İBNÜ’L-ESİR el-Kamil fi’t-Tarih

3. CİLT

 

MERVAN BİN HAKEM'İN ÖLÜMÜ VE OĞLU ABDÜLMELİK'İN O'NUN YERİNE GEÇMESİ

 

HİCRİ 65.YIL

 

Bu yılın Ramazan ayında (Haziran-Temmuz 635 M.) Mervan bin Hakem öldü.

 

Ölüm sebebi şudur: Muaviye bin Yezid, vefatı yaklaştığı zaman kendisinin yerine herhangi bir kimseyi tayin etmemişti. Hassan bin Bahdel ise ondan sonra yönetimin kardeşi Halid bin Yezid'e verilmesini arzu ediyordu. Fakat Halid yaş itibariyle küçüktü. Hassan da Yezid'in babasının dayısı idi. Hassan, Mervan bin Hakem'e yönetimi kendisinden sonra Halid'e vermesini isteyerek bey'at etti. Fakat Hassan ve Şamlılar Mervan'a bey'at edince O'na Ebu Haşim bin Utbe'nin kızı olan Halid'in annesi ile evlenmesi söylenildi. Bunu isteyenlerin niyeti Halid'in durumunun sarsılması ve halifeliği isteyemez duruma gelmesi idi. Mervan da Halid'in annesi ile evlendi. Bir gün Halid Mervan'ın yanına girdi. Mervan'ın yanında bir topluluk vardı. Halid iki saf arasında yürüyordu. Mervan kendisine: "Allah'a yemin ederim, sen ahmağın tekisin. Gel buraya ey pis kadının oğlu!" diye seslendi. Bu sözleriyle O'nu küçük düşürerek Şamlıların gözünden düşürmek istiyordu.

 

Bunun üzerine Halid annesinin yanına gidip O'na durumu bildirdi, annesi de şunları söyledi: "Bu sözü benden başka hiç bir kimse senden duymasın. Onun hakkından ben gelirim."

 

Mervan Halid'in annesinin yanına girdiğinde O'na: "Halid sana benimle ilgili herhangi bir şey söyledi mi?" diye sorunca, annesi: "Hayır, O senin hakkında bir şey söyleyemeyecek kadar sana saygılıdır." diye cevap verdi. Mervan karısının bu sözlerini tasdik etti, inandı ve yanında birkaç gün kaldı. Daha sonra yanında uyuduğu bir gün Halid'in annesi Mervan'ın üzerine bir yastık koydu ve ölünceye kadar üzerinden almadı. Böylece Mervan, Dimaşk'ta altmış üç yaşında, bir başka deyişe göre altmış bir yaşında iken öldü. Abdülmelik Halid'in annesini öldürmek istedi. Fakat kendisine: "O zaman herkes babanı bir kadının öldürdüğünü öğrenmiş olacaktır." denilince vazgeçti.

 

Mervan ölünce Şam'da işleri oğlu Abdülmelik eline aldı. Diğer oğlu Abdülaziz ise Mısır'da ve kardeşi Abdülmelik'in itaatinde bulunuyordu.

 

Abdülmelik dünyaya yedi aylık olarak gelmişti. Bu bakımdan halk O'nu zemmediyordu. Denildiğine göre bir gün yanında ileri gelenlerden bir grup toplantı halinde idi. Abdülmelik Ubeydullah bin Ziyad bin Zabyan el-Bekriye şöyle dedi: "Bana senin babana benzemediğin haberi ulaşmış bulunuyor." Ubeydullah ona şu cevabı verdi: "Öyle değil! Allah'a yemin ederim ki ben O'na suyun suya, karganın kargaya benzeyişinden daha çok benziyorum, fakat arzu edecek olursan ben sana rahimlerde doğru dürüst pişmeyen ve tam olarak doğmayan, dayılara ve amcalara benzemeyen kişinin kim olduğunu bildireyim. " Mervan: "Bu kimmiş?" diye sorunca da Ubeydullah: "Süveyd bin Mencuf." diye cevap verdi. Ubeydullah ve Süveyd dışarı çıktıklarında, Süveyd Ubeydullah'a şöyle dedi: "Kırmızı develer bile beni Mervan'a söylemiş olduğun bu sözler kadar sevindiremezdi." Ubeydullah da bunun üzerine: "Allah'a yemin ederim, senin söylemiş olduğum bu sözlere katlanman da beni siyah develere sahip olmaktan daha çok sevindirdi."

 

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA

 

MERVAN'IN NİTELİKLERİ, NESEBİ VE O'NUNLA İLGİLİ BAZI HABERLER