EK SAYFA – 1563-4
9. BEDİR'DE BULUNAN KİMSELERİN FAZİLETİ
حدثني عبد
الله بن محمد:
حدثنا معاوية
بن عمر: حدثنا
أبو إسحاق عن
حميد قال:
سمعت أنسا رضي
الله عنه يقول:
أصيب
الحارثة يوم
بدر وهو غلام،
فجاءت أمه إلى
النبي صلى
الله عليه
وسلم فقالت:
يا رسول الله،
قد عرفت منزلة
حارثة مني،
فإن يكن في
الجنة أصبر وأحتسب،
وإن تكن
الأخرى تر ما
أصنع، فقال:
(ويحك، أو
هبلت، أو جنة
واحدة هي،
إنها جنان
كثيرة، وإنه
في جنة
الفردوس).
[-3982-] Humeyd dedi ki: Enes r.a.'l şöyle derken dinledim: "Harise,
Bedir günü genç bir delikanlı olduğu halde isabet aldı (şehit oldu). Annesi
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e gelerek dedi ki: Ey Allah'ın Resı1lü,
Harise'nin benim için ne kadar değerli olduğunu biliyorsun. Eğer cennette ise
sabreder ve ecrini ümit ederim. Eğer başka türlü ise ne yapacağımı göreceksin.
Allah Resulü şöyle buyurdu: Vay sana -yahut aklın başında değil mi?- O cennet
tek bir cennet midir (sanıyorsun)? Pek çok cennetler vardır ve şüphesiz ki o
Firdevs cennetindedir"
حدثني إسحاق
بن إبراهيم:
أخبرنا عبد
الله بن ادريس
قال: سمعت
حصين بن عبد
الرحمن، عن
سعد بن عبيدة،
عن أبي عبد
الرحمن
السلمي، عن
علي رضي الله
عنه قال: بعثني
الرسول الله
صلى الله عليه
وسلم وأبا مرثد
الغنوي
والزبير بن
العوام، وكلنا
فارس، قال:
(انطلقوا حتى
تأتو روضة
خاخ، فإن بها
امرأة من
المشركين،
معها كتاب من
حاطب بن أبي
بلتعة إلى
المشركين).
فأدركناها
تسير على بعير
لها حيث قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم، فقلنا:
الكتاب،
فقالت: ما
معنا كتاب، فأنخناها
فالتمسنا فلم
نر كتابا،
فقلنا: ما كذب
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم، لتخرجن
الكتاب أو
لنجردنك،
فلما رأت الجد
أهوت إلى حجزتها،
وهي محتجزة
بكساء،
فأخرجته،
فانطلقنا بها
إلى رسول الله
صلى الله عليه
وسلم، فقال
عمر: يا رسول
الله، قد خان
الله ورسوله
والمؤمنين،
فدعني فلأضرب
عنقه. فقال
النبي صلى
الله عليه
وسلم: (ما حملك
على ما صنعت).
قال حاطب:
والله ما بي
أن لا أكون
مؤمنا بالله
ورسوله صلى
الله عليه
وسلم، أردت أن
يكون لي عند
القوم يد يدفع
الله بها عن
أهلي ومالي،
وليس أحد من
أصحابك إلا له
هناك من
عشيرته من
يدفع الله به
عن أهله
وماله. فقال
النبي صلى
الله عليه
وسلم: (صدق،
ولا تقولوا له
إلا خيرا).
فقال عمر إنه
قد خان الله
ورسوله
والمؤمنين،
فدعني فلأضرب
عنقه. فقال:
(أليس من أهل
بدر؟ فقال:
لعل الله اطلع
إلى أهل بدر
فقال: اعملوا ما
شئتم، فقد
وجبت لكم
الجنة، أو فقد
غفرت لكم).
فدمعت عينا
عمر، وقال:
الله ورسوله
أعلم.
[-3983-] Ali r.a. dedi ki: "Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem
beni ve Ebu Mersed'i ve Zubeyr'i --ki üçümüz de atlı idik- gönderdi ve bize
dedi ki: Ravdatuhah denilen yere
varıncaya kadar gidiniz. Orada beraberinde Hatıb b. Ebi BeItaa'dan, müşriklere
yazılmış bir mektup bulunan müşrik bir kadın olacaktır.
Biz o kadını devesi üzerinde yol alırken Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem'in dediği yerde yetiştik. Ona, mektubu ver, dedik.
Beraberimizde mektup diye bir şey yoktur, dedi. Devesini çöktürdük,
araştırdık,. Fakat mektup diye bir şey görmedik. Bunun üzerine: Resulullah asla
yalan söylememiştir. Andolsun ya mektubu çıkartırsın yahut da seni çınlçlplak
soyacağız, dedik. Bizim kararlı olduğumuzu görünce -beline bağlamış olduğu bir
kuşağı vardı- elini beline uzattı ve mektubu çıkardı. Biz de onu alıp
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e götürdük.
Ömer: Ey Allah'ın Resulü bu Allah'a, Resulüne ve mu'minlere
hainlik etti.
Beni bırak da bunun boynunu vurayım, dedi. Nebi Sallallahu Aleyhi
ve Sellem (Hatıb'a): Bu işi yapmana seni iten nedir, diye sordu.
Hatıb: Allah'a yemin ederim ben ancak Allah'a ve Resulüne iman
eden bir kişiyim. Onlara bir iyilik yapayım da böylelikle onlar bana minnettar
kalarak Allah'ın bu yolla ailemi ve malımı himaye etmesini istedim. Senin
ashabından herkesin orada mutlaka Allah'ın o kimseler vasıtası ile ailesini ve
malını koruyacağı aşiretinden kimseler vardır.
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem: Doğru söylüyor, ona hayırdan
başka bir şey söylemeyin, dedi.
Ömer: Şüphesiz ki o Allah'a ve mu'minlere hainlik etti. Bırak beni
de boynunu vurayım deyince, Allah Resulü: O Bedir'e katılanlardan değil midir,
diye sordu ve: Belki de Allah, Bedir'e katılanlara muttali olarak: İstediğiniz
ameli işleyiniz. Size cennet vacip olmuştur -yahut da size mağfiret buyurdum-
demiştir, diye ekledi.
Bunun üzerine Ömer'in gözlerinden yaş aktı ve: Allah ve Resulü en
iyi bilir, dedi."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Bedir'e" yani müşriklere karşı savaşmak üzere Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem ile birlikte "Bedir'de bulunanların
fazileti" Maksat onların mutlak olarak faziletlerini değil, daha faziletli
oluşlarını beyan etmek gibi görünüyor.
"Bedir günü Harise isabet aldı." Babası Suraka b.
el-Haris b. Adiy el-Ensarı'dir. O da Adiy b. en-Neccar'ın oğludur. Babası
Suraka ashabdandır ve Huneyn günü şehit düşmüştür. (Hatıb ile ilgili) kıssanın
açıklamaları yeterli bir şekilde Mekke Fethinde gelecektir.
10. BAB
حدثني عبد
الله بن محمد
الجعفي: حدثنا
أبو أحمد
الزبيري:
حدثنا عبد
الرحمن بن الغسيل،
عن حمزة بن
أبي أسيد،
والزبير بن
المنذر ابن
أبي أسيد، عن
أبي أسيد رضي
الله عنه قال:
قال
لنا رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يوم بدر:
(إذا أكثبوكم
فارموهم،
واستبقوا
نبلكم).
[-3984-] Ebu Esid r.a. dedi ki: "Resulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem Bedir günü bize: Size yaklaştıklarında onlara atınız ve oklarınızı
rastgele atıp bitirmeyiniz, dedi."
حدثني محمد
بن عبد
الرحيم،
حدثنا أبو
أحمد الزبيري:
حدثنا عبد
الرحمن ابن
الغسيل، عن
حمزة بن أبي
أسيد والمنذر
بن أبي أسيد،
عن أبي أسيد
رضي الله عنه
قال:
قال
لنا رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يوم بدر:
(إذا أكثبوكم -
يعني أكثروكم
- فارموهم،
واستبقوا نبلكم).
[-3985-] Ebu Esid r.a. dedi ki: "Bedir günü Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem bize, size çokça yaklaştıkları vakit -yani yanınıza çok yakın
geldiklerinde- onlara atınız ve oklarınızı rastgele atarak bitirmeyiniz, diye
buyurdu."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Onlara atınız ve oklarınızı rastgele atarak
bitirmeyiniz." ed-Davudı dedi ki:
"Onlara atınız" buyruğu, onlara taş atınız demektir ..
Çünkü bir topluluğa taş atıldığı takdirde hemen hemen hiçbir taş boşa gitmez.
Allah Resulünün: "Oklarınızı rastgele kullanıp, bitirmeyiniz" buyruğu
da şu demektir: Yani karşılıklı çatışma oluncaya kadar ok atmayınız. ed-Davudı
böyle derken başkası da: Yani onlara oklarınızın bir kısmını atınız. Hepsini
kullanmayınız, demiştir.
Bana görede kuwetli olan görüşAllah Resulünün: "OklarınlZı
rastgele atarak bitirmeyiniz" sözünün anlamı "onlara atınız"
buyruğu ile alakah değildir. Bu ifade sanki emirden maksadının ne olduğunu
açıklıyor gibidir. Yani size yaklaşıncaya kadar ok atma işini geciktiriniz. Bu
da şu demektir: Onlar uzak oldukları takdirde atılan oklar çoğunlukla onlara
isabet etmeyecektir. Yani sizler çoğunlukla isabet etme ihtimali olmayan
hallerde boşuna oklarınızı israf etmeyiniz .. Fakat oklarınızın onlara isabet
etmesi ihtimalinin yüksek olduğu hallerde onlara ok atınız.
حدثني عمرو
بن خالد:
حدثنا زهير:
حدثنا أبو إسحاق
قال: سمعت
البراء بن
عازب رضي الله
عنهما قال:
جعل
النبي صلى
الله عليه
وسلم على الرماة
يوم أحد عبد
الله بن جبير،
فأصابوا منا سبعين،
وكان النبي
صلى الله عليه
وسلم وأصحابه
أصابوا من
المشركين يوم
بدر أربعين
ومائة، سبعين
أسير وسبعين
قتيلا، قال
أبو سفيان: يوم
بيوم بدر،
والحرب سجال.
[-3986-] Ebu İshak dedi ki: Bera' b. Azib r.a.'ı şöyle derken dinledim:
"Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem Uhud günü okçuların başına
Abdullah b. Cubeyr'i kumandan tayin etti. Müşrikler bizden yetmiş kişiyi şehit
ettiler. Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem ve ashabı da Bedir günü müşriklerden
yetmişi esir, yetmişi de maktulolmak üzere yüz kırk kişiyi musibete
uğratmışlardı.
Ebu Süfyan: Bugün Bedir gününe karşılıktır. Zaten savaş
değişkendir, dedi."
حدثني محمد
بن العلاء:
حدثنا أبو
أسامة، عن بريد،
عن جده أبي
بردة، عن أبي
موسى - أراه - عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال:
(وإذا
الخير ما جاء
الله به من
الخير بعد،
وثواب الصدق
الذي آتانا
بعد يوم بدر).
[-3987-] Ebu Musa -zannederim, Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'den, dedi-
dedi ki:
"Meğer hayır ondan sonra Allah'ın bize getireceği hayır ve
Bedir gününden sonra da bize gelen doğruluğun sevabı imiş."
حدثني يعقوب
بن إبراهيم:
حدثنا
إبراهيم بن سعد،
عن أبيه، عن
جده قال: قال
عبد الرحمن بن
عوف:
إني
لفي الصف يوم
بدر، إذ التفت
فإذا عن يميني
وعن يساري
فتيان حديثا
السن، فكأني
لم آمن بمكانهما،
إذ قال لي
أحدهما سرا من
صاحبه: يا عم
أرني أبا جهل،
فقلت: يا ابن
أخي، وما تصنع
به؟ قال:
عاهدت الله إن
رأيته أن
أقتله أو أموت
دونه، فقال لي
الآخر سرا من
صاحبه مثله،
قال: فما سرني
أني بين رجلين
مكانهما،
فأشرت لهما
اليه، فشدا
عليه مثل
الصقرين حتى
ضرباه، وهما
ابنا عفراء.
[-3988-] Abdurrahman b. Avf dedi ki: "Bedir günü ben safta duruyor
iken yanıma baktığımda sağımda ve solumda iki taze genç delikanlının durduğunu
gördüm. Onların durdukları yer bana kendileri için güvenli gelmedi. Aniden
onlardan birisi diğerinden gizlice bana: Amcacığım, bana Ebu Cehil'i
gösterebilir misin, dedi. Kardeşimin oğlu onu ne yapacaksın, dedim. O, onu
gördüğüm takdirde ya onu öldüreceğim yada bu uğurda ben öleceğim, diye Allah'a
söz verdim dedi. Bu sefer diğeri de ondan gizlice onun söylediği gibi bana söyledi.
(Abdurrahman b. Avf) dedi ki: Onların yerine daha başka iki
kişinin arasında olmak beni bu kadar sevindiremezdi. Her ikisine de Ebu Cehil'i
işaret ederek gösterdim. İkisi de onun üzerine birer kartal gibi hücum ettiler
ve nihayet ona darbelerini indirdiler. Bu ikisi Afra'nın oğulları idi."
حدثنا موسى
بن إسماعيل:
حدثنا
إبراهيم:
أخبرنا ابن
شهاب قال:
أخبرني عمرو
بن أبي أسيد
بن جارية
الثقفي، حليف
بني زهرة،
وكان
من أصحاب أبي
هريرة، عن أبي
هريرة رضي
الله عنه قال:
بعث
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عشرة
عينا، وأمر
عليهم عاصم
ابن ثابت
الأنصاري جد عاصم
بن عمر بن
الخطاب، حتى
إذا كانوا
بالهدأة بين
عسفان ومكة،
ذكروا لحي من
هذيل يقال له بنو
لحيان،
فنفروا لهم
بقريب مائة
رجل رام، فاقتصوا
آثارهم حتى
وجدوا مأكلهم
التمر في منزل
نزلوه،
فقالوا: تمر
يثرب،
فاتبعوا آثارهم،
فلما حس بهم
عاصم وأصحابه
لجؤوا إلى
موضع فأحاط
بهم القوم،
فقالوا لهم:
انزلوا
فأعطوا بأيديكم،
ولكم العهد
والميثاق: أن
لا نقتل منكم
أحدا. فقال
عاصم بن ثابت:
أيها القوم
أما أنا فلا
أنزل في ذمة
كافر، ثم قال:
اللهم أخبر عنا
نبيك صلى الله
عليه وسلم،
فرموه بالنبل
فقتلوا
عاصما، ونزل
ثلاثة نفر على
العهد والميثاق،
منهم خبيب
وزيد بن
الدثنة ورجل
آخر، فلما
استمكنوا
منهم أطلقوا
أوتار قسيهم فربطوهم
بها. قال
الرجل الثالث:
هذا أول
الغدر، والله
لا أصحبكم،
إن لي بهؤلاء
أسوة، يريد
القتلى،
فجرروه وعالجوه
فأبى أن
يصحبهم، فانطلق
بخبيب وزيد بن
الدثنة حتى
باعوهما بعد
وقعة بدر،
فابتاع
الحارث ابن
عامر بن نوفل
خبيبا، وكان
خبيب هو قتل
الحارث بن
عامر يوم بدر،
فلبث خبيب
عندهم أسير
حتى أجمعوا
قتله، فاستعار
من بعض بنات
الحارث موسى
يستحد بها
فأعارته،
فدرج بني لها
وهي غافلة حتى
أتاه، فوجدته
مجلسه على
فخذه والموسى
بيده، قالت:
ففزعت فزعة
عرفها خبيب،
فقال: أتخشين
أن أقتله؟ ما
كنت لأفعل
ذلك، قالت:
والله ما رأيت
أسيرا قط خيرا
من خبيب،
والله لقد
وجدته يوما
يأكل قطفا من
عنب في يده، وإنه
لموثق
بالحديد، وما
بمكة من ثمرة،
وكانت تقول:
إنه لرزق رزقه
الله خبيبا،
فلما خرجوا به
من الحرم،
ليقتلوه في
الحل، قال لهم
خبيب: دعوني
أصلي ركعتين،
فتركوه فركع
ركعتين، فقال:
والله لولا أن
تحسبوا أن بي
جزع لزدت، ثم
قال: اللهم
أحصهم عددا، واقتلهم
بددا ولا تبق
منهم أحدا، ثم
أنشأ يقول:
فلست أبالي
حين أقتل
مسلما - على أي
جنب كان لله
مصرعي
وذلك في ذات
الإله وإن يشأ
- يبارك على
أوصال شلو
ممزع
ثم قام اليه
أبو سروعة
عقبة بن
الحارث
فقتله، وكان
خبيب هو سن
لكل مسلم قتل
صبرا الصلاة،
وأخبر - يعني
النبي صلى
الله عليه
وسلم - أصحابه
يوم أصيبوا
خبرهم، وبعث
ناس من قريش
إلى عاصم بن
ثابت - حين
حدثوا أنه قتل
- أن يؤتوا
بشيء منه
يعرف، وكان
قتل رجلا
عظيما من
عظمائهم،
فبعث الله لعاصم
مثل الظلة من
الدبر فحمته
من رسلهم، فلم
يقدروا أن
يقطعوا منه
شيئا.
وقال كعب بن
مالك: ذكروا
مرارة بن
الربيع العمري،
وهلال بن أمية
الواقفي،
رجلين
صالحين، قد
شهدا بدرا.
[-3989-] Ebu Hureyre r.a. dedi ki: "Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem on kişiyi düşmana casusluk etmek üzere gönderdi.
Başlarına da Ömer b. el-Hattab'ın oğlu Asım'ın dedesi olan Ensardan Asım b.
Sabit'i kumandan tayin etti. Nihayet onlar Usfan ile Mekke arasındaki el-Hed'e
denilen yerden Lihyan oğulları diye anılan Huzeyl'li bir kabile kolundan onlara
söz edildi. Bunlar da yaklaşık yüz okçu adam ile birlikte onların üzerine
gitmek üzere yola çıktılar. İzlerini takip ettiler, nihayet onların konaklamış
oldukları bir yerde yedikleri hurma çekirdeklerini buldular.
Bu Yesrib hurması deyip, izlerini takip ettiler. Asım ve
arkadaşları onları fark edince bir yere sığındılar.
Onları takip edenler etraftarını kuşatarak onlara:
İniniz ve teslim olunuz, sizden kimseyi öldürmeyeceğimize dair de
size söz veriyoruz, dediler. Asım b. Sabit:
Ey arkadaşlarım, ben hiçbir zaman bir kafir'in verdiği bir himaye
üzerine inmem, dedi. Sonra: Allah'ım, sen Nebiin Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e
bizim durumumuzu bildir, diye ekledi.
Onlara ok attılar. Asım'ı öldürdüler. Sonra onlardan üç kişi,
verilen yemin ve sözlere güvenerek indi. Bunlar Hubeyb ile Zeyd b. ed-Desine ve
bir başka adamdı. Onları tam ele geçirdikten sonra yaylarının kirişlerini
çözerek onları o kirişlerle bağladılar.
Üçüncü adam: Bu sözde durmamanın başlangıcıdır. Allah'a yemin
ederim sizinle birlikte gelmeyeceğim. -Öldürülmüş olan arkadaşlarını
kastederek-- bunlar da bana örnektir, dedi. Onu çekiştirmeye ve onunla
uğraşmaya koyuldularsa da onlarla beraber gitmeyi kabul etmedi. Hubeyb ile Zeyd
b. ed-Desine'yi götürerek Bedir vakasından sonra onları sattılar. el-Haris b.
Amir b. Nevfel oğulları Hubeyb'i satın aldı. -Hubeyb ise Bedir günü el-Haris b.
Amir'i öldürmüştü.-- Hubeyb onların yanında bir süre esir kaldı. Sonra onu
öldürmeyi kararlaştırdılar. el-Haris'in kızlarından birisinden etek traşı olmak
üzere bir ustura istedi. O da ona ustura verdi. Haris'in kızının küçük oğlu, o
fark etmeksizin sıvışıp Hubeyb'in yanına gidiverdi. Hubeyb'in, elinde ustura
bulunduğu halde çocuğu uyluğu üzerine oturtmuş olduğunu görünce (el-Haris'in
kızı) dedi ki: Ben öyle bir dehşete kapıldım ki, Hubeyb de benim bu halimi fark
edince şunları söyledi:
Onu öldüreceğimden mi korktun? Böyle bir şey yapacak değilim.
el-Haris'in kızı der ki: Allah'a yemin ederim Hubeyb'den daha
hayırlı bir esir asla görmüş değilim. Allah'a yemin ederim bir gün o zincirlere
bağlı bulunduğu halde elinde bir üzüm salkımı bulunduğunu ve ondan yemekte
olduğunu gördüm. Halbuki Mekke'de meyve namına da bir şey yoktu. (el-Haris'in
kızı) şöyle derdi: Şüphesiz ki o, Allah'ın Hubeyb'e verdiği bir rızık idi.
Hubeyb'i hill {haremin dışın)da öldürmek üzere alıp haremin dışına
çıktıklarında Hubeyb onlara: Beni bırakın da iki rekat namaz kılayım, dedi.
Onlar da ona izin verince iki rekat namaz kıldı ve şunları söyledi: Allah'a
yemin ederim, eğer benim korktuğumu zannetmeyecek olsaydınız daha da kılardım.
Sonra şöyle dua etti:
Allah'ım, tek tek onları helak et. Onları paramparça et, onlardan
kimseyi sağ bırakma.
Daha sonra şu beyitleri söylemeye koyuldu:
"Ne önemi vardır, yere her nasıl yıkıldığım Allah için
öldürülmek değil mi aradığım Dilerse mübarek kılar elbet uğrunda Rabbim
Parçalanmış bir vücudu olsa da darmadağın."
Daha sonra Ebu Sirvaa, Ukbe b. el-Haris kalkıp onu öldürdü.
Hubeyb bu şekilde davranarak idam edecek müslümanın idamından önce
namaz kılması adetini ilk başlatan olmuştur.
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem de öldürüldükleri günü ashabına
onlara dair haberleri bildirdi. Asım b. Sabit'in öldürüldüğü haberi kendilerine
anlatılan Kureyşiilerden bazı kimseler, onun tanınmasına yarayacak bir şeyler
getirsinler diye bir takım kişileri gönderdiler .. Çünkü Asım onların
büyüklerinden birisini öldürmüştü. Allah ise Asım'ı Kureyş'in elçilerine karşı
koruyan bulut gibi bir arı sürüsü gönderdi. Ondan hiçbir şey koparma imkanını
bulamadılar."
Ka'b b. Malik dedi ki: "Bana her ikisi de Bedir'e katılmış
salih iki kişi olan Murare b. er-Rabi el-Amrı ile Hilal b. Umeyye el-Vakıfi'nin
adını verdiler."
حدثنا قتيبة
بن سعيد:
حدثنا ليث، عن
يحيى، عن نافع:
أن ابن عمر
رضي الله
عنهما ذكر له:
أن
سعيد بن زيد
بن عمر بن
نفيل، وكان
بدريا، مرض في
يوم الجمعة،
فركب إليه بعد
أن تعإلى النهار،
واقترب
الجمعة، وترك
الجمعة.
[-3990-] Nafi'den rivayete göre İbn Ömer r.a.'a Bedir'e katılmışlardan olan
Said b. Zeyd b. Amr b. Nufeyl'in bir Cuma günü hastalanmış olduğunu söylediler.
O da gün iyice yükseldikten sonra ve Cuma vakti de yaklaşmış olduğu halde
bineğine binip ona gitti ve cumayı kılamadl."
وقال الليث:
حدثني يونس،
عن ابن شهاب
قال: حدثني
عبيد الله ابن
عبد الله بن
عتبة:
أن
أباه كتب إلى
عمر بن عبد
الله بن
الأرقم الزهري:
يأمره أن يدخل
على سبيعة بنت
الحارث الأسلمية،
فيسألها عن
حديثها، وعما
قال لها رسول
الله صلى الله
عليه وسلم حين
استفتته. فكتب
عمر بن عبد
الله بن
الأرقم، إلى
عبد الله بن
عتبة بخبره:
أن سبيعة بنت
الحارث
أخبرته: أنها
كانت تحت سعد
بن خولة، وهو
من بني عامر
بن لؤي، وكان
ممن شهد بدرا،
فتوفي عنها في
حجة الوداع
وهي حامل، فلم
تنشب أن وضعت
حملها بعد
وفاته، فلما
تعلت من نفاسها
تجملت
للخطاب، فدخل
عليها أبو السنابل
ابن بعكك،
رجل من بني
عبد الدار،
فقال لها: ما لي
أراك تجملت
للخطاب،
ترجين
النكاح، فإنك
والله ما أنت
بناكح حتى تمر
عليك أربعة
أشهر وعشر.
قالت سبيعة:
فلما قال لي
ذلك جمعت علي
ثيابي حين
أمسيت، وأتنت
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
فسألته عن
ذلك، فأفتاني
بأني قد حللت
حين وضعت
حملي، وأمرني
بالتزوج إن بدا
لي.
تابعه أصبغ،
عن ابن وهب،
عن يونس. قال
الليث: حدثني
يونس، عن ابن
شهاب: وسألناه
فقال أخبرني محمد
بن عبد الرحمن
بن ثوبان،
مولى بني عامر
بن لؤي: أن
محمد بن إياس
بن البكير،
وكان أبوه شهيد
بدرا، أخبره.
[-3991-] Ubeydullah b. Abdullah b. Utbe'den rivayete göre (babası) Ömer b.
Abdullah b. eI-Erkam Zührl'ye mektup yazarak ona EsIemli Haris
kızı Subey'a'nın yanına gitmesini ve ona kendisi ile ilgili hadisi ve
ResuIullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'den fetva istemesi üzerine kendisine
neIer söyIediğini sormasını emretti.
Bunun üzerine Ömer b, Abdullah b. eI-Erkam, Abdullah b. Utbe'ye
mektup yazarak şunu haber verdi: eI-Haris'in kızı Subey'a'nın kendisine haber
verdiğine göre o Sad b. HavIe'nin nikahı aItında idi. -O da Amir b. Luey
oğullarından oIup Bedir'e katıIanIardandı.-
Veda Haccında kendisi hamile iken kocası vefat etmişti. Vefatının
akabinde fazIa zaman geçmeden doğum yaptı. LoğusaIığı bitince kendisine talip
oIacakIar için süsIenmeye başIadı. Abdu'd-Dar oğullarından bir adam oIan
Ebli's-Senabil b. Ba'kek de onun yanına gitti ve ona: Bu halin ne oIuyor,
nikahIanmayı ümit ederek sana talip oIanIara süsIendiğini görüyorum. Şüphesiz
sen Allah'a yemin ederim ki üzerinden dört ay on gün geçmedikçe nikahIanamazsın.
Subey'a dedi ki: O bana bunIarı söyIeyince, akşam oIur oImaz
eIbiseIerimi giyindim, ResliIullah sallallahu aleyhi ve sellern'e gidip ona
durumu sordum. O da bana doğum yapınca (evlenmemin) helal olduğunu bana fetva
verdi ve uygun gördüğüm takdirde evlenebileceğimi söyledi."
Bu Hadis 5319 numara ile gelecektir.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
Bu başlıktaki beşinci (3989.) Ebu Hureyre'nin rivayet ettiği
Bi'ri Maune'de şehit edilenlerin kıssası ile ilgili hadisin tamamının açıklaması
ileride er-Red' gazvesinde gelecektir. Burada bu hadisin zikredilmesinden
maksat hadiste geçen:
"Onların büyüklerinden birisini öldürmüştü" ifadesinin
yer almasıdır. İleride bunun Bedir günü olduğuna dair açık ifadeler gelecektir.