DEVAM: 25- DURGUN SUDA
KÜÇÜK ABDEST BOZMAKTAN NEHİY BABI
حَدَّثنَا
مَحَمَّد بْن
يَحْيَى.
حَدَّثنَا
مَحَمَّد بْن
البارك.
حَدَّثنَا
يَحْيَى بْن
حمزة.
حَدَّثنَا
ابْن أَبِي
فروة، عَن نافع،
عَن ابْن عمرو؛
قَالَ:
قَالَ
رَسُول
اللَّه صَلى
اللَّه
عَلَيْهِ وَسَلمْ:
((لاَ يبولن
أحدكم فِيْ
الَمْاء النافع)).
فِيْ
الْزَوَائِدِ:
إِسْنَادُهُ
ضَعِيْف. ابْن
أَبِي فروة
اسمه إسحاق.
متفق عَلَى
تركه. وأصله
فِيْ
الصحيحين
بلفظ
"الَمْاء
الدائم".
İbni Ömer
r.a.’dan rivayet edildiğine göre kendisi, Resulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem şöyle buyurdu, demiştir:
'' Sakın hiç
biriniz birikmiş suda küçük abdestini bozmasın. ''
Not: Bu hadisin
ravilerinden İbn-i Ebi Ferve'nin adı İshak olup rivayetinin terk edilmesine
alimler ittifak ettiği gerekçesi ile Zwaid müellifi bu isnadın zayıf olduğUnu
söylemiştir. Sahihayn'de "الَمْاء
الدائم" = «Devamlı (= durgun) suda.
tabiri ile geçer.
AÇIKLAMA:
(343, 344 ve
345 nolu Hadisler için:)
Durgun suda
küçük abdesti bozmayı yasaklıyan bu hadislerin metinleri aynı manayı ifade
ederler. Lafızlarındaki farklılık manaya etki etmez. Buhari ve Müslim'deki
rivayette: ...... tabiri bulunur ki; o
da «Durgun suda» diye açıklanmıştır.
Müslim'in
Taharet Kitabı'nın 27'nci babında rivayet edilen benzer hadisin açıklaması
bahsinde Nevevi özetle şöyle der:
''Durgun suda
küçük abdest bozmak hakkında, konan bu yasak bazı sular için haram, diğer bir
kısım sular için de kerahat manasındadır. Şöyle ki:
1. Akan çok su içinde
küçük abdesti bozmak haram değildir. Çünkü yasak, durgun suya aittir. Fakat
akan ve çok olan su içinde küçük abdesti bozmaktan sakınmak daha iyidir.
2. Akan su az
ise; arkadaşlarımızdan bir cemaate göre içinde işemek mekruhtur. Fakat muhtar
kavle göre haramdır. Çünkü Şafii ve başka müctehidlerin mezheplerine göre o su
necis olmuş olur, kirletiImiş olur. Başka adamlar o suyu temiz sanarak
kullanabilir ve aldatılmış olabilirler.
3. Eğer su
durgun ve çok ise arkadaşlarımıza göre içinde işemek mekruhtur, haram değildir.
Eğer haramdır demiş olsaydı isabetli olmaktan uzak sayılmazdı. Çünkü muhakkik
alimlere ve usülcülerin ekserisine göre yasaklama haram kılınmayı gerektirir.
Ayrıca yasaklama nedeni olan kirletme burda da mevcuttur. Yasaklamanın diğer nedeni
olan necis etme hususuna gelince, eğer işeme ile bu suyun vasıfları değişmiş
ise necis sayılması, icma ile sabittir. Ebu Hanife ve ona muvafakat eden
alimlere göre bir tarafı hareketlendirildiği takdirde karşı tarafında da
hareket görülen su, içine necasetin düşmesi ile pis olmuş olur.
4. Durgun ve az
su içinde abdest bozmaya gelince, arkadaşlarımızdan bir cemaate göre mekruhtur.
Fakat doğru ve muhtar olan kavle göre haramdır. Çünkü, karışan sidik, onu necis
eder, kullanılmaz hale sokmakla mal olmaktan çıkarır, bilmeden başkasının onu
kullanıp aldanmasına sebep olur.
Alimler
demişler ki suda büyük abdesti bozmak küçük abdesti bozmak gibidir, hatta daha
çirkindir. Bir kab içinde abdesti bozup onu su içine dökmenin hükmü de su
içinde abdest bozmak hükmü gibidir. Keza, bir su kenarında küçük abdest bozmak
süretiyle sidiğin akıp suya karışmasına sebebiyet vermenin hükmü de aynıdır.
Bütün bunlar mezmum,çirkin ve yasaklanan kötü şeylerdir. Hatta alimler, su
yollarında ve suya yakın yerlerde suya karışmasa bile abdest bozmayı mekruh
görmüşlerdir. Çünkü Resulullah s.a.v. su yollarında abdest bozmayı
yasaklamıştır. (328 nolu hadise müracaat). Sonra bu pisliğin suya karışması
tehlikesi vardır. Bir de gelen geçenlere eziyet verilmiş olur."