SÜNEN EBU DAVUD

Bablar    Konular    Numaralar  

TAHARA BAHSİ

<< 285 >>

DEVAM: 109. (İstihazalı Kadın) Hayzı Gelince Namazı Terk Eder

 

حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِي عَقِيلٍ وَمُحَمَّدُ بْنُ سَلَمَةَ الْمِصْرِيَّانِ قَالَا حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ الْحَارِثِ عَنْ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الزُّبَيْرِ وَعَمْرَةَ عَنْ عَائِشَةَ أَنَّ أُمَّ حَبِيبَةَ بِنْتَ جَحْشٍ خَتَنَةَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَتَحْتَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَوْفٍ اسْتُحِيضَتْ سَبْعَ سِنِينَ فَاسْتَفْتَتْ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِنَّ هَذِهِ لَيْسَتْ بِالْحَيْضَةِ وَلَكِنْ هَذَا عِرْقٌ فَاغْتَسِلِي وَصَلِّي

 

Aişe (r.anha)'dan demiştir ki; "Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) baldızı ve Abdurrahman b. Avf'ın hanımı Ümmü Habibe bint Cahş yedi sene istihaza oldu. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den fetva istedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): Bu hayz değil, bir damar (kanı)dır. Yıkan ve namazım kıl" buyurdu.

 

 

قَالَ أَبُو دَاوُد زَادَ الْأَوْزَاعِيُّ فِي هَذَا الْحَدِيثِ عَنْ الزُّهْرِيِّ عَنْ عُرْوَةَ وَعَمْرَةَ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ اسْتُحِيضَتْ أُمُّ حَبِيبَةَ بِنْتُ جَحْشٍ وَهِيَ تَحْتَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَوْفٍ سَبْعَ سِنِينَ فَأَمَرَهَا النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ إِذَا أَقْبَلَتْ الْحَيْضَةُ فَدَعِي الصَّلَاةَ وَإِذَا أَدْبَرَتْ فَاغْتَسِلِي وَصَلِّي قَالَ أَبُو دَاوُد وَلَمْ يَذْكُرْ هَذَا الْكَلَامَ أَحَدٌ مِنْ أَصْحَابِ الزُّهْرِيِّ غَيْرُ الْأَوْزَاعِيِّ وَرَوَاهُ عَنْ الزُّهْرِيِّ عَمْرُو بْنُ الْحَارِثِ وَاللَّيْثُ وَيُونُسُ وَابْنُ أَبِي ذِئْبٍ وَمَعْمَرٌ وَإِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعْدٍ وَسُلَيْمَانُ بْنُ كَثِيرٍ وَابْنُ إِسْحَقَ وَسُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ وَلَمْ يَذْكُرُوا هَذَا الْكَلَامَ قَالَ أَبُو دَاوُد وَإِنَّمَا هَذَا لَفْظُ حَدِيثِ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَ أَبُو دَاوُد وَزَادَ ابْنُ عُيَيْنَةَ فِيهِ أَيْضًا أَمَرَهَا أَنْ تَدَعَ الصَّلَاةَ أَيَّامَ أَقْرَائِهَا وَهُوَ وَهْمٌ مِنْ ابْنِ عُيَيْنَةَ وَحَدِيثُ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ الزُّهْرِيِّ فِيهِ شَيْءٌ يَقْرُبُ مِنْ الَّذِي زَادَ الْأَوْزَاعِيُّ فِي حَدِيثِهِ

 

Ebu Davud demiştir ki; Evzai, bu hadiste Zühri'den o da Urve ve Amre kanalıyla Aişe'den şöyle dediğini ilave etmiştir:  Abdurrahman b. Avf'ın hanımı Ümmü Habibe bint Cahş yedi sene istihaza oldu. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona, "Hayz vakti geldiğinde namazı terketmesini, gittiğinde de yıkanıp namazı kılmasını emretti"...

 

(Yine) Ebu Davud, bu sözü Zühri'nin ashabından Evzai'den başka kimse söylememiştir. Bunu Zühri'den, Amr b. Haris, Leys, Yunus, ibn Ebi Zi'b, Ma'mer, ibrahim b. Sa'd, Süleyman b. Kesir, İbn İshak ve Süfyan b. Uyeyne rivayet etmişler ve bu sözü zikretmemişlerdir. Ancak bu, (yani: Hayız geldiğinde namazı terketmesini...) lafzı Hişam b. Urve'nin, babasından, onun da Aişe (r. anha)'dan rivayet ettiği hadisin lafzıdır” dedi.

 

Ebu Davud (ilave olarak); ibn Uyeyne;"Rasulullah ona hayz gün­lerinde namazı terketmesini emretti" lafzını ilave etmiştir. Fakat bu, ibn Uyeyne'den bir vehmdir. Muhammed b. Amr'ın Zühri'den (riva­yet ettiği) hadiste, Evzai'nin hadisinde ilave ettiği söze yakın bir şey var   demiştir.

 

 

Diğer tahric: Buharî, hayz; Müslim, hayz; Tirmizî, tahare; Nesai tahare, hayz, İbn Mace, tahare; Darimî, vudu'

 

AÇIKLAMA:     Görüldüğü üzere müellif hadisi zikrettikten sonra, birkaç değişik rivayete de işaret etmiştir. Bu değişik rivayetler çeşitli hadis kitaplarında yer almaktadır.

 

Hadis-i şerifin metnindeki Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in "Bu hayız değil, bir damar kanıdır, yıkan ve namazını kıl" buyruğundan şu akla gelebilir: Madem ki bu hayz değil, damardan gelen bir kandır, guslü gerektirmemesi gerekir. O halde Rasulullah, gusletmesini niçin emretmiştir.

 

Rasulullah'ın bu emri hayzdan yıkanmaya hamledilir. Peygamberin sözünün hülasası: "Bu devam eden kan hayz kanı değil, istihaza kanıdır, hayz günleri geçince guslet ve namazını kıl" şeklindedir.

 

Sahihayndaki rivayette  "her namaz için gusülederdi" ifadesi yer almaktadır.

 

İmam Şafii, istihaza olan Ümmü Habibe'nin her namaz için tetavvu olarak guslettiğini söylemektedir. Cumhura göre, Rasulullah Efendimiz Ümmü Habibeye her namaz için yıkanmasını emretmemiştir. Bu hanım kendi kendine bu işi yapmıştır. Mütehayyire (hayız günlerini şaşıran) kadının dışındaki müstehaza olan kadınların her namaz için gusletmeleri gerekmez. Ancak her namaz için abdest almaları farzdır.

 

Bu hanımın, her namaz için yıkanmasını, kanın azalmasını te'min için bir tedavi usulü olduğuna hamletmek de mümkündür.

 

Bu hadisin, bab başlığı ile alakası daha çok Evzai'inin rivayetindeki ilavede kendisini gösteriyor. Geri kalan kısımda bu alaka görülmemektedir.

 

Müsned-i Hanbel de 2608 de geçen şu hadis'e dikkat: Hamne binti Cahş anlatıyor: Ben çok ağır bir şekilde özür kanı görüyordum. Bu durumun fetvasını sormak ve durumumu anlatmak için Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldim. Kendisini kız kardeşim Zeyneb binti Cahş'ın evinde buldum. Ona: "Ey Allah'ın Resulü! Bir konuda sana ihtiyacım vardır" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İhtiyacın nedir?'' diye sorunca: "Ey Allah'ın Resulü! Ben ağır bir şekilde özür kanı görüyorum. Bu konuda ne dersin? Çünkü bu durum beni namaz ve oruçtan men etmektedir" dedim. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben sana pamuğu tavsiye ederim. Zira Oı kanı tutarlı buyurdu. Kendisine: "Kanamam bundan çoktur (bu ona yetmez)" dediğimde: ''0 zaman bir de bez parçası koil buyurdu. Kendisine: "Kanım şanl şanl akmaktadır" dediğimde şöyle buyurdu: I/Sana iki şeyemredeceğim. Hangisini yaparsan senin için yeterli olacaktır. Eğer ikisini de yaparsan artık sen bilirsin. Çünkü buı şeytandan gelmiş olan darbelerden bir darbedir. Sen Allahlın bilgisi ile altı veya yedi gün hayız olursun. Temizlendiğine dair kanat getirdiğin zaman guslet. Yirmi üç veya yirmi dört gün namaz kıl ve oruç tut. Bu, senin için yeterli olur. Her ay hayız gören ve temizlenen kadınların yaptığı gibi yap. Eğer öğle namazını geciktirip ikindi namazını erkene alarak birlikte kılmaya gücün yeterse onlar için guslet ve öğle ile ikindiyi bu şekilde birlikte kıl. Sonra akşam namazını geciktirip yatsı namazmı erkel1e alarak birlikte kılmaya gücün yeterse onlar için de guslet. Sonra akşam ile yatsıyı bu şekilde birlikte kıl. Sabah vakti de gusledip sabah namazını kıl. Eğer gücün )leterse bu şekilde namazı kıl ve oruç tut. ''  Sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Benim için iki işten hoşuma gideni budur'' buyurdu.  (Bu Hadis Hasendir.)

 

Mahir: Bu hadis'e göre iki yol var: 1- Hayz süresi sonunda bir gusül. 2- Kardeş namazları birbirine yaklaştırıp sonuçta günde üç gusül almak. Hadisin sonunda Efendimiz hoşuna giden'in ikinci yol olduğunu belirtmiştir. Birinci yol'un yeterli olduğu da hadis'te geçmektedir. Bu da ikinci yol'un tatavvu olduğu görüşünü te'yid eder. Bu eserde 287 nolu hadis’te yukarıdakinin benzeridir.

 

Hadiste birinci yol için her namaz için abdest, ikinci yol için iki namaz’da bir ğusl ifadesi metinde yer aldığı halde Nebi s.a.v.’in kılay olanı sevdiğ ve bu sebeple de ikinci yolun kolay olan yol olması şarttır, buna göre de birinci yoldaki abdest’ten kasıt ğusül’dür diyor Aliyu’l-Kari. Ancak Nebi s.a.v.’in eşlerini dolaştığı ve her birince ğusl aldığı ve kendisine sorulunca «Bu daha sevap, daha güzel ve daha çok temizleyicidir.» Bu hadisi: Ebu Davud. Ahmed, Beyhaki ve Nesai de rivayet etmişlerdir. demiştir. Burada kılay olanı değil temiz olanı tercih etmiştir. Yukarıdaki hadiste de daha temiz olan iki namaz da bir ğusül almak, yeterli olan ise her namaz için abdest almaktır. Ben derim ki Metni dikkate almak daha uygundur. .

 

En doğruyu Allah bilir.