SAHİH-İ MÜSLİM

ZÜHD

17- HADİSTE İŞİ SAĞLAM TUTMAK VE İLMİ YAZMANIN HÜKMÜ BABI

7434-71/1- Bize Harun b. Maruf tahdis etti, bunu bize, Süfyan b. Uyeyne, Hişfun’DAN tahdis etti, o babasından şöyle dediğini rivayet etti: Ebu Hureyre (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hadis nakleder ve: Ey hücrenin sahibesi işit, ey hücrenin sahibesi işit derdi. Aişe (r.anha) da namaz kılıyordu. Namazım bitirince Urve'ye: Sen bunun ne dediğini ve az önce söylediklerini işitmez misin? Halbuki Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ancak bir hadis söyler ve saymak isteyen kişi istese onu sayabilirdi dedi.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

AÇIKLAMA: "Ebu Hureyre (radıyallahu anh) hadis nakleder ve: Ey hücrenin sahibesi işit derdi." Hücrenin sahibesinden kasıt Aişe (radıyallahu anha)'dır. Bunu söylemekten maksadı ise Aişe (radıyallahu anha)'nın o hadisi ikrarı ve ona ses çıkarmaması sureti ile hadisi daha da pekiştirmek istemekti. Aişe (radıyallahu anha) da onun o söylediklerinden tek bir mecliste çokça rivayet nakletmesi dışında hiçbir şeyine karşı çıkmamıştı. Bir mecliste bu kadar çok hadis rivayet etmesine itirazının sebebi ise bu sebeple bir yanılma ve buna benzer bir hususun ortaya çıkmasından korkması idi.

7435-72/2- Bize Heddad b. Halid el-Ezdi tahdis etti, bize Hemmam, Zeyd b. Eslem'den tahdis etti, o Ata b. Yesar'dan, o Ebu Said el-Hudri (radıyallahu anh)’DAN rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Benden (bir şey) yazmayın. Kim Kur'an'dan başka benden bir şey yazmışsa onu silsin. Ama benden hadis nakledin. Bunda bir sakınca yok. Bununla birlikte kim benim adıma yalan uydurursa -Hemmom zannederim: Kasten buyurdu dedi- cehennemdeki yerine hazırlansın. "

Diğer tahric: Tirmizi, 2665

AÇIKLAMA: "Benden Kur'an'dan başka birşey yazmayın. Benden Kur'an'dan başka bir şey yazmış olan onu silsin. " Kadı Iyaz dedi ki: Ashab ve tabiinden olan selef arasında ilmin (hadisin) yazılması hususunda çokça ihtilaf vardı. Onların bir çoğu bunu hoş karşılamamakla birlikte çoğunluğu ise caiz kabul etmiştir. Daha sonra müslümanlar bunun caiz oluşu üzerinde icma etmiş olup, o görüş ayrılığı da ortadan kalkmıştır.

İlim adamları bu hadiste yer alan yasaktan maksadın ne olduğu hususunda ihtilaf etmişlerdir. Bu ezberine güvenen ve yazması halinde yazdığına bel bağlamasından korkulan kimse hakkındadır denilmiştir. Yazmayı mübah kılmaya dair varid olmuş hadisler de ezberine güvenmeyen kimse hakkında yorumlanır. "Ebu Şah için yazınız" hadisi ile Ali (radıyallahu anh)' ın sahifesi ile ilgili hadis, feraiz, sünnetler ve diyetlerin yazılı olduğu Amr b. Hazm'ın kitabı (yazılı vesikası) ile sadaka (zekat ve zekat nisablarının yazılı olduğu Ebu Bekr (r.a.)'ın Enes'i Bahreyn'e gönderdiği sırada onunla gönderdiği kitap (vesika, belge)ye dair hadis ile Ebu Hureyre'nin Amr b. el-As yazardı bense yazmazdım ve buna benzer hadisler buna örnektir.

Bir görüşe göre yazmayı yasaklayan hadis, bu hadislerle nesh edilmiştir.

Yasaklama da hadisin Kur'an'a karışmasından korkulduğu zaman için sözkonusu idi. Bu husustan emin olununca hadis yazmaya da izin verildi.

Bir diğer görüşe göre hadisin aynı sahifede Kur'an-ı Kerim ile birlikte yazılması yasaklanmıştır. Maksat da birbirlerine karışmamalarıdır. Böylelikle aynı sahifede her ikisini okuyanın şüpheye düşmesi önlenmek istenmiştir. Allah en iyi bilendir.

"Bana yalan uyduran da cehennemdeki yerine hazırlansın" hadisinin şerhi ise kitabın baş taraflarında geçmiş bulunmaktadır. Allah en iyi bilendir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

18- UHDUD ASHABI, SİHİRBAZ, RAHİB VE ÇOCUĞUN KISSASI BABI