|
SAHİH-İ MÜSLİM |
ZEKAT |
14- NAFAKAYA KİŞİNİN
KENDİSİNDEN BAŞLAMASI SONRA AİLEYE SONRA AKRABAYA İNFAKTA BULUNMASI BABI
2310- Bize Kuteybe b. Said tahdis etti, bize Leys tahdis etti, (H.) bize Muhammed b. Rumh
da tahdis etti, bize Leys Ebu Zubeyr'den tahdis etti, o Cabir'den şöyle dediğini rivayet etti: Uzre oğullarından bir adam vefatından sonra olmak şartı ile
bir kölesine hürriyetini verdi. Onun bu yaptığı Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
ulaşınca: "Senin ondan başka bir malın var mı?" buyurdu. Adam: Hayır,
deyince Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Bunu benden kim satın
alır?" buyurdu. Nuaym b. Abdullah el-Adevi onu sekizyüz dirheme satın
aldı. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bu parayı getirip ona verdikten
sonra: "Önce nefsinden başlayarak ona tasadduk
et, bir şeyartarsa ailene, ailenden bir şeyartarsa akrabalarına, akrabalarından bir şeyartarsa şöyle ve şöyle yap" -yani önünden,
sağından, solundan (infak et)- buyurdu.
Diğer tahric: Nesai, 2545, 4666
2311- Bana Yakub b. İbrahim el-Devraki de tahdis etti, bize İsmail -yani b. Umeyye-
Eyyub'dan tahdis etti, o Ebu Zubeyr'den, o Cabir'den
rivayet ettiğine göre ensardan -Ebu
Meskur denilen- bir adam Yakub
adındaki bir kölesini ölümünden sonra olmak üzere hürriyetine kavuşturdu. Sonra
hadisi Leys'in hadisi ile aynı manada rivayet etti,
Diğer tahric: Ebu Davud,
3957; Nesai, 4667
AÇIKLAMA: Bu babda Cabir'in rivayet ettiği: "Bir adam bir kölesine
ölümünden sonra olmak üzere hürriyetini verdi..." hadisinden çeşitli
hükümler anlaşılmaktadır.
Bunların bir kısmı
şunlardır:
1. Nafakanın
karşılanması hadiste sözü edilen sıralamaya göredir.
2. Haklar ve faziletler
bir arada bulunup çatışacak olursa daha çok vurgulanmış olanlarına öncelik
tanınır.
3. Nafile sadakanın en faziletlisi
onu maslahata göre çeşitli hayır ve iyilik cihetlerine göre çeşitlendirmesi ve
muayyen olarak sadece bir yöne sadakasını hasretmemesi en güzelidir.
4. Şafii ve ona uygun
kanaat belirtenlerin lehine müdebber (hürriyete
kavuşması, sahibinin ölümünden sonrası şartına bağlanmış) kölenin satımının
caiz olduğuna açık bir delalet vardır._Malik ve onun mezhebine mensub fukaha efendinin üzerinde
borç olması hali dışında satımı caiz değildir. Efendisinin borçlu olması
halinde borcu için satılabilir. Bu hadis ise onların bu kanaatlerini reddetmek
hususunda açık ya da zahir bir ifadedir. Çünkü Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in bu müdebber
köleyi satmasının tek sebebi o kölenin efendisinin bedelini kendisine harcaması
içindir. Hadis bu hususta açık ya da zahir bir delalete sahiptir. Bundan dolayı
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"İşe kendinden
başla, kendine tasadduk et" diye buyurmuş ve
diğerlerini sıralamıştır. Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: