SÜNEN EBU DAVUD

Bablar    Konular    Numaralar  

SALAT BAHSİ

<< 474 >>

بَاب فِي كَرَاهِيَةِ الْبُزَاقِ فِي الْمَسْجِدِ

22. Mescid'e Tükürmenin Keraheti

 

حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ وَشُعْبَةُ وَأَبَانُ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ التَّفْلُ فِي الْمَسْجِدِ خَطِيئَةٌ وَكَفَّارَتُهُ أَنْ تُوَارِيَهُ

 

Enes b. Malik (r.a.)'den, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyur­duğu rivayet edilmiştir: "Mescid'e tükürmek günahtır, keffareti ise, onu (izale etmesi) gömmesidir."

 

 

Diğer tahric: Müslim, mesacid; Ahmed b. Hanbel, III, 289; V, 260.

 

AÇIKLAMA:     Yukarıda da temas edildiği gibi, Resulullah ve sahabiler devrinde mescidlerde sergi olmadığı ve yeni müslüman olanların bir kısmının görgüleri de haderi görgüden farklı olduğu için mescide tükürmek vak'alarına şahid olunmakta idi. Bu gibi durumlarda Resulullah bazan, mescide değil, elbisenin bir tarafına tükürülmesini, bazan da yere tü-kükürülmesi halinde o tükürüğün gömülmesini tavsiye ederlerdi.

 

Bu hadis-i şerifte, önce mescide tükürmek günah olarak nitelenmiş sonra da bu günahın keffaretinin o tükürüğün izalesi olduğu beyan edilmiştir.

 

Tercümeye "günah" diye geçtiğimiz (hati e) kelimesinin, tam günah karşılığı olan (ism) kelimesi ile değil de yukarıdaki şe­kilde varid oluşunun sebebi, müslümanın bu işi ancak hata ile yapabileceği­ne işaret içindir.

 

Hadis-i şerifteki bu ifadeden, bazı alimler mescide tükürmeyi günah te­lakki ederlerken, bazıları bu mevzudaki diğer rivayetleri de gözönüne ala­rak, tükürük gömülürse günah değil, gömülmezse günahtır, demişlerdir.

 

Hafız İbn Hacer, bu ihtilafların sebebini şu sözleriyle özetlemektedir: "İhtilafın esası şudur: Bu mevzuda biri biriyle tearuz halinde olan iki rivayet vardır. Bunlar, mescide tükürmeyi günah olarak niteleyen (üzerinde durduğumuz) hadis ile, tükürme ihtiyacı duyan kimsenin, sol tarafına veya sol ayağının altına tükürmesini tavsiye eden (478.) hadis. Mescide tükürme­yi günah kabul eden Nevevi, önceki (üzerinde durduğumuz) rivayeti amm, kabul etmiş, sonrakini 'mescidde olmadığı takdirde" kaydı ile tahsis etmiştir. Kadı Iyaz ise, tam tersine sonraki rivayeti amm kabul etmiş, öncekini -defnetmezse günahtır- şeklinde kayıtlamıştır..."

 

Bezlu'l-Mechud sahibi ise, Kadı İyaz'ın bu hususta söyledikleri mesnedsiz, delilsiz ve nassa muhalif olduğu gibi muteber ilim adamlarının görüşüne de terstir demiştir.

 

Bu ihtilaflara adı karışan ve görüşü nakledilen başka alimler de vardır. Ancak biz hepsini teker teker buraya almaya lüzum görmedik. Zira, zama­nımızda, cami ve mescidler, aklı başında hiç kimsenin tükürmeyi aklından geçiremeyeceği şekilde tefriş edilmekte, her müslümanın cebinde ihtiyacı ha­linde kullanacağı kağıt yada bez bir mendil bulunmaktadır.

 

İslam dininin, temizliğe verdiği önem ve başka müslümanları rahatsız etmemeyi ana prensipleri arasına aldığı gerçeği gözönünde bulundurulursa mescide tükürme yada sümkürmenin (günah olmadığı kabul edilse bile) en azından müslümanın edebine aykırı olduğu açıktır. Dolayısıyle müslümanlar, mescidlerini kirletmekten ve.ibadet için gelen mü'min kardeşini rahatsız etmekten şiddetle kaçınmalıdırlar. Müslüman, özellikle yerleşim bölgelerin­de yollara, sokaklara tükürmekten de sakınmalıdır.

 

Hadisteki örtmek manasına gelen تُوَارِيَهُ kelimesi gömmek veya izale etmek manasına alınarak diğer rivayetlerle uyum sağlaması için "gömmesidir" şeklinde tercüme edilmiştir.

 

Bazı Hükümler

 

1. Mescidlere tükürmek günahür. Keffareti o tükrüğü, görülmeyecek şekilde yok etmektir.

2. Bilen kişinin bilmeyenlere münasip bir lisanla görgü kurallarını öğretmesi gerekir.