DEVAM: 36- BiR KABTAN
ABDEST ALAN ERKEK VE KADIN BABI
حَدَّثنَا
عَبْد
الرَّحْمَن
بْن إبراهيم الدمشقي.
حَدَّثنَا
أَنَس بْن
عياض.
حَدَّثنَا
أسامة بْن
عياض.
حَدَّثنَا
أسامة بْن
زَيْد، عَن
سالَمْ أَبِي
النعمان،
وَهُوَ ابْن
سرح، عَن أم
صبية
الجهنية؛
قالت:
-
ربما اختلفت
يدي ويد
رَسُول
اللَّه صَلى
اللَّه
عَلَيْهِ
وَسَلَمْ
فِيْ الوضوء مِنْ
إناء واحد.
قَالَ أَبُو
عَبْد اللَّه
بْن ماجة:
سَمِعْت مُحَمَّدا
يَقُولُ: أم
صبية هِيَ
خولة بِنْت قيس.
فذكرت لأبي
زرعة،
فَقَالَ: صدق.
Ümmü Subyetül-Cüheniyye
r.a.’den: Şöyle söylemiştir:
''Tek bir kab'dan
abdest alırken bazen benim elim ve Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in
eli gelip giderdi. ''
Ebu Abdillah bin
Maceh dedi ki: '' Ümmü Subye’nin Kays kızı Halvete olduğunu Muhammed’den işittim,sonra
Ebu Zura’ya anlattım.Ebu Zura : Muhammed doğru söyledi, dedi.
Diğer tahric:
Ebu Davud; Darekutni, Ahmed, Beyhaki, İbn-i Ebi Şeybe, Tabarani ve Tahavi;
Buhari de EI-Edebu'l-Müfred'de nakletmiştir. (40)
AÇIKLAMA :
EI-Menhel
yazarı, Ebu Davud'un rivayet ettiği bu hadisi açıklarken ez cümle şunları
söyler:
Ümmü Subye
r.a.'nın maksadı: Resul-i Ekrem (s.a.v.)'in bazen kendisinden önce ve bazen de
kendisinden sonra suyu avuçla kabtan aldığını belirtmektedir. Ümmü Subye, Kays
kızı Havlete'dir. Resul-i Ekrem'e biat edenlerdendir. Ravileri de Harrabuz'un
oğulları Salim ve Nafi'dir. Ebu Davud ve İbn-i Maceh, onun hadislerini
almışlardır.
Ümmü Subye
(r.a.) , Nebi (s.a.v.)'in mahremi veya zevcesi olmadığı halde, Nebi s.a.v. ile
aynı kabtan abdest almaları nasıl caiz olur? denmesin, çünkü ikisinin arasında
ve su kabı üzerinde bir perdenin gerilmiş olması ve perde arkasında durup
sırayla suyu avuçlamış olmaları muhtemeldir. 'Sindi bu ihtimalin yanında ikinci
bir ihtimalolarak bu durumun "HiCAB,. emrindcan önceki zamanda meydana
gelmiş olmasıdır, der.'
El-Menhel'de
daha sonra hadisten çıkarılan şu fıkhi hükümleri anlatılır:
1. Abdestsiz
bir kimsenin (temiz olan) eli ile kabtan avucuyla su alması caizdir.
2. Abdestsiz bir
kimse (temiz olan) elini kaba batırmakla kabtaki su müstamel sayılmaz
/temizleyicidir, taharette kullanılır.)
3. Kabta kalan
su ile abdest alınabilir.
4. Biri erkek,
diğeri kadın bile olsa iki kişinin tek bir kabtan abdest alması caizdir.
(Yabancı erkek ile kadının bir arada bulunup abdest almalarının başka yönlerden
yasak olması ayrı bir husustur.)