LUKATA:   اللُّقَطَةِ

 

Lukata: Yerde bulunan ve sahibi mechul maldır. Buna Lukta ve Lukaata da deniliyor ise de en meşhuru Lukata'dır. Lukata'nın yerden alınıp sahibi bulunduğu takdirde kendisine verilmek üzere götürülmesinin meşruluğu Kitab, Sünnet ve İcma-ı Ümmet ile sabittir.

 

Lukata'nın yerden alınması hakkında mübahlık, mendubluk, vaciblik, haramlık ve mekruhluk hükümleri vardır. Şöyle ki:

 

1. Lukata'yı gören kişi kendinden emin olup bunu saklıyacağına, hıyanet etmiyeceğine inanıp yerden kaldırmaması halinde hıyanet edecek bir kimse tarafından götürüleceği endişesini duymazsa bunu alıp almaması mübahtır. Almasında veya almamasında bir sakınca yoktur.

 

2. Lukata'yı yerden almaması halinde, hiyanetli bir kimse tarafından götürülmesi şüphesi olduğu takdirde birinci maddede durumu belirtilen kişinin bunu alması mendubtur.

 

3. Lukata'yı yerden almaması halinde, hiyanetli bir kimse tarafından götürülmesi kuvvetle muhtemel olup durumu birinci maddede yazılı kişiden başka güvenilir bir kimse oralarda yok ise o kişinin bunu alması farz-ı ayn'dir. Güvenilir başka kimseler de orada var ise o kişinin bunu alması farz-ı kifayedir.

 

4. Lukatayı gören kişi kendine güvenemiyor veya gereğini yapamıyacağı kanaatında ise bunu alması haramdır.

 

5. Lukata'yı gören kişi kendine güvenmekle beraber gereğini yapamıyacağı endişesi ve şüphesi içinde ise bunu alması mekruhtur.

 

Yitik mal hayvan ise, genellikle buna Lukata denmez de Dalle denilir. Şu halde yitik mal hayvan ise buna Dalle denilir. Hayvandan başka bir mal ise buna Lukata denilir. Fakat Tahavi bu iki kelimenin anlamı arasında bir fark olmadığını, yitik hayvan için Lukata kelimesinin kullanıldığını ve yitik diğer mallar için Dalle kelimesinin kullanıldığını söylemiştir.

 

 

S-BUHARİ’DE

 

S-MÜSLİM’DE

 

EBU DAVUD’DAِ

 

İBN-İ MACE’DEِ

 

MÜSNED-İ HANBEL’DEِ

 

NEVEVİ MİNHAC DA... TIKLA

 

MUĞNİ’L-MUHTAC DA BULUNTU