14 - OTURARAK BEVLETME
HAKKINDAKİ BAB
حَدَّثنَا
أَبُو بَكْرِ
بْن أَبِيْ
شَيْبَةَ.
وسويد بْن
سَعِيْد،
وإسماعيل بْن
موسى السِّدي؛
قَالُوا:
حَدَّثنَا
شريك، عَن
المقدام بْن
شريح بْن
هانئ، عَن
أبيه، عَن
عَائِشَة،
-
قالت: من حدثك
أَن رَسُول
اللَّه صَلى اللَّه
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ
بال قائما فلا
تصدقه. أنا
رأيته يبول
قاعدا.
Şüreyh bin Hani
r.a.’dan rivayet edildiğine göre Aişe r.a. kendisine şöyle demiştir:
Kim sana, Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem ayakta su döktü, dese sen onu doğrulama, (Çünkü)
Ben O’nu oturarak su dökerken, gördüm.
AÇIKLAMA:
Sindi diyor ki
Hz. Aişe r.anha'nın maksadı Resulullah s.a.v.'in adetinin oturarak bevletmek
olduğunu ifade etmektedir. Nadiren ayakta su dökmüş olması buna mani değildir.
Dolayısı ile bu hadis ile Huzeyfe r.a.'den rivayet edilen (305 nolu) hadis
arasında bir çelişki yoktur. Tirmizi'nin rivayeti de bu yorumu teyid ediyor.
Oradaki rivayet şöyledir:
"Kim size,
Resulullah ayakta su dökerdi dese siz onu doğrulamayınız ... »
Hanefi ve Şafii
fıkıhçıları da şer'i bir mazeret olmadıkça ayakta su dökmenin mekruh olduğunu
söylemişlerdir. Hanefi fıkıh kitaplarından İbn-i Abidin "Taharet"
kitabında İstinca babında özürsüz olarak ayakta su dökmenin mekruhluğu bahsinde
aynen şöyle söyler:
Çünkü ayakta su
dökmek hadislerle yasaklanmış ve Tirmizi, ,Ahmed ve Nesai'nin rivayet
ettiklerine göre Aişe r.anha şöyle demiştir:
"Kim size
Resulullah s.a.v. ayakta su dökerdi, dese onu tasdik etmeyiniz. Resulullah
ancak oturarak su dökerdi."
Bu hadis Nevevi
de Müslim'in şerhinde: «Ayakta su dökmenin yasaklığı hakkında sabit olmayan
hadisler rivayet edilmiştir. Lakin bunlardan birisi olan Hz. Aişe'nin hadisi
sabittir. Bunun için alimler, özürsüz olarak ayakta su dökmek mekruhtur,
demişlerdir.
Alimlerin
dediği kerahat tahrimi olmayıp tenzihidir. Resulullah s.a.v.'in bir kavmin
evleri civarındaki süpürüntülüğünün üstünde ayakta su sökmesi mes'elesine
gelince, Kadi iyad'ın beyanına göre o günkü meclis konuşması uzadığından dolayı
Resul-i Ekrem'in daha uzaklara gitmesi ve oturarak su dökmesi mümkün
olmamıştır.» İbn-i Abidin daha sonra rivayet edilmiş olan diğer mazeretIeri
sıralamıştır.