|
HAC 6 / 7 |
ذَلِكَ
بِأَنَّ
اللَّهَ
هُوَ
الْحَقُّ
وَأَنَّهُ
يُحْيِي
الْمَوْتَى
وَأَنَّهُ
عَلَى كُلِّ
شَيْءٍ
قَدِيرٌ {6} وَأَنَّ
السَّاعَةَ
آتِيَةٌ
لَّا رَيْبَ
فِيهَا
وَأَنَّ
اللَّهَ
يَبْعَثُ
مَن فِي الْقُبُورِ
{7} |
6. Bu
böyledir. Çünkü Allah hakkın ta kendisidir ve çünkü O, ölüleri diriltir.
Gerçekten O, herşeye güç yetirendir.
7. Ve
çünkü hiç şüphesiz kıyamet gelecektir. Onda hiç şüphe yoktur ve Allah muhakkak kabirdekileri
diriltecektir.
"Bu böyledir. Çünkü
Allah hakkın til. kendisidir." Yüce Allah bütün varlıkların mutlaka
kendisine muhtaç olduklarını, kudret ve tercihine uygun bir şekilde bunları
müsahhar kıldığını daha önce geçen: "Ey insanlar! Eğer öldükten sonra
diriltilmekten yana şüpheniz varsa, muhakkak Biz ... ve her çeşit güzel
bitkiden bitirir" buyruğu ile dile getirdikten sonra: "Bu böyledir.
Çünkü Allah hakkın ta kendisidir ve çünkü O, ölüleri diriltir. Gerçekten O,
herşeye güç yetirendir. Ve çünkü hiç şüphesiz kıyamet gelecektir, onda hiç
şüphe yoktur ve Allah muhakkak kabirdekileri diriltecektir" diye
buyurmaktadır. Böylelikle şanı Yüce Allah bununla O'nun dışında bulunan bütün
varlıkların gerçekten var olmalarına rağmen bizzat kendilerinden kaynaklanan
bir hakikatlerinin bulunmadığına dikkat çekmektedir.
Çünkü bu varlıkların
hepsi Allah tarafından musahhar kılınmış ve O'nun tasarrufu altındadır. Gerçek
anlamıyla hak ise mutlak var ve mutlak gani (muhtaç olmayan) varlıktır. Herbir
varlığın var oluşu, varlığı vacib olandan gelmektedir. İşte bundan dolayı Yüce
Allah bu surenin sonlarında "O'ndan başka taptıkları ise bizatihi
batıldır" (el-Hacc, 62) diye buyurmaktadır.
Hak hiçbir şekilde
değişikliğe uğramayan, zeval bulmayan, sabit olarak var olan demektir. Bu ise
Yüce Allah'tır.
Kulları üzerinde hak
sahibi diye de açıklandığı gibi, fiilerindeki mana itibariyle O haktır, diye de
açıklanmıştır.
ez-Zeccac der ki:
"Bu" anlamındaki buyruk ref' mahallindedir. Durum size
nitelendirildiği ve açıklandığı şekildedir, demektir.
"Çünkü Allah hakkın
ta kendisidir." Yani buna sebep Yüce Allah'ın hakkın ta kendisi olmasıdır.
(ez-Zeccac) ayrıca der ki: "Bu" işaret isminin nasb mahallinde olması
da mümkündür. Yani Allah bunu böylece yapmıştır, çünkü O hakkın ta kendisidir.
"Ve çünkü O,
ölüleri diriltir. Gerçekten O, herşeye de güç yetirendir." Çünkü O,
istediği her şeye kadir olandır.
"Ve çünkü hiç
şüphesiz kıyamet gelecektir" buyruğu "çünkü Allah hakkın ta
kendisidir" buyruğuna lafız itibariyle bir atıftır, mana itibariyle atıf
değildir.
Zira Yüce Allah sözü
edilen hususları kıyamet geleceği için yapmıştır denilemez, aksine burada bu
manayı ihtiva edecek bir hazfin takdiri kaçınılmazdır. Yani: Şunu da bilsinler
ki, kıyamet mutlaka gelecektir.
"Onda hiç
şüphe" ve tereddüt "yoktur ve Allah muhakkak kabirdekileri"
mükafatlandırmak ve cezalarını vermek için "diriltecektir."
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN