SÜNEN EBU DAVUD

Bablar    Konular    Numaralar  

TAHARA BAHSİ

<< 348 >>

DEVAM: 127. Cuma Günü Ğusletmek

 

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ حَدَّثَنَا زَكَرِيَّا حَدَّثَنَا مُصْعَبُ بْنُ شَيْبَةَ عَنْ طَلْقِ بْنِ حَبِيبٍ الْعَنَزِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ عَنْ عَائِشَةَ أَنَّهَا حَدَّثَتْهُ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَغْتَسِلُ مِنْ أَرْبَعٍ مِنْ الْجَنَابَةِ وَيَوْمَ الْجُمُعَةِ وَمِنْ الْحِجَامَةِ وَمِنْ غُسْلِ الْمَيِّتِ

 

Abdullah bin Zübeyr, (r.a.)'ın kendisine şöyle dediğini rivayet eder: "Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (şu) dört şeyden dolayı guslederdi: Cenabet, cuma günü, kan aldırmak ve cenaze yıkamak."

 

 

Diğer tahric: Ebu Davud, cenaiz no: 3160

 

AÇIKLAMA:     Bu Hadis sünen'in Cenaiz bölümünde 3160 numarada tekrar gelecektir. Müellif aynı anlamdaki 3162. hadisin akabinde bu Hadisin mensuh olduğunu söylemektedir.

 

Resulullah (s.a.v.j'in bizzat cenaze yıkamadığını ileri sürerek "Peygamber (s.a.v.) bu dört şeyden dolayı gusülederdi" ibaresini "gusletmeyi emrederdi" şeklinde takdir edenler olmuştur.

 

Hadis zikri geçen dört şeyden dolayı gusül etmenin meşru olduğuna delalet etmektedir. Cenabetten dolayı yıkanmanın hükmü bellidir. Cuma günü gusletmenin de hükmü bundan evvelki hadislerin şerhlerinde beyan edilmiştir.

 

Kan aldırmadan dolayı gusül, cumhura göre müstehap değildir. Bu, burun kanamasına benzer. Üzerinde durduğumuz hadis ile de istidlal edilemez. Çünkü biraz önce de işaret edildiği gibi buna "mensuhtur" diyenler olduğu gibi, başka yönlerden tenkide tabi tutanlar da vardır. Buhari "bu konudaki Aişe hadisi bir şey değildir", İmam Ahmed ve İbn Medini: "Bu konuda hiçbir şey sabit değildir" demişlerdir. Bu hadisin tenkidi daha çok Mus'ab bin Şeybe yönünden olmuştur. Kendisi hakkında "kavi değildir, hafızası sağlam değildir." denilmektedir. Darakutninin rivayet ettiği ve Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın kan aldırdığını ve kan alınan yerden başka bir tarafını yıkamadığını bildiren hadis de cumhurun mezhebini takviye etmektedir. Ancak senedinde Salih bin Mukatil olduğu için Darakutni'nin hadisi de tenkide tabidir.

 

Cenaze yıkamaktan dolayı gusülün   hükmü de ihtilaflıdır.

 

Hz. Ali ve Ebu Hureyre (r.anhüma)dan onun vacib olduğu rivayet edilmiştir, imam Malik, İmam Ahmed ve İmam Şafii'nin ashabına göre, müstehaptır.

 

Leys ve Hanefilere göre, müstehap da değildir. Bunlar, cenaze yıkayanın gusül edeceğine dair olan hadislerdeki guslü el yıkamaya hamletmişlerdir. Beyhaki'nin rivayet ettiği, "Sizin ölüleriniz temiz olarak ölür. Ellerinizi yıkamanız kafidir." mealindeki hadis, bu gürüş sahiplerinin delillerindendir.

 

Her ne kadar bazı Hanefi fıkıh kitaplarında sünnet ve müstehap olan gusüller arasında kan aldırmak ve cenaze yıkamaktan dolayı gusül etmek de sayılmamakta ise de bazılarında ihtilaftan (bunlardan dolayı gusül etmenin vacib olduğunu söyleyenlerin ihtilafından) sakınmak için, kan aldırmak ve cenaze yıkayanın gusül etmesinin mendub olduğu beyan edilmektedir, ki ihtiyatlı olanı da budur.