضرير البصر
فوقع في البئر
فضحك طوائف من
أصحاب النبي
صلى الله عليه
وسلم فلما صلى
أمر كل من كان
ضحك أن يعيد
الوضوء
والصلاة
وكذلك رواه
معمر عن أيوب
عن حفصة عن
أبي العالية
618- Ebu'ı-Aliye
bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabına namazı
kıldırırken orada bulunan kör bir adam bir çukurun içine düştü. Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazda olan ashabından bazıları adamın bu
durumuna gülünce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirdikten
sonra gülenlerin abdesti de, namazı da yenilemesini söyledi."
Ma'mer de bunu bu
şekilde Eyyub - Hafsa - Ebu'I-Aliye kanalıyla rivayet etmiştir.
حدثنا
به الحسين بن
إسماعيل نا
الحسن بن أبي
الربيع أنا عبد
الرزاق أنا
معمر عن أيوب
عن حفصة بنت
سيرين عن أبي
العالية عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم مثل حديث
معمر عن قتادة
عن أبي
العالية
وكذلك رواه
مطر الوراق عن
حفصة عن أبي
العالية
619- İbn Sirin,
Ebu'ı-Aliye kanalıyla Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ma'mer -
Katade - Ebu'ı-Aliye kanalıyla rivayet edilenin aynısını bildirmiştir.
Matar el-Verrak da
aynısını Hafsa - Ebu'ı-Aliye kanalıyla rivayet etmiştir.
حدثنا
به أبو بكر
النيسابوري
نا محمد بن
يحيى نا موسى
بن إسماعيل نا
أبان نا مطر
عن حفصة عن أبي
العالية قال
بينما رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
يصلي بأصحابه
إذ جاء رجل في
بصره سوء فمر
على بئر قد
غشي عليها
فوقع فيها
فضحك بعض القوم
فأمر رسول
الله صلى الله
عليه وسلم من
ضحك أن يعيد
الوضوء
والصلاة
وكذلك رواه حفص
بن سليمان
المنقري
البصري عن
حفصة عن أبي
العالية
620- Ebu'ı-Aliye der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabına namaz kıldırırken kör
bir adam geldi. Üzeri kapalı bulunan bir çukurun içine düşünce de
namazdakilerden bazıları bu duruma güldü. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) gülenlerin abdestlerini de, namazlarını da yenilemelerini
söyledi."
Hafs b. Süleyman
el-Minkari' el-Basri' de bunu bu şekilde Hafsa - Ebu'ı-Aliye kanalıyla rivayet
etmiştir.
Tahric: İsnadında Matar
b. Tahmfuı el-Verrak vardır. İbn Hacer, Takrıb (2/252) onun hakkında:
"Sadlik (dürüst) ama hataları çoktur. Ata'dan olan rivayetleri de
zayıfhr" demiştir.
حدثنا
به أبو بكر
النيسابوري
نا محمد بن
يحيى نا أبو
النعمان نا
حماد بن زيد
عن حفص بن
سليمان عن حفصة
بنت سيرين عن
أبي العالية
أن النبي صلى
الله عليه
وسلم كان يصلي
بأصحابه فجاء
رجل فوقع على
بئر فضحك بعض
القوم فأمر
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم من ضحك
أن يعيد
الوضوء ويعيد
الصلاة وروى
هذا الحديث
هشام بن حسان
عن حفصة عن أبي
العالية
مرسلا حدث به
عنه جماعة منهم
سفيان الثوري
وزائدة بن
قدامة ويحيى
بن سعيد
القطان وحفص
بن غياث وروح
بن عبادة وعبد
الوهاب بن
عطاء وغيرهم
فاتفقوا عن
هشام عن حفصة
عن أبي
العالية عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم ورواه
خالد بن عبد
الله الواسطي
عن هشام عن حفصة
عن أبي
العالية عن
رجل من
الأنصار عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم ولم يسم
الرجل ولاذكر
أله صحبة أم
لا ولم يصنع
خالد شيئا وقد
خالفه خمسة
أثبات ثقات
حفاظ وقولهم
أولى بالصواب
621- Ebu'l-Aliye
bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabına namaz kıldırırken
kör bir adam gelip bir çukura düştü. Namaz kılanlardan bazıları bu duruma
gülünce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gülenlerirı abdesti de, namazı
da yenilemelerini söyledi."
Bu hadisi Hişam b.
Hassan da Hafsa - Ebu'I-Aliye kanalıyla mürsel olarak rivayet etmiştir.
Hişam'dan da bunu Süfyan es-Sevrı - Zaide b. Kudame - Yahya b. Said el-Kattan -
Hafs b. Giyas - Ravh b. Ubade - Abdulvehhab b. Ata ve başkaları da rivayet
etmişlerdir. Bu rivayetlerinde Hişam - Hafsa - Ebu'I-Aliye - Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kanalı üzerinde ittifak etmişlerdir. Halid b.
Abdillah el-Vasitı de bunu Hişam - Hafsa - Ebu'I-Aliye kanalıyla Ensar'dan bir
adamdan, o da Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.
Ancak ne bu adamın adını, ne de sahabi olup olmadığını zikretmiştir. Halid de
bu konuda bir şey dememiştir. Bu konuda sebt, güvenilir ve hafız olan beş kişi
muhalefet etmiştir ki onların kanallarının doğru olması daha evladır.
فأما
حديث خالد بن
عبد الله عن
هشام فحدثنا به
دعلج بن أحمد
نا محمد بن
علي بن زيد نا
سعيد بن منصور
نا خالد بن
عبد الله عن
هشام بن حسان
عن حفصة عن
أبي العالية
عن رجل من
الأنصار أن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم كان
يصلي بأصحابه
فمر رجل في
بصره سوء
فتردى في بئر
فضحك طوائف من
القوم فأمر
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم من كان
ضحك أن يعيد
الوضوء
والصلاة
622- Ebu'ı-Aliye,
Ensar'dan bir adamdan bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ashabına namaz kıldırırken kör bir adam gelip bir çukura düştü. Namaz kılanlardan
bazıları bu duruma gülünce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gülenlerirı
abdesti de, namazı da yenilemelerini söyledi."
Tahric: İbnu'l-Cevzi,
Tahkık 1/143 (237).
أما
حديث سفيان
الثوري ومن
تابعه عن هشام
بن حسان
بمخالفة
رواية خالد
عنه فحدثني
القاضي
الحسين بن
إسماعيل نا
أبو هشام
الرفاعي نا
وكيع نا سفيان
عن هشام عن
حفصة عن أبي
العالية أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم أمر من
ضحك أن يعيد
الوضوء
والصلاة
623- Ebu'ı-Aliye
bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazda gülenlerin
abdestlerini de, namazlarım da yenilemelerini emretti."
وحدثنا
الحسين بن
إسماعيل نا
جعفر بن محمد
نا معاوية نا
زائدة ح
وحدثنا أبو
بكر
النيسابوري
حدثني يوسف بن
سعيد حدثنا
أحمد بن يونس
نا زائدة عن
هشام عن حفصة
عن أبي
العالية قال
جاء رجل في
بصره سوء فدخل
المسجد ورسول
الله صلى الله
عليه وسلم
يصلي فتردى في
حفرة كانت في
المسجد فضحك
طوائف منهم فلما
قضى صلاته أمر
من كان ضحك أن
يعيد الوضوء
والصلاة
624- Ebu'ı-Aliye der ki:
Gözlerinde sorun olan bir adam gelip Mescid'e girdiğinde Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ashabına namaz kıldınyordu. Adam o sırada çukura düşünce
namazdakilerden bazıları gülmeye başladı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) namazım bitirince gülenlerin abdestini de, namazım da yenilemesini
söyledi."
حدثنا
عثمان بن محمد
بن بشر نا
إبراهيم
الحربي أنا
عبيد الله نا
يزيد بن زريع
عن هشام عن
حفصة عن أبي
العالية عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم نحوه
625- Başka bir kanalla
Ebu'l-Aliye Nebi'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aynısını bildirmiştir.
حدثنا
محمد بن
إسماعيل
الفارسي
وعثمان بن أحمد
الدقاق قالا
نا يحيى بن
أبي طالب أنا
عبد الوهاب
أنا هشام عن
حفصة بنت
سيرين عن أبي
العالية عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم مثله
626- Başka bir kanalla
Ebu'ı-Aliye, Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ayınsım
bildirmiştir.
ورواه
أبو هاشم
الرماني عن
أبي العالية
حدثنا القاضي
الحسين بن إسماعيل
نا أبو هشام
الرفاعي نا
وكيع نا أبي ح
وثنا محمد بن
مخلد حدثنا
محمد بن
إسماعيل
الحساني ثنا
وكيغ نا أبي
عن منصور عن
أبي هاشم عن
أبي العالية
أن أعمى وقع
في بئر فضحك
بعض من كان خلف
النبي صلى
الله عليه
وسلم فأمر رسول
الله صلى الله
عليه وسلم من
ضحك أن يعيد
الوضوء
والصلاة
627- Ebu'ı-Aliye
bildiriyor: "Körün biri bir çukura düşünce o sırada Hz. Peygamber'in
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında namaz kılanlardan bazıları bu duruma
güldü. Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem} namazı bitirince gülenlerin
abdestini de, namazını da yenilemesini söyledi."
Tahric: İbn Hacer'in
Takrıb'de (2/483) dediğine göre Ebu Haşim er-Rummaru'nin adı Yahya b.
Dinar'dır. Adının İbnu'l-Esved ya da İbn Nafi' olduğunu söyleyenler de vardır.
Güvenilir biridir.
حدثنا
أحمد بن
الحسين بن
محمد بن أحمد
بن الجنيد نا
يوسف بن موسى
نا جرير عن
منصور عن أبي
هاشم فيما أرى
عن أبي
العالية قال
كان النبي صلى
الله عليه
وسلم يصلي
بالناس صلاة
الفجر أو بعض
صلاة الليل
وكان في
المسجد بئر
وكان رجل في بصره
ضر فوقع فيها
فضحك الناس
فلما قضى
الصلاة قال مما
ضحكتم
فأخبروه فقال
من ضحك فليعد
الوضوء والصلاة
628- Ebu'ı-Aliye der ki:
"Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cemaate sabah namazını veya
gece namazı kıldırıyordu. Mescid'de de bir çukur bulunuyordu. Gözlerinden
rahatsız olan bir adam gelip bu çukura düşünce namazda olanlardan bazıları bu
duruma gülmeye başladı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı
bitirince: "Neden güldünüz?" diye sordu. Gülme nedenini
söylediklerinde ise: "Gülenler abdestini de, namazını da yenilesin"
bu yurdu.
حدثنا
عثمان بن محمد
بن بشر نا
إبراهيم
الحربي نا عبد
الله بن صالح
نا أبو الأحوص
عن منصور عن
أبي هاشم عن
أبي العالية
قال ضحك ناس
خلف رسول الله
صلى الله عليه
وسلم فقال من
ضحك فليعد
الوضوء
والصلاة
629- Ebu'ı-Aliye der ki:
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında namaz kılanlardan
bazıları gülünce Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Gülenler
abdestini de, namazını da yenilesin" buyurdu.
حدثنا
محمد بن مخلد
نا محمد بن
إسماعيل
الحساني ح
وحدثنا الحسين
بن إسماعيل
ثنا أبو هشام
قالا نا وكيع
عن شريك عن
أبي هاشم وقال
أبو هشام عن
وكيع قال شريك
سمعته من أبي
هاشم عن أبي
العالية أن
أعمى وقع في
بئر فضحك
طوائف ممن كان
مع النبي صلى
الله عليه
وسلم فأمرهم
أن يعيدوا
الوضوء والصلاة
630- Ebu'ı-Aliye
bildiriyor: "Körün biri bir çukura düşünce o sırada Hz. Peygamber'in
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında namaz kılanardan bazıları bu duruma
güldü. Resulullah da (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gülenlerin abdestini de,
namazım da yenilmesini söyledi."
حدثنا
أبو بكر
النيسابوري
نا يوسف بن
سعيد أنا أبو
نعيم وهيثم بن
جميل قالا نا
شريك عن أبي
هاشم عن أبي العالية
قال كان النبي
صلى الله عليه
وسلم في الصلاة
وفي المسجد
بئر عليها جلة
فجاء أعمى فسقط
فيها فضحك بعض
القوم فأمر
النبي صلى
الله عليه
وسلم من ضحك
أن يعيد
الوضوء والصلاة
631- Ebu'ı-Aliye der ki:
"Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cemaate namaz kıldınyordu.
Mescid'de de üzeri sepetle kapatılmış bir çukur bulunuyordu. Kör bir adam gelip
bu çukura düşünce namazda olanlardan bazıları bu duruma gülmeye başladı. Hz.
Peygamber de {Sallallahu aleyhi ve Sellem} gülenlerin abdestini de, namazım da
yenilamesini söyledi."
حدثنا
أبو بكر
النيسابوري
نا علي بن حرب
نا أبو معاوية
ثنا الأعمش عن
إبراهيم قال
جاء رجل ضرير
البصر والنبي
صلى الله عليه
وسلم في
الصلاة فعثر
فتردى في بئر
فضحكوا فأمر
النبي صلى
الله عليه
وسلم من ضحك
أن يعيد الوضوء
والصلاة
632- İbrahim( -i Nehai)
der ki: "Körün biri Mescid'e geldiğinde Hz.
Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) namaz kıldınyordu. Adam tökezleyip çukura düşünce de namazda
olanlardan bazıları buna gülmeye başladı. Hz. Peygamber de (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) gülenlerin abdestini de, namazını da yenilemesini söyledi."
Tahric: Beyhakı,
Hilafiyyat (1/391).
حدثنا
إسماعيل بن
محمد الصفار
أخبرنا
إسماعيل القاضي
نا علي بن
المديني قال
قلت لعبد
الرحمن بن
مهدي روى هذا
الحديث
إبراهيم
مرسلا فقال حدثني
شريك عن أبي
هاشم قال أنا
حدثت به
إبراهيم عن
أبي العالية
رجع حديث
إبراهيم هذا
الذي أرسله
إلى أبي
العالية لأن
أبا هاشم ذكر
أنه حدثه به
عنه قال أبو
الحسن رجعت
هذه الأحاديث
كلها التي
قدمت ذكرها في
هذا الباب إلى
أبي العالية
الرياحي وأبو
العالية
فأرسل هذا الحديث
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم ولم يسم
بينه وبينه
رجلا سمعه منه
عنه وقد روى
عاصم الأحول
عن محمد بن
سيرين وكان
عالما بأبي
العالية
وبالحسن فقال
لا تأخذوا
بمراسيل
الحسن ولا أبي
العالية
فإنهما لا
يباليان عن من
أخذا
633- Ali b. el-Medini
der ki: Abdurrahman b. Mehdi'ye: "İbrahim bunu mürsel olarak rivayet
etmiştir" dediğimde Abdurrahman şu karşılığı verdi: "Şerik'in bana
bildirdiğine göre Ebu Haşim: ‘‘Bu hadisi İbrahim'e Ebu'lAliye kanalıyla rivayet
eden benim’‘ demiştir."
ibrahim'in mürsel olarak
rivayet ettiği bu hadis dönüp dolaşıp sonunda Ebu'lAliye'ye bağlanıyor. Zira
Ebu Haşim de bunu ondan rivayet ettiğini söylemiştir.
Darakutni der ki: Bu
konu altında Ebu'ı-Aliye er-Riyahi'ye dayandırılan bütün hadisleri inceledim.
Ebu'ı-Aliye de bu hadisi Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mürsel
olarak rivayet etmiş, Resuluilah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile arasında bunu
kimden işittiğini zikretmemiştir. Asım el-Ahvel, Ebu'ı-Aliye ile Hasan hakkında
yeteri derecede bilgisi olan Muhammed b. Sırın'in: "Hasan'ın ya da
Ebu'l-Aliye'nin mürsellerine itibar etmeyin. Zira bu ikisi rivayeti kimden
aldıklarına aldırmazlarl/ dediğini zikreder.
حدثنا
بذلك محمد بن
مخلد نا صالح
بن أحمد بن حنبل
نا علي بن
المديني سمعت
جريرا وذكر عن
رجل عن عاصم
قال قال لي بن
سيرين ما
حدثتني فلا تحدثني
عن رجلين من
أهل البصرة عن
أبي العالية والحسن
فإنهما كانا
لا يباليان عن
من أخذا حديثهما
634- Asım (el-Ahvel) der
ki: İbn Sirin bana şöyle dedi: "Bana istediğin kişilerden rivayette bulun,
ancak Basra ahalisinden olan Ebu'ı-Aliye ile Hasan'dan rivayette bulunma! Zira
bu ikisi rivayeti kimden aldıklarını aldırınazlar."
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/395).
حدثنا
محمد بن مخلد
نا عباس بن
محمد نا أبو
بكر بن أبي
الأسود نا
داود بن
إبراهيم
حدثني وهيب نا
بن عون عن
محمد قال كان
أربعة يصدقون
من حدثهم ولا
يبالون ممن
يسمعون
الحديث الحسن
وأبو العالية
وحميد بن هلال
وداود بن أبي
هند قال الشيخ
ولم يذكر
الرابع وهذا
حديث روي عن
الأعمش عن أبي
سفيان عن جابر
فذكره وذكر علته
635- Muhammed (b. Sirin)
der ki: "Dört kişi kendilerine hadis rivayet edenlere inanır, kimden
duyduklarını da umursamazlardı. Bunlar Hasan, Ebu'ı-Aliye, Humeyd b. Hilal ve
Davud b. Ebi Hind'dir."
Darakutn! der ki:
"Şu (bir sonraki) hadis de A'meş - Ebu Süfyan - Cabir kanalıyla
bildirilmiştir ... " Darakutn! söz konusu hadisi zikrettikten sonra
illetini de dile getirir.
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/395).
حدثنا
أبو عبيد
القاسم بن
إسماعيل وأبو
بكر
النيسابوري
وأبو الحسن
أحمد بن محمد
بن يزيد
الزعفراني
قالوا حدثنا
إبراهيم بن
هانئ نا محمد
بن يزيد بن
سنان حدثنا
أبي يزيد بن
سنان نا
سليمان
الأعمش عن أبي
سفيان عن جابر
قال قال لنا
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم من ضحك منكم
في صلاته
فليتوضأ ثم
ليعيد الصلاة
قال لنا أبو
بكر
النيسابوري
هذا حديث منكر
فلا يصح
والصحيح عن
جابر خلافه
قال الشيخ أبو
الحسن يزيد بن
سنان ضعيف
ويكنى بأبي
فروة الرهاوي
وابنه ضعيف
أيضا وقد وهم
في هذا الحديث
في موضعين
أحدهما في
رفعه إياه إلى
النبي صلى الله
عليه وسلم
والآخر في
لفظه والصحيح
عن الأعمش عن
أبي سفيان عن
جابر من قوله
من ضحك في
الصلاة أعاد
الصلاة ولم
يعد الوضوء
وكذلك رواه عن
الأعمش جماعة
من الرفعاء
الثقات منهم سفيان
الثوري وأبو
معاوية
الضرير ووكيع
وعبد الله بن
داود الخريبي
وعمر بن علي
المقدمي وغيرهم
وكذلك رواه
شعبة وابن
جريج عن يزيد بن
أبي خالد عن
أبي سفيان عن
جابر
636- Cabir der ki:
Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem} bize: "İçinizden namaz kılarken
gülenler yeniden abdest alıp namazı yeniden kılsın" buyurdu.
Ebu Bekr en-Nısaburi:
"Sahih olmayan münker bir hadistir. Doğru olanı da Cabir'den bunun tersi
anlamda rivayet edilenidir" demiştir.
Darakutni der ki: Yezid
b. Sinan zayıf biridir ve künyesi Ebu Ferve er-Rehavi'dir.
Oğlu da kendi gibi zayıf
biridir. Bu hadiste de iki yerde hata yapmıştır. Biri; bunu Hz. Peygamber'e {Sallallahu
aleyhi ve Sellem} dayandırmasıdır. Diğer hatayı da lafzında yapmıştır. Doğrusu;
A'meş - Ebu Süfyan - Cabir kanalıyla "Namazda gülen kişi namazı baştan
kılar, ancak abdestini yenilemesi gerekmez" şeklinde Cabir'in bir sözü
olarak rivayet edilmesidir.
Bunu bu şekilde Nmeş'ten
Süfyan es-Sevri - Ebu Muaviye ed-Darir - Veki' - Abdullah b. Davud el-Huraybi -
Ömer b. Ali el-Mukaddemi gibi seçkin ve güvenilir olan kişiler rivayet
etmişlerdir. Yine bu şekilde Şu'be ve ibn Cüreyc de Yezid Ebu Halid - Ebu Süfyan
- Cabir kanalıyla rivayet etmişlerdir.
Tahric: İbnu'l-Cevzi,
İlell/368 (611).
حدثنا
علي بن عبد
الله بن مبشر
نا أحمد بن
سنان ح وحدثنا
القاضي أبو
عمر محمد بن
يوسف نا الفضل
بن موسى قالا
نا عبد الرحمن
بن مهدي نا سفيان
عن الأعمش عن
أبي سفيان عن
جابر قال ليس
في الضحك وضوء
637- Cabir der ki:
"Namazda gülme, abdest tazelemeyi gerektirmez."
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/369) ve İbnu'l-Cevzi, Tahklk 1/138 (226).
حدثنا
عثمان بن أحمد
بن بشر نا
إبراهيم
الحربي نا أبو
نعيم نا سفيان
عن الأعمش عن
أبي سفيان عن
جابر قال ليس
في الضحك وضوء
638- Cabir der ki:
''Namazda gülme, abdest tazelemeyi gerektirmez.''
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/369),
حدثنا
الحسين بن
إسماعيل نا
أبو هشام
الرفاعي نا
وكيع نا
الأعمش عن أبي
سفيان عن جابر
أنه سئل عن
الرجل يضحك في
الصلاة فقال
يعيد الصلاة
ولا يعيد
الوضوء
639- Ebu Süfyan der ki:
Cabir'e kişinin namazda gülmesi konusu sorulunca: "Namazını baştan kılar,
ama abdestini tazelemesi gerekmez" dedi,
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/367).
حدثنا
دعلج بن أحمد
نا محمد بن
علي بن زيد نا
سعيد بن منصور
نا أبو معاوية
نا الأعمش عن
أبي سفيان عن
جابر قال إذا
ضحك الرجل في
الصلاة أعاد
الصلاة ولم
يعد الوضوء
وذكره أبو محمد
بن صاعد قال
حدثنا عمرو بن
علي نا عبد
الله بن داود
وعمر بن علي
المقدمي عن
الأعمش عن أبي
سفيان عن جابر
في الذي يضحك
في الصلاة قال
يعيد الصلاة
ولا يعيد
الوضوء
640- Cabir der ki:
"Namazında gülen kişi namazı baştan kılar, ama abdestini tazelemesi
gerekmez,"
Başka bir kanalla Ebu
Süfyan bunu şu şekilde rivayet eder: "Cabir kişinin namazında gülmesi
konusunda: ‘‘Namazı baştan kılar, ama abdestini tazelemesi gerekmez’‘
dedi."
Tahric: Elbam, el-İrva
(2/115), İbn Ebi Şeybe'yi kaynak göstererek zikretmiştir,
حدثنا
عثمان بن محمد
بن بشر نا
إبراهيم
الحربي ثنا
أبو بكر نا
أبو معاوية
قال ونا بن
نمير نا وكيع
قال ونا إسحاق
بن إسماعيل نا
جرير وحدثنا
عبد الله بن
عمرو نا حسين
بن علي عن
زائدة كلهم عن
الأعمش عن أبي
سفيان عن جابر
إذا ضحك في
الصلاة أعاد
الصلاة ولم
يعد الوضوء
641- Cabir der ki:
"Namazında gülen kişi namazı baştan kılar, ama abdestini tazelemesi
gerekmez."
حدثنا
نهشل بن دارم
نا أحمد بن
ملاعب ثنا ورد
بن عبد الله
نا محمد بن
طلحة عن
الأعمش عن أبي
سفيان عن جابر
أنه سئل عن
الضحك في
الصلاة فقال
يعيد ولا
يتوضأ
642- Ebu Süfyan
bildiriyor: Cabir'e namazda gülme konusu sorulunca; "Gülen kişi namazını baştan
kılar, ama ab de stini tazelemesi gerekmez" ded.
حدثنا
عمرو بن أحمد
بن علي القطان
نا محمد بن الوليد
نا محمد بن
جعفر نا شعبة
عن يزيد أبي خالد
قال سمعت أبا
سفيان يحدث عن
جابر بن عبد الله
أنه قال في
الضحك في
الصلاة ليس
عليه إعادة
الوضوء وعن
يزيد أبي خالد
عن الشعبي
مثله
643- Yezid Ebu Halid der
ki: Süfyan'dan işittiğime göre Cabir b. AbdilIalı namazda gülme konusunda:
"Gülen kişinin abdestini yenilemesi gerekmez" demiştir.
Yezıd Ebu Halid
kanalıyla Şa'bı'den de aynısı bildirilmiştir.
Tahric: Beyhakl,
Hilafiyyat (1/368).
حدثنا
محمد بن مخلد
نا سلمان بن
توبة حدثنا المثنى
بن معاذ نا
أبي نا شعبة
عن يزيد أبي
خالد سمع أبا
سفيان سمع
جابرا يقول
ليس على من
ضحك في الصلاة
وضوء وعن يزيد
بن أبي خالد
عن الشعبي
مثله
644- Yezid Ebu Halid der
ki: Süfyan'dan işittiğime göre Cabir b. Abdillah'ın: "Namazda gülen
kişinin abdestini yenilemesi gerekmez" dediğini işitmiştir.
Yezid Ebu Halid
kanalıyla Şa'bi'den de aynısı bildirilmiştir.
حدثنا
بن مبشر ثنا
أحمد بن سنان
حدثنا عبد الرحمن
عن شعبة عن
يزيد أبي خالد
قال سمعت أبا
سفيان عن جابر
قال ليس في
الضحك وضوء
وعن شعبة عن
يزيد أبي خالد
وعاصم الأحول
سمعا الشعبي
مثله سواء
645- Cabir der ki:
"Namazda gülme abdest tazelemeyi gerektirmez.
Şu'be'nin bildirdiğine göre
Yezid Ebu Halid ve Asım da Şa'bi'den aynı sözü (fetvayı) işitmişlerdir.
Tahric: Beyhakl,
Hilafiyyat (1/369).
حدثنا
عثمان بن محمد
نا إبراهيم
الحربي نا علي
بن مسلم نا
أبو عاصم عن
بن جريج عن
يزيد أبي خالد
عن أبي سفيان
عن جابر قال
ليس في الضحك
وضوء ورواه
أبو شيبة عن
أبي خالد
فرفعه إلى
النبي صلى
الله عليه
وسلم
646- Cabir der ki:
"Namazda gülme abdest tazelemeyi gerektirmez.
Ebu Şeybe de Ebu Halid
kanalıyla bunu merfu olarak Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
rivayet etmiştir.
Tahric: Beyhakl,
Hilafiyyat (1/369).
حدثنا
عبد الباقي بن
قانع نا محمد
بن بشر بن مروان
الصيرفي نا
المنذر بن
عمار نا أبو
شيبة عن يزيد
أبي خالد عن
أبي سفيان عن
جابر عن صلى الله
عليه وسلم قال
الضحك ينقض
الصلاة ولا
ينقض الوضوء
خالفه إسحاق
بن بهلول عن
أبيه في لفظه
647- Cabir'in
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Namazda güZmek
namazı bozar, ancak abdesti bozmaz" buyurmuştur.
ishak b. Behlul bunu
babasından rivayet ederken lafzında muhalefet etmiştir.
Tahric: İbnu'l-Cevzi,
Tahklk 1/138 (226) ve Beyhakl, Hilafiyyat (1/369).
حدثنا
به أبو جعفر
أحمد بن إسحاق
بن بهلول حدثني
أبي قال حدثني
أبي عن أبي
شيبة عن يزيد
أبي خالد عن
أبي سفيان عن
جابر قال قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم الكلام
ينقض الصلاة
ولا ينقض
الوضوء
648- Cabir'in bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Namazda konuşmak namazı
bozar, ancak abdesti bozmaz" buyurmuştur,
Tahric: İbnu'l-Cevzi,
Tahktk 1/139 (229).
حدثنا
عثمان بن محمد
بن بشر نا
إبراهيم
الحربي نا
موسى وابن
عائشة قالا نا
حماد بن سلمة
ثنا حبيب
المعلم عن
عطاء عن جابر
قال كان لا
يرى على الذي
يضحك في
الصلاة وضوءا
649- Ata bildiriyor:
"Cabir, namazında gülen kişinin yeniden abdest almasının gerekmediğini
düşünürdü."
Tahric: Beyhaki,
Hilafiyyat (1/369).
حدثنا
الحسين بن
إسماعيل نا
أبو هشام نا
وكيع نا سفيان
عن أبي الزبير
عن جابر قال
لا يقطع
التبسم
الصلاة حتى
يقرقر رفعه
ثابت بن محمد
عن سفيان
650- Cabir der ki:
"Kişinin, kıkırdamadıktan sonra tebessümle gülmesi namazını bozmaz,"
Sabit b. Muhammed ise
bunu Süfyan'dan merfu olarak rivayet etmiştir.
Tahric: Farklı
lafızlarla Beyhaki, es-Sünenu'I-Kübra (2/251), İbn Adiy, el-Kamil (2/96),
Hatib, Tarih (11/345), Ebu Nuaym, Tarihu Isbehan (1/86) ve Mecmau'I-Bahreyn'de
(907, 908) geçtiği üzere Taberanı, M. es-Sağır (2/84, 85) rivayet etmişlerdir.
حدثنا
عثمان بن محمد
بن بشر نا
إبراهيم
الحربي نا بشر
بن الوليد نا
إسحاق بن يحيى
عن المسيب بن
رافع عن بن
مسعود قال إذا
ضحك أحدكم في
الصلاة فعليه
إعادة الصلاة
651- İbn Mes'ud der ki:
"Biriniz namazda güldüğü zaman namazı baştan kılması gerekir."
Tahric: Beyhakı,
Hilafiyyat (1/369).
حدثنا
عثمان بن محمد
نا إبراهيم
الحربي نا أبو
نعيم حدثنا
سليمان بن
المغيرة عن
حميد بن هلال
قال خرج أبو
موسى في وفد
فيهم رجل من
عبد القيس
أعور فصلى أبو
موسى فركعوا
فنكصوا على أعقابهم
فتردى الأعور
في بئر قال
الأحنف فلما سمعته
يتردى فيها
فما من القوم
إلا ضحك غيري
وغير أبي موسى
فلما قضى
الصلاة قال ما
بال هؤلاء قالوا
فلان تردى في
بئر فأمرهم
فأعادوا
الصلاة
652- Humeyd b. Hilal der
ki: "Ebu Musa bir heyetle birlikte yola çıktı.
İçlerinde de Abdulkays
oğullarından bir gözü kör bir adam vardı. Ebu Musa onlara namazı kıldırırken
rükuya gittiklerinde biraz geri çekilince bir gözü kör olan bu adam bir çukura
düştü."
Ahnef der ki: "Adam
çukura düşünce benim ve Ebu Musa'nın dışında namaza duranların hepsi gülmeye
başladı. Ebu Musa namazı bitirince: ‘‘Bunların neyi var?’‘ diye sordu. ‘‘Filan
kişi çukura düştü’‘ dediklerinde Ebu Musa'nın emriyle gülenler namazlarını
baştan kıldılar."
Tahric: Zeylai,
Nasbu'r-Raye'de (1/47) geçtiği üzere Taberani, M. el-Kebır'de rivayet etmiştir.
حدثنا
دعلج بن أحمد
نا محمد بن
علي بن زيد نا
سعيد بن منصور
نا هشيم نا
سليمان بن
المغيرة عن
حميد بن هلال
قال صلى أبو
موسى بأصحابه
فرأوا شيئا
فضحكوا منه
قال أبو موسى
حيث انصرف من
صلاته من كان
ضحك منكم
فليعد الصلاة
653- Humeyd b. Hilal der
ki: "Ebu Musa yanındakilere namaz kıldırırken arkasındakiler gördükleri
bir şeye güldüler. Ebu Musa namazı bitirince: "İçinizden gülenler
namazlarını yeniden kılsınlar" dedi.
نا
أحمد بن عبد
الله الوكيل
نا الحسن بن
عرفة ثنا هشيم
عن سليمان بن
المغيرة عن
حميد بن هلال
عن أبي موسى
الأشعري أنه
كان يصلي
بالناس فرأوا
شيئا فضحك بعض
من كان معه
فقال أبو موسى
حيث انصرف من كان
ضحك منكم
فليعد الصلاة
654- Humeyd b. Hilal der
ki: "Ebu Musa el-Eş'ari cemaate namaz kıldırırken arkasındakiler
gördükleri bir şeye güldüler. Ebu Musa namazı bitirince: "İçinizden
gülenler namazlarını yeniden kılsınlar" dedi.
حدثنا
الحسين بن
إسماعيل نا
يعقوب بن
إبراهيم نا
علي بن ثابت ح
وحدثنا أبو
حامد محمد بن
هارون نا محمد
حاتم الزمي
ثنا علي بن
ثابت عن الوازع
بن نافع
العقيلي عن
أبي سلمة بن
عبد الرحمن عن
جابر أن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم كان
يصلي بأصحابه
صلاة العصر
فتبسم في
الصلاة فلما
انصرف قيل له
يا رسول الله
تبسمت وأنت
تصلي قال فقال
إنه مر بي
ميكائيل عليه
السلام وعلى
جناحه غبار فضحك
إلي فتبسمت
إليه وهو راجع
من طلب القوم
655- Cabir bildiriyor:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (çıktığımız bir savaşta) ashabına
ikindi namazını kıldırırken tebessüm etti. -Namazı bitirince ona: "Ey
Allah'ın Resulü! Namazdayken tebessüm ettin" denilince: "Mikail,
müşrikleri aramaya çıkışının dönüşünde yanıma uğradı. Kanatları tozlanmıştı.
Bana doğru gülünce, ben de ona tebessüm ettim" buyurdu.
Tahric: Ebu Ya'la,
Müsned 4/49 (2060), İbn Adiy, el-Kamil (7/95), ve Taberani, M. el-Evsat 8/99
(7199) ile M. el-Kebır 2/188 (1767)
حدثنا
محمد بن مخلد
ثنا يزيد بن
الهيثم الباداء
أنا صبح بن
دينار نا
المعافا بن
عمران نا بن لهيعة
عن زبان بن
فائد عن سهل
بن معاذ عن
أبيه عن النبي
صلى الله عليه
وسلم قال
الضاحك في الصلاة
والملتفت
والمفرقع
أصابعه
بمنزلة
656- Sehl b. Muaz'ın,
babasından bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Kişinin namazında gülmesi ile sağına soluna bakması veya parmaklarını
çıtlatmasının hükmü birdir" buyurmuştur.
Tahric: İbnu'l-Cevzi,
Tahkık 1/138 (227), Ahmed (3/439) ve Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (2/289) ile
Hilafiyyat (1/367).
حدثنا
القاضي أحمد
بن إسحاق بن
بهلول حدثني
أبي مناولة عن
المسيب بن
شريك ح وحدثنا
يوسف بن يعقوب
بن إسحاق بن
البهلول نا
جدي نا المسيب
بن شريك عن الأعمش
عن أبي سفيان
عن جابر قال
ليس على من ضحك
في الصلاة
إعادة وضوء
إنما كان ذلك
لهم حين ضحكوا
خلف رسول الله
صلى الله عليه
وسلم
657- Cabir der ki:
"Namazda gülen kişinin abdestini yenilemesi gerekmez. Öncekiler
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında namaz kılarken güldükleri
için abdestlerini yenilemişlerdir."
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: