SAHİH-İ MÜSLİM

HAC

64- BİZZAT GİTMEK İSTEMEYEN KİMSELER İÇİN HAREM BÖLGESİNE HEDİYELİK KURBANLIK GÖNDERMENİN MÜSTEHAP OLDUĞU, BU KURBANLIKLARA GERDANLIK TAKMANIN VE BU GERDANLIKLARI BÜKMENİN MÜSTEHAP OLUP BUNLARI GÖNDEREN KİMSENİN (BU SEBEPLE) İHRAMLI SAYILMAYACAĞI VE BUNDAN DOLAYI HERHANGİ BİR şEYİN KENDİSİNE HARAM OLMAYACAĞI BABI

3181-359/1- Bana Yahya b. Yahya ve Muhammed b. Rumh da tahdis edip dediler ki: Bize Leys haber verdi. (H.) Bize Kuteybe de tahdis etti, Bize Leys, İbn Şihab'dan tahdis etti, o Urve b. ez-Zubeyr ve Abdurrahman kızı Amre'den rivayet ettiğine göre Aişe (radıyallahu anha) dedi ki: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Medine'den hediyelik kurban gönderir ben de onun hediyelik kurbanlıklarının gerdanlıklarını bükerdim. Bundan sonra da ihramlı olan kimsenin uzak durduğu hiçbir şeyden uzak durmazdı.

Diğer tahric: Buhari, 1698; Ebu Davud, 1758; Nesai, 2774; İbn Mace, 3094

AÇIKLAMA: "Rasuluilah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Medine'den hediyelik kurban gönderirdi..." Bu hadiste harem bölgesine hediyelik kurban göndermenin müstehap oluşuna ve oraya bizzat gidemeyen kimsenin kurbanlığını başkası ile birlikte göndermenin müstehap olduğuna, hediyelik kurbanlıkları gerdanlık takmak ve alametlendirmek sureti ile belirlemenin de müstehap olduğuna delil vardır. Nitekim bundan sonraki rivayette de böyle geleceği gibi daha sonra da alametlendirmek (iş'ar) hususunda ilim adamları arasında görüş ayrılığını da kaydetmiş bulunmaktayız. Ama bizim ve cumhurun kanaatine göre iş'ar (alametlendirme) ve gerdanlık takma (taklit) deve ve sığır türünde müstehaptır. Koyun türünde ise yalnızca gerdanlık takılması müstehaptır.

Yine bu hadisten:

1. Gerdanlıkların bükülmesinin müstehap olduğu,

2. Hediyelik kurbanlık gönderen bir kimse ihramlı olmayıp ihramlı olan kimseye haram olan hiçbir şeyin ona haram olmayacağı hükümleri de anlaşılmaktadır.

Hem bizim hem de genellikle bütün ilim adamlarının kanaati budur. Ancak İbn Abbas, İbn Ömer, Ata, Mücahit ve Said b. Cübeyr'den rivayet olunan bir husus müstesnadır. Bunu da Hattabi aynı zamanda re'y ehlinden de nakletmektedir. Buna göre kişi hediyelik kurbanlık gönderecek olursa ihramlı kimsenin uzak durması gerekenlerden uzak durması gerekir. Bununla birlikte ihram niyeti olmaksızın da ihramlı olmaz. Fakat sahih olan, bu sahih hadisler dolayısı ile cumhurun görüşüdür.

3182- .. ./2- Bunu bana Harmele b. Yahya da tahdis etti, bize İbn Vehb haber verdi, bana Yunus, İbn Şihab'dan bu isnad ile aynısını haber verdi.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

3183-360/3- Bunu bana Said b. Mansur ve Zuheyr b. Harb da tahdis edip dediler ki: Bize Süfyan, ez-Zühri'den tahdis etti, o Urve'den, o Aişe'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den rivayet etti. (H.) Bunu bize Said b. Mansur, Halef b. Hişam ve Kuteybe b. Hişam da tahdis edip dediler ki: Bize Hammad b. Zeyd, Hişam b. Urve'den haber verdi, o babasından, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Sanki ben Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in göndereceği hediyelik kurbanlıklarınm gerdanlıklarını bükerken kendimi görür gibiyim, deyip hadisi buna yakın rivayet etti.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

3184-361/4- Bize Said b. Mansur da tahdis etti, bize Süfyan, Abdurrahman b. el-Kasım’DAN tahdis etti, o babasından şöyle dediğini rivayet etti: Aişe (r.anha)'yı şöyle derken dinledim: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in hediyelik kurbanlıklarının gerdanlıklarını şu iki elimle büküyordum. Sonra da hiçbir şeyden uzak durmaz ve terk de etmezdi.

Diğer tahric: Nesai, Menasikü'l-Hacc Kitabı, Hediyelik Kurbanlıklara Gerdanlık Takmak Gerektirir mi Babı

3185-362/5- Bize Abdullah b. Mesleme b. Ka'neb de tahdis etti, bize Eflah el-Kasım’DAN tahdis etti, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in develerinin gerdanlıklarını kendi ellerimle büktüm. Sonra onları alametlendirip onlara gerdanlık taktı, sonra onları Beyt'e ggönderdi. Medine'de de ikamet etti. Daha önce kendisine helal olan hiçbir şey bundan dolayı ona haram olmadı.

Diğer tahric: Buhari, 1696, 1699; Ebu Davud, 1757; Nesai, 2782, 2771; İbn Mace, 3098;

AÇIKLAMA: (3185) "Rasuluilah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kurbanlık develerinin gerdanlıklarını ellerimle büktüm ... " Hadis hediyelik kurbanlık develerin hem alametlendirilmelerinin hem onlara gerdanlık takmanın bir arada müstehab olduğuna delildir. İnekler de aynı durumdadır.

Yine hadiste bir kimse hediyelik kurbanlık gönderecek olursa onu kendi bulunduğu beldeden alametlendirip ona gerdanlık takacağına, eğer kurbanlığı beraberinde götürecek olursa onları alametlendirip gerdanlık takma işini mıkatta ya da başka bir yerden ihrama gireceği vakte kadar geciktireceğine delil vardır.

3186-363/6- Bize Ali b. Hucr es-Sadi ve Yakub b. İbrahim ed-Devraki de tahdis etti, İbn Hucur dedi ki: Bize İsmail b. İbrahim, Eyyub'dan tahdis etti, o Kasım ve Ebu Kilabe'den, o Aişe {r.anha)'dan şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hediyelik kurban gönderir, onların gerdanlıklarını da ben ellerimle bükerdim. Sonra da helal olan (ihramda olmayan) bir kimsenin uzak durmadığı hiçbir şeyden o da uzak durmazdı.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

3187-36417- Bize Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti, bize Huseyn b. el-Hasan tahdis etti, bize İbn Avn, Kasım'dan tahdis etti, o mü'minlerin annesinden şöyle dediğini rivayet etti: O gerdanlıkları ben yanımızda bulunan renkli yünden bükmüştüm. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aramızda helal (ihramsız) olarak sabahı etti. İhramsız olanın aile halkına yaklaştığı gibi yaklaşıyordu -yahut da bir erkeğin hanımına yaklaştığı gibi yaklaşıyordu-.

Diğer tahric: Buhari, 1705 -muhtasar-; Ebu Davud, 1759; Nesai, 2779

AÇIKLAMA: "O gerdanlıkları renkli yünden ben büktüm." İhn, yün demektir. Çeşitli renklere boyanmış yün anlamında olduğu da söylenmiştir.

3188-365/8- Bize Zuheyr b. Harb da tahdis etti... Aişe dedi ki: Ben Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in hediyelik koyunlarına gerdanlıkları büktüğümü görmüşümdür. O da bu kurbanlıkları hediyelik olarak gönderiyor, sonra da aramızda helal (ihrama girmemiş olarak) ikamet ediyordu.

Diğer tahric: Buhari, 1703; Tirmizi, 909 -buna yakın-; Nesai, 2778, 2784, 2788, 2796;

3189-366/9- Bize Yahya b. Yahya, Ebu Bekr b. Ebu Şeybe ve Ebu Kureyb de tahdis etti. Yahya, bize Ebu Muaviye, A'meş'den haber verdi derken diğer ikisi tahdis etti dedi. O İbrahim'den, o el-Esved'den, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Bazı zamanlarda ben Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in hediyelik kurbanlıklarına gerdanlıkları büker o da hediyelik kurbanlıklarına gerdanlık taktıktan sonra onları gÖnderir, sonra da ihramlı kimsenin uzak durduğu şeylerin hiçbirinden uzak durmamak sureti ile ikamet ederdi.

Diğer tahric: Buhari, 1702 -buna yakın-; Nesai, 2777; İbn Mace, 3095

3190-367110- Bize Yahya b. Yahya, Ebu Bekr b. Ebu Şeybe ve Ebu Kureyb de tahdis etti. Yahya dedi ki: Bize Ebu Muaviye, A'meş'den haber verdi, o İbrahim'den, o Esved'den, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir seferinde Beyt'e hediyelik kurbanlık olarak koyun gönderdi ve onlara gerdanlık taktı.

Diğer tahric: Buhari, 1701; Ebu Davud, 1755; Nesai, 2785, 27136, 2787; İbn Mace, 3096;

AÇIKLAMA: "Bir defasında Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e Beyt'e hediyelik kurbanlık olarak koyun gönderdi ve onlara gerdanlık taktı." Bu hadiste hem bizim hem pek çok fukahanın koyunlara gerdanlık takılması müstehaptır şeklindeki görüşlerinin lehine delil bulunmaktadır.

Malik ve Ebu Hanife ise müstehap değildir demişlerdir. Hatta her iki imam gerdanlık takmayı, özel olarak develerle inekler hakkında kabul etmişlerdir. Ama bu hadis açıkça her ikisinin de aleyhine delil teşkil etmektedir.

3191-368/11- Bize İshak b. Mansur da tahdis etti, bize Abdussamed haber verdi, bana babam tahdis etti, bana Muhammed b. Cuhade, el-Hakem'den tahdis etti, o İbrahim'den, o Esved'den, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Biz koyunlara gerdanlık takar ve onları (hediye olarak) gönderirdik de Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de aramızda bundan dolayı üzerine hiçbir şey haram olmaksızın ihramsız olarak kalırdı.

Diğer tahric: Nesai, 2789

AÇIKLAMA: "Muhammed b. Cuhade"nin babasının ismi olan Cuhade cim harfi ötrelidir, ondan sonraki ha ise şeddesiz okunur.

3192-369/12- Bize Yahya b, Yahya da tahdis edip dedi ki: Malik'e, Abdullah b. Ebu Bekir'den rivayetini okudum, o Abdurrahman kızı Amre'den rivayet ettiğine göre kendisine şunu haber vermiştir: İbn Ziyad, Aişe'ye şöyle bir mektup yazdı: Abdullah b. Abbas dedi ki: Her kim bir hediyelik kurban gönderirse hediyelik kurbanlığı kesilinceye kadar hacc edene ne haram oluyorsa ona da haram olur. Şimdi ben de hediyelik kurbanlıklarımı göndermiş bulunuyorum. Bana emrin ne ise onu yaz.

Amre dedi ki: Aişe şöyle dedi: Durum İbn Abbas'ın dediği gibi değildir. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in hediyelik kurbanlıklarının gerdanlıklarını ben kendi ellerimle büktüm. Sonra Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) o gerdanlıkları eli ile onlara taktı. Sonra onları babamla birlikte gönderdi. Hediyelik kurbanlıkları kesilinceye kadar Allah'ın kendisine helal kılmış olduğu hiçbir şey Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bundan dolayı haram olmadı.

Diğer tahric: Buhari, 1700 -buna yakın-, 2317; Nesai, 2792

AÇIKLAMA: "Abdurrahman kızı Amre'den onun kendisine haber verdiğine göre Ziyad, Aişe'ye şöyle bir mektup yazdı..." Sahih-i Müslim'in bütün nüshalarında bu şekilde "İbn Ziyad" olarak kaydedilmiştir. Ebu Ali el-Gassani, el-Mezari, Kadı Iyaz ve Müslim'in Sahihi üzerine söz söyleyenlerin hepsi, bu yanlıştır, doğrusu Ziyad b. Ebu Süfyan olmasıdır. O da Ziyad b. Ebihi diye bilinen kişi- k#dir demişlerdir. Bu şekilde doğru şekli ile Sahih-i Buhari'de, Muvatta'da, Ebu Davud'un Süneni'nde ve bunların dışındaki itibar edilen diğer kitaplarda bu doğru şekli ile yer almıştır. Çünkü İbn Ziyad, Aişe'ye yetişmemiştir. Allah en iyi bilendir.

3193-370/13- Bize Said b. Mansur da tahdis etti... Mesruk dedi ki: Aişe perdenin arkasında iken ellerini çırparak şöyle dediğini dinledim: Bem Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in hediyelik kurbanlıklarının gerdanlıklarını ellerimle büküyor, sonra da kurbanlıklarını gönderiyor, bununla birlikte hediyelik kurbanlıkları kesilinceye kadar ihramlı bir kimsenin uzak durduğu hiçbir şeyden uzak durmuyordu.

Diğer tahric: Buhari, 1704; Nesai, 2776

3194- .. ./14- Bize Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti, bize Abdülvehhab tahdis etti, bize Davud tahdis etti (H.) Bize İbn Numeyr de tahdis etti, bize babam tahdis etti, bize Zekeriya tahdis etti. (Davud'la) ikisi Şa'bl'den, o Mesruk'dan, o Aişe'den aynısını Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den diye rivayet etti.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

65- İHTİYAÇ DUYAN KİMSE İÇİN HEDİYE KURBANLIK DEVEYE BİNMENİN CAİZ OLDUĞU BABI