SAHİH-İ MÜSLİM

NİKAH

17- ÜÇ TALAK İLE BOŞANMIŞ BİR KADIN KENDİSİNİ BU ŞEKİLDE BOŞAYANDAN BAŞKA BİR KOCA İLE NİKAHLANIP O KOCA ONUNLA CİNSİ MÜNASEBETTE BULUNDUKTAN SONRA ONDAN AYRILIP İDDETİ DE BİTMEDİKÇE KENDİSİNİ İLK BOŞAYAN KOCASINA HELAL OLMAYACAĞI BABI

3512-111/1- Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe ve Amr en-Nakid -lafız Amr'a ait olmak üzere- tahdis edip dediler ki: Bize Süfyan, ez-Zühri'den tahdis etti, o Urve'den, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Rifaa'nın hanımı Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelerek: Ben daha önce Rifaa'nın yanında idim. O beni üç talak ile boşadı. Ondan sonra ben de Abdurrahman b. ez-Zebır ile evlendim. Onun beraberindeki ise elbisenin saçağı gibidir dedi. Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gülümsedi ve: "Sen Rifda'ya dönmek mi istiyorsun? Sen onun balcağızını tadıncaya o da senin balcağızını tadıncaya kadar olmaz" buyurdu.

(Aişe r.anha.) dedi ki: Ebu Bekir o sırada yanında idi, Halid b. Said ise kapıda kendisine izin verilmesi için bekliyordu. Halid hemen: Ey Ebu Bekir! Sen bu kadının Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e neleri açık açık konuştuğunu işitmiyor musun? diye seslendi.

Diğer tahric: Buhari, 2639; Tirmizi, 1118; İbn Mace, 1932

AÇIKLAMA: Rifaa'nın hanımının: "Ben Abdurrahman b. ez-Zebir ile evlendim" ifadesinde Abdurrahman'ın babasının adı ze fethalı, be kesreli söyleneceğinde hiçbir görüş ayrılığı yoktur. Adı ez-Zebir b. Bata'dır. Batıya olduğu da söylenir. Abdurrahman da sahabe idi. ez-Zebir ise Benu Kurayza kazasında Yahudi olarak öldürülmüştür. İşte sözünü ettiğimiz bu Abdurrahman b. ezZebir b. Bata el-Kurazi, Rifaa el-Kurazi'nin hanım ı ile evlenen kişidir. Ebu Ömer b. Abdilberr ile muhakkiklerin sözünü ettiği İbn Mende ve Ebu Nuaym el-Asbahani'nin Marifetu's-Sahabe adlı eserlerinde söyledikleri: O Abdurrahman b. ez-Zebir b. Zeyd b. Umeyye b. Zeyd b. Malik b. Avf b. Amr b. Avf b. Malik b. Evs'dir demişlerse de doğrusu birincisidir.

Rifaa'nın hanımının: "Beni üç talak ile boşadı" demesi artık bütün talak haklarınıkullanmış olduğunu anlatmaktadır.

"Elbisenin saçağı" ibaresindeki "hudbe: saçak" lafzında he harfi ötreli, dal harfi sakindir. O da elbisenin dokunmadan bırakılmış sarkan ucuna denir. Bunu gözün çevresindeki kirpiklere benzetmişlerdir.

Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Sen onun balcağızını tadıncaya o da senin balcağızını tadıncaya kadar olmaz" buyruğunda balcağız anlamındaki "useyle" lafzında ayn harfi ötreli, sin harfi fethalı olup "asele: bal" lafzının küçültme ismidir. Bu ise cimadan kinayedir. Lezzeti balın lezzetine ve tadına benzetilmiştir. Dilcilerin söylediklerine göre balcağız lafzının müennes getirilmesi bal lafzında müzekkerlik ve müenneslik olmak üzere iki niteliğin bulunmasından dolayıdır. Nutfeyi kastederek bu lafzı müennes söylenmiş ise de bu zayıftır. Çünkü cimada inzal şart değildir.

Bu hadis-i şeriften anlaşıldığı üzere üç talak ile boşanmış olan bir kadının kendisini boşamış olana helal olması ancak ondan başka bir kocayı nikahlayıp bu koca da onunla cima ettikten sonra ayrılması ve iddetin bitmesinden sonra helal olabilir. Başkasının ona sadece nikah akdi yapması onun ilk kocası için helal olmasını sağlamaz. Ashab, tabiin ve onlardan sonraki bütün ilim adamları böyle demiştir. Ama Said b. el-Müseyyeb tek başına ikincisi onunla nikah akdi yaptıktan sonra ayrılırsa birincisine helal olur, ikincisinin cinsel ilişki kurması şart değildir demiştir. Çünkü yüce Allah: "Ondan başka bir koca nikahlamadıkça" (Bakara, 230) buyurmaktadır. Nikah ise sahih kabul edilen kanaate göre hakiki anlamı ile akit hakkında kullanılır. Cumhur ise bu hadisin, ayetin genel ifadesini tahsis ettiğini ve ayetten maksadın ne olduğunu beyan etmektedir diye cevap vermişlerdir.

İlim adamları der ki: Muhtemelen Said b. el-Müseyyeb'e bu hadis ulaşmamış olabilir. Kadı Iyaz dedi ki: Bu Said'in görüşünü Haricilerden bir kesimden başka kabul eden olmamıştır. İlim adamları kocanın haşefesini inzal olmadan dahi fercine sokmasının yeterli olacağını ittifakla kabul etmişlerdir. Hasan-ı Basri istisna teşkil ederek meninin inzalini de şart koşmuş ve balcağızın gerçek anlamının bu olduğunu söylemiştir. Cumhur ise: Erkeklik organının girmesi ile lezzet ve balcağız hasıl olur. Eğer o kadın ile fasid bir nikah ile ilişki kuracak olursa sahih olan kanaate göre birincisine helal olmaz. Çünkü o bir koca değildir.

"Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gülümsedi." İlim adamlarının dediklerine göre: Gülümsemesi kadının açıkça konuşması ve adeten kadınların haya ettiği böyle bir şeyi açık açık ifade etmesi dolayısıyla yahut da birinci kocasını arzulayıp ikincisinden tiksinmesinden dolayıdır. Allah en iyi bilendir.

3513-112/2- Bana Ebu't-Tahir ve Harmele b. Yahya -lafız Harmele'ye ait olmak üzere- tahdis etti. Ebu't-Tahir, bize İbn Vehbe tahdis etti derken, Harmele, haber verdi dedi. (İbn Vehb) dedi ki: Bana Yunus, İbn Şihab’DAN şöyle dediğini haber verdi: Bana Urve b. ez-Zubeyr'in tahdis ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in zevcesi Aişe ona şunu haber verdi: Rifaa elKurazi karısını boşamış ve üç talak vermek sureti ile talakını kesinleştirmişti. O da ondan sonra Abdurrahman b. ez-Zebir ile evlendi. Derken Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in huzuruna gelerek: Ey Allah'ın Rasulül Ben Rifaa'nın nikahı altında idim. Sonra beni üç talakın sonuncusunu da vererek boşadı. Ondan sonra Abdurrahman b. ez-Zebir ile evlendim. Ama Allah'a yemin ederim ki beraberindeki ancak bu saçak gibidir dedi ve dlbabının saçağını tuttu. Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) güler gibi gülümsedi ve: "Galiba sen Rifaa'ya geri dönmek istiyorsun ama o senin balcağızını tadıncaya sen de onun balcağızını tadıncaya kadar olmaz" buyurdu. Ebu Bekir es-Sıddik'da Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in huzurunda oturuyordu. Halid b. Said b. el-As ise odanın kapısında -içeriye girmesi için- ona izin verilmediği hali ile oturuyordu. Bu sefer Halid, Ebu Bekir'e: Sen bu kadını Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in huzurunda bu şekilde açık konuşmaktan dolayı azarlamayacak mısın? dedi.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

3514-113/3- Bize Abd b. Humeyd de tahdis etti, bize Abdurrezzak haber verdi, bize Ma'mer ez-Zühri'den haber verdi, o Urve'den, o Aişe'den rivayet ettiğine göre Rifaa el-Kurazi hanımını boşadı. Sonra Abdurrahman b. ez-Zebir onunla evlendi. Rifaa'nın hanımı Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelerek: Ey Allah'ın Rasulü! Rifaa beni üç talakın sonuncusunu da vererek boşadı dedi ve Yunus'un hadisini aynen rivayet etti.

Diğer tahric: Buhari, 6084; Nesai, 3409

3515-114/4- Bize Muhammed b. el-A'la el-Hemedani tahdis etti, bize Ebu Üsame, Hişam'dan tahdis etti, o babasından, o mü'minlerin annesi Aişe (radıyallahu anha) , dan rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bir erkeğin kendisi ile evlenip sonra da boşadığı bir kadın, bir başka erkekle evlendiği halde onunla zifafa girmeden önce onu boşarsa birinci kocasına helal olur mu? diye soruldu. Allah Rasulü: "Onun balcağızını tatmadan olmaz" buyurdu.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

3516- .. ./5- Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe tahdis etti, bize İbn Fudayl tahdis etti, (H.) Bize Ebu Kureyb de tahdis etti, bize Ebu Muaviye tahdis etti, birlikte Hişam'dan bu isnad ile rivayet etti.

Diğer tahric: Ebu Bekr b. Ebu Şeybe'nin hadisini yalnız Müslim rivayet etmiştir; Ebu Kureyb'in rivayet ettiği hadisi de Buhari, 5265

3517-115/6- Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe tahdis etti, bize Ali b. Mushir, Ubeydullah b. Ömer'den tahdis etti, o el-Kasım b. Muhammed'den, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Bir adam karısını üç talak ile boşadı. Bir başka adam onunla evlendikten sonra onunla zifafa girmeden önce onu boşadı. İlk kocası onunla evlenmek istedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bu husus sorulunca o: "Diğeri birincisinin tattığı şekilde onun balcağızından tatmadıkça olmaz" buyurdu.

Diğer tahric: Buhari, 5261; Nesai, 3412

3518- .. ./7- Bunu bize Muhammed b. Abdullah b. Numeyr de tahdis etti, bize babam tahdis etti (H.) Bunu bize Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti, bize Yahya b. Said tahdis etti, hepsi Ubeydullah'dan bu isnad ile aynısını rivayet etti.

Yahya'nın Ubeydullah'dan hadisi rivayetinde: Bize el-Kasım, Aişe'den tahdis etti, demektedir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

18- CİMA SIRASINDA SÖYLEMESİ MÜSTEHAP OLAN SÖZLER BABI