SÜNEN EBU DAVUD

Bablar    Konular    Numaralar  

TAHARA BAHSİ

<< 229 >>

بَاب فِي الْجُنُبِ يَقْرَأُ الْقُرْآنَ

90. Cünup Olarak (Kur'an) Okumak

 

حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَمْرِو بْنِ مُرَّةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سَلَمَةَ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى عَلِيٍّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَا وَرَجُلَانِ رَجُلٌ مِنَّا وَرَجُلٌ مِنْ بَنِي أَسَدٍ أَحْسَبُ فَبَعَثَهُمَا عَلِيٌّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَجْهًا وَقَالَ إِنَّكُمَا عِلْجَانِ فَعَالِجَا عَنْ دِينِكُمَا ثُمَّ قَامَ فَدَخَلَ الْمَخْرَجَ ثُمَّ خَرَجَ فَدَعَا بِمَاءٍ فَأَخَذَ مِنْهُ حَفْنَةً فَتَمَسَّحَ بِهَا ثُمَّ جَعَلَ يَقْرَأُ الْقُرْآنَ فَأَنْكَرُوا ذَلِكَ فَقَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَخْرُجُ مِنْ الْخَلَاءِ فَيُقْرِئُنَا الْقُرْآنَ وَيَأْكُلُ مَعَنَا اللَّحْمَ وَلَمْ يَكُنْ يَحْجُبُهُ أَوْ قَالَ يَحْجِزُهُ عَنْ الْقُرْآنِ شَيْءٌ لَيْسَ الْجَنَابَةَ

 

Abdullah b. Seleme'den, demiştir ki; Biri bizden, diğerinin de Beni Esed'den olduğunu zannettiğim iki kişi ile birlikte Ali (r.a.)'ın huzuruna girdim. Ali (r.a.) onları (amil olarak veya bir başka görevle) bir tarafa gönderdi ve şöyle dedi: "Siz, ikiniz de güçlü kuvvetlisiniz. Dininiz için çalışınız (veya dininizi koruyunuz)."

 

Sonra kalkıp helaya girdi. Heladan çıktı su istedi, bir avucuna alıp onunla (ellerini) yıkadı. Sonra Kur'an okumaya başladı. (Oradakiler) bunu garipsediler. Bunun üzerine Hz. Ali şöyle dedi: "Muhakkak, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem); hela'dan çıkar, bize Kur'an-ı Kerim okutur ve bizimle beraber et yerdi. Cünuplükten başka hiç bir şey onu Kur'an (okumak)dan ahkoymazdı."

 

 

Diğer tahric: Nesaî, tahare; İbn Mace, tahare; Ahmed b. Hanbel

 

AÇIKLAMA:     Hadis cünup iken Kur'an okumanın caiz olmadığına delalet ediyor. Cumhurun görüşü de budur. Bunlar, üzerinde durduğumuz hadis ile Tirmizi ve ibn Mace'nin Ibn Ömer'den rivayet ettikleri, "Cünup ve hayızlı olan Kur'an'dan bir şey okumasın” mealindeki hadise dayanmışlardır.

 

Cumhur her ne kadar cünubun Kur'an okuyamayacağında hemfikir ise de, bazı istisnalarda aralarında görüş ayrılıkları vardır. Şöyle ki;

 

Şafiilere göre, zikir maksadıyla okunabilir.

 

İmam Malik ve Ahmed b. Hanbel, "Cünubun bir ayet kadarını okumasına ruhsat verilir" demiştir,

 

Hanefilere göre: Dua ve sena'ya dair olan ayetleri, dua ve sena maksadıyla okumak caizdir.

 

İbn Münzir, Taberi, İbn Abbas ve Davud ez-Zahiri'ye göre, cünup iken Kur'an okumak caizdir. Bunlar Hz. Aişe'den rivayet edilen, "Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) her halinde Allah'ı zikrederdi" hadisine dayanmışlardır.

 

Cünupken Kur'an okumanın haram olduğunu söyleyen Cumhura göre, bu zikirden maksat, Kur'an-ı Kerim'in dışında olanıdır.

 

Cünup iken, bir örtü veya çubuk ile de olsa Kur'an'a dokunmak, imamların ekserisine göre haramdır. Hanefilere göre; Kur'an'a bitişik olmayan bir kılıf, bir muhafaza, bir torba veya sandık içinde bulunan bir Mushaf-ı Şerifi tutmak caizdir. Bunların haricinde haramdır. Kur'an-ı Kerime cünup iken el sürmenin haram olduğu görüşünde olan ulema  "Ona (Kuran'a) tam bir surette temizlenmiş olanlardan başkası el süremez, (O) alemlerin Rabbi'nden indirilmedir"[Vakıa 79, 80.] ayeti kerimesine dayanmışlardır.

 

Davud ez-Zahiri, cünup kimsenin Kur'an-ı Kerime dokunmasını caiz görür. Delili, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) Herakliyus'a yazdığı mektupta Kur'an-ı Kerim'den ayet bulunuşudur. Gerek Herakliyus gerekse adamları pis (cünup) oldukları ve Efendimizin onların dokunacağını bildiği halde mektubuna ayet yazdığını söyleyerek görüşünü takviye cihetine gider.

 

Cumhur bu iddiaya, "Resulullah’in mektubundaki bir ayettir, buna da mushaf denmez" diyerek cevap vermiştir.

 

Hanefi, Şafii ve Hanbelilere göre, abdestsiz olan kişinin de Kur'an-ı Kerime dokunması haramdır. Kur'an'a bitişik olan cildi, kenarındaki beyaz kısım ve satırlarının arası için de hüküm aynıdır. Yalnız, Hanefi ve Hanbeliİere göre, abdestsizin, Kur'an-ı Kerim ona bitişik olmayan kılıfı ile veya elbisesinin yeni ile dokunması caizdir.

 

Cünup veya abdestsiz olan kimse, yanması, suya batması, kafirin eline geçmesi veya necasete düşmesinden korktuğu takdirde, Mushafı eline alabilir. Eğer eline almaz ve kurtarma imkanı varken yanmasına, suya batmasına veya kafirin eline geçmesine göz yumarsa günahkar olur. Necasette bırakırsa kafir olur.

 

Netice olarak: Abdestsiz olan kişinin Kur'an-ı Kerim'e dokunması ona bitişik olan kapta olsa dahi caiz değildir. Abdestsiz iken ezberden Kur'an okumak ve dinlemek caizdir.

 

Cünup iken Kur'an'a dokunmak ve ezbere dahi olsa okumak caiz değildir. Ancak dua ayetlerinin, dua maksadıyla ezbere okunması caizdir.

 

Cünup, hayızlı ve nifaslı kadınların Kur'an'ı dinlemelerinde bir beis yoktur. Tabi ilk fırsatta cünüp kişi yıkanmaladır.