24 - KENDİSİNE SORULAN
İLMİ GİZLEYEN'İN BEYAN'I BABI
حَدَّثنَا
أَبُو بَكْرِ
بْن أَبِي
شَيْبَةَ.
حَدَّثنَا
أسود بْن
عامر.
حَدَّثنَا
عمارة بْن
زاذان.
حَدَّثنَا
عَلِيّ بْن
الحكم. حَدَّثنَا
عطاء، عَن
أَبِي
هُرَيْرَة،
-
عَن
الْنَّبِيّ
صَلى اللَّه
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ
قَالَ: ((مَا من
رَجُل يحفظ
علما فيكتمه،
إِلاَّ أتي
بِهِ يَوْم
القيامة ملجما
بلجام من
النار)).
قَالَ أَبُو
الحسن، أَي
القطان.
وحَدَّثنَا أَبُو
حاتم.
حَدَّثنَا
أَبُو الوليد.
حَدَّثنَا
عمارة بْن
زاذان، فذكر
نحوه.
Ebu Hureyre
r.a.’den, Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu, dediği rivayet
edilmiştir: '' Hıfzettiği bir ilim kendisine sorulup da onu gizleyen her adam
kıyamet günü ateşten bir gem ağzına vurulmuş olduğu halde (mahşere) getirilir.
''
Ebu'l-Hasan
El-Kattan dedi ki: Ebu Hatim, Ebul Velid yolu ile İmare bin Zazan’dan bize
gelen rivayete göre aynı metin buyurulmuştur. ''
AÇIKLAMA: Hadis, belIenmiş ve kesinlikle bilinen bir dini
mes'elenin sorulduğu zaman malum olan cevabı gizlemenin ahiretteki cezasını
bildiriyor, verilen cezanın amel cinsinden olduğu belirtiliyor. Şöyle ki: O
ilim adamı ihtiyaç duyulup sorulduğu zaman hak olan bir sözü söylemekten
çekinerek ağzını kapadığı için, mahşerde herkes amelinden dolayı soruşturmaya
tabi tutulup konuşmaya ve cevap vermeye şiddetle ihtiyaç duyduğu bir ortamda
Allah onun ağzına ateşten bir gem vurdurup susturma cezasına çarptırır.
Sindi diyor ki:
İlmi soru soran adam bunu kavramaya ehil ise ve o ilmi soru yararlı ise o zaman
cevap vermek mes'uliyeti olsa gerek ve buna rağmen cevap vermezse hadisteki
ceza tereddüb eder kanaatındayım Şayet soru sahibi konuyu kavrayamaz durumda
ise veya o ilmi konu onun için yararlı değil ise cevap vermeyen ilim adamının
hadisteki vebala tabi olmadığını umarız.
Hattabi de:
Hadisteki durum, öğrenilmesi mecburi olan zaruri ilim hakkındadır. Mesela soru
sahibi ilim adamına: Bana İslamiyeti telkin et, veya vakti geçmiş olan farz
namazın kılınış şeklini bilmiyorum bana öğret dese, ilim adamı bu sorunun gereğini
yapmakla mükelleftir. Fakat halkın öğrenmesi zaruri olmayan ilmi mes'eleleri
öğrenmek isteyen kimseye öğretmeyen alim bu cezaya müstahak kılınmamıştır.