|
SAHİH-İ MÜSLİM |
ORUÇ |
5- HER BİR BELDENİN
KENDİLERİNE AİT BİR RU'YETİN OLDUĞU VE BİR BELDEDE HİLALİ GÖRECEK OLURLARSA
KENDİLERİNDEN UZAKTAKİLER HAKKINDA HÜKMÜNÜN SABİT OLMAYACAĞININ BEYANI BABI
2523- Bize Yahya b. Yahya,
Yahya b. Eyyub ve Kuteybe b. Hucr tahdis etti. Yahya b. Yahya bize İsmail -ki o
b. Cafer' dir- Muhammed'den -ki o bin Ebu Harmele' dir- haber verdi demekle
birlikte diğerleri tahdis etti dedi. (Muhammed) Kureyb'den rivayet ettiğine
göre el-Haris kızı Ümmü el-Fadl kendisini Şam'da Muaviye'nin yanına
göndermişti. (Kureyb) dedi ki: Şam'a geldim. Ümmü el-Fadl'ın ihtiyacını gördüm.
Ben Şam'da iken Ramazan ayı hilali doğdu. Cuma gecesi hilali gördüm. Sonra ayın
sonunda Medine'ye geldim. Abdullah b. Abbas (r.anhuma) bana sordu. Sonra hilali
sözkonusu ederek: Siz hilali ne zaman gördünüz? dedi.
Ben: Biz onu cuma gecesi gördük, dedim. O: Sen de gördün mü? dedi.
Ben: Evet, diğer insanlar da gördü, Muaviye de oruç tuttu dedim. Bu sefer İbn
Abbas: Ama biz onu cumartesi gecesi gördük. Bu sebeble otuz gün tamamlanınyaca
yahut hilali görünceye kadar orucumuzu tutmaya devam edeceğiz dedi. Ben: Peki
Muaviye'nin görmesi ve oruç tutması ile yetinmeyecek misin? dedim.
O: Hayır. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize böyle emretti dedi.
Bununla birlikte Yahya
b. Yahya "nektefimi yoksa tektefi mi (yetinmeyecek miyiz yahut
yetinmeyecek misin?) dediğinde şüphe etti.
Diğer tahric: Ebu
Davud, 2332; Tirmizi, 693; Nesai, 2110
AÇIKLAMA: Bu babda
Kureyb'in İbn Abbas'dan rivayet ettiği hadis yer almaktadır.
Başlığa delaleti gayet
açıktır. Mezhep alimlerimizce sahih olan görüş ise
hilalin görünmesinin bütün insanları kapsamına almadığıdır. Aksine namazın
kısaltılmayacağı kadar yakın mesafede bulunanlar hakkında özeldir. Eğer her iki
yerin matla' (ay doğuş zamanı) birbiri ile aynı ise onlar için de bağlayıcıdır
denildiği gibi eğer bölge aynı ise bağlayıcıdır, değilse değildir denilmiştir.
Bazı mezhep alimlerimiz de şöyle demişlerdir: Bir
yerde hilalin görünmesi bütün yeryüzündekileri genel olarak kapsamına alır.
Buna göre biz şöyle diyoruz:
İbn Abbas'ın Kureyb'in
haberi ile amel etmeyişinin sebebi bu beyanın bir şahitlik olmasıdır. Şahitlik
ise bir kişi ile sabit olmaz, diyoruz. Ama hadisinin zahirinden anlaşıldığı
üzere İbn Abbas, bundan dolayı onun söylediğini reddetmiş değildir. Onu
reddetmesinin sebebi hilalin görünmesinin hükmünün uzaktaki kimseler hakkında
sabit olmayışıdır.
"Üzerime ramazan
hilali doğdu" ibaresindeki (hilali doğdu anlamındaki) lafzı te harfi ötrelidir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: