DEVAM: 2. RESULULLAH
S.A.V.'İN HADİS'İNE TA'ZİM VE ONA MUARIZ OLANI TEHDİD
حَدّثَنا
مًحَمَّد بن
يحيى
النيسابوري،
حَدّثَنا عبد
الرزاق،
حَدّثَنا
معمر، عَنْ الزهري،
عَنْ سالم،
عَنْ ابْن
عمر؛
-
أن رَسُول
اللّه صلى
اللّه عليه
وسلم قَالَ:
((لا تمنعوا
إماء اللّه أن
يصلين في
المسجد))
فقَالَ ابْن
له: إنا
لنمنعهن.
فقَالَ، فغضب
غضبا شديدا،
وقَالَ:
أحَدّثُك
عَنْ رَسُول
اللّه صلى اللّه
عليه وسلم
وتقول: إنا
لنمنعهن؟.
İbn-i Ömer
r.a.’den rivayet edildiğine göre kendisi Resulullah s.a.v. şöyle buyurdu
demiştir; “Kadınları mescitte namaz kılmaktan men etmeyiniz.” (Bunun üzerine)
İbn-i Ömer (Abdullah’ın bir oğlu bir rivayete göre ismi Vakid’dir.) babasına;
“Biz kesinlikle onlara mani olacağız, deyince İbn-i Ömer çok kızdı ve ona dedi
ki; “Ben sana Resulullah s.a.v.’in hadisini okuyorum sen; “Biz kesinlikle
onlara mani oluruz “ dersin… dedi.”
AÇIKLAMA: Bu hadis-i Şerifi Buhari , Cum'a
kitabının 12. Babında, Müslim de Namaz
kitabının 29. Babında zikrediyorlar. Bu hadis-i şerif kadınların mescidlere gitmelerine cevaz veriyor. Bu
cevazın geceye mahsus olduğuna dair bir kayıt da yoktur. Kadınların namaz için
mescidlere gitmeleri hakkında yukarıda zikrettiğim bablara Buhari ve Müslim
müteaddit hadisleri almışlardır. Bazı hadislerde gece kaydı var. B u h a r i
'nin yukarıda yazılı babında İbn-i Ömer'den rivayet edilen başka bir hadis de
Resulullah (S.A.V) 'in şöyle buyurduğu naklediliyor :
''Geceleyin
mescidlere gitmeleri için kadınlara izin veriniz.'' Müslimde aynı babda İbn-i Ömer'den şu hadisi
rivayet ediyor: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) buyurdular ki:
''Geeleyin mescidlere gitmek üzere kadınların evden çıkmalarına mani
olmayınız.'' Bazı rivayetlerde ''Geceleyin''
kaydı bulunduğu için bir kısım hadis alimleri İ b n - i M a c e h'in buraya
aldığı rivayetteki metinde olduğu gibi kayıtsız olan (geceleyin kaydı olmayan)
hadisleri kayıtlı olan hadisler gibi yorumlamışlardır. Yani kadınların
geceleyin mescidlere gitmeleri engellenmemeli, fakat gündüz menedilebilir
demişlerdir. Ehl-i fisk-u fücur akşam,yatsı ve sabah namazı zamanında sefahat
veya uyku ile meşgul oldukları için kadınlar rahatlıkla mescidlere gidebilir.
Fakat gündüz öğle ve ikindi zamanı rahatlığı bulamazlar. Onun için yalnız
geceleyin camiye çıkmaları caiz kılınmıştır, diye yorumda bulunurlar.
Bir kısım hadis
alimleri ise, geceleyin kadınların evden çıkmaları gündüze nisbeten daha çok
şüphelere yol açar. Geceleyin çıkmaları tecviz edildiğine göre, gündüz de
çıkmalarına izin verilmiş sayılır. Zaten bazı rivayetlerde ( İ b n - i M a c e
h 'in rivayeti gibi ''gece'' kaydı yoktur. Kayıtsız olan bu rivayetleri olduğu
gibi kabul etmek gerekir, derler.
M ü s l i m 'in
yukarıda anılan babındaki hadisleri açıklayan şarih N e v e v i de diyor ki:
Bu babda geçen
hadislerden kadınların mescidlere gitmelerine mani olunamıyacağı açıkca
anlaşılıyor. Ancak alimlerin hadislerden aldıkları şu şartlara riayet edilirse
gitmeleri engellenemez. Aksi takdirde gitmeleri caiz değildir.
ŞARTLAR:
1. Güzel koku
sürünmeyecekler
2.
Süslenmiyecekler
3. Sesi duyulan
bilezik ve benzeri zinet eşyasını takınmış olmayacaklar
4. Pek kıymetli
elbiseleri giyinmiş olmayacaklar
5. Erkeklerle
karışık gidip gelmiyecekler
6. Erkeklerin
şehvet duygusunu tahrik edecek genç yaşta ve benzeri durumda olmayacaklar
7. Yolda
sarkıntılık gibi herhangi bir tehlike olmayacak. (10)
Bu şartlara tam
manasiyle riayet edildiğinde kadınlar
(evli ve cariye hariç) ın mescidlere gitmelerine mani olmak haramdır.
Evli kadınlara ve cariyelere kocalarının ve efendilerinin mani olmaları ise
tenzihen mekruhtur.
Burada
kadınların mescidlere gitmeleri hususunda
Hanefi ve Şafii mezheb görüşlerini kısaca belirtmek uygun olur,
mülahazası ile kısaca anlatayım :
Hanefi mezhebine
göre; kadınların mescidlere gitmeleri mekruhtur. Ancak İmam Azam'a göre şehvet
edilmeyecek yaşa varmış ihtiyar kadınların öğle, ikindi ve cuma namazına
gitmeleri mekruh değildir. Ebu Yusuf ve Muhammed'e göre böyle kadının geceleyin de mescide gitmesi
mekruh değildir.
Şafii
mezhebinde ise İmam Nevevi'nin de yukarıda zikrettiği şartlar tahakkuk ettiği
takdirde kadınların mescidlere namaz için gitmeleri caizdir. Fakat evde namaz
kılmaları efdaldır. Kadın şehvet edilecek yaşta ise, veya bu yaşta olmamakla
beraber süslenmiş veya güzel kokular sürünmüş ise camiye gitmeleri mekruhtur.
İmam veya naibi onlara mani olabilir. Kadının kocasından veya velisinden
veyahut cariye olup efendisinden izin alınmamış ise veya izin almakla beraber
bir fitne korkusu varsa camiye gitmeleri haramdır.