DEVAM: 8. RE'Y VE
KIYASIN BİR KISMINDAN KAÇINMANIN BEYANI
حَدّثَنا
الحسن بن
حماد، سجادة،
حَدّثَنا يحيى
بن سَعِيد
الأموي، عَنْ
مًحَمَّد بن
سَعِيد ابْن
حسان، عَنْ
عبادة بن نسي،
عَنْ عبد الرحمِن
بن غنم،
حَدّثَنا
مُعَاذُ بن
جبل، قَالَ: - لا
تقضين ولا
تفصلن إلا بما
تعلم. وان أشكل
عليك أمر فقف
حتى تبينه أو
تكتب الي فيه. هذا
المتن مما
انفرد به
المصنف.
Muaz b. Cebel
r.a.'den; şöyle dediği rivayet edilmiştir; Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) beni Yemen’e (Vali olarak) gönderdiği zaman buyurdular ki; “Sakın,
bildiğin (şer’i kaynaklar) dan başka bir şeyle hüküm verme ve meseleleri hal
etme. Eğer bir müşkülün olursa onu aydınlığa kavuşturuncaya kadar veya mesele
hakkında bana mektup yazınca (ve cevap alınca)ya kadar dur (bekle).”
-Bu hadisi Sadece
İbn-i Mace rivayet etti.-
AÇIKLAMA: Kitabın haşiyesi miftahu'l-hace de deniyor ki, Muaz b. Cebel'in bu
Hadis'i bir mesele hakkında ayet veya hadis varken Re'y ve kıyas'tan kaçınmanın
gereğine delalet eder.
Sindi'nin
beyanına göre bu Hadis'i kütüb-i sitte'den sadece bu sünende vardır. Hadis'in
ravilerinden Muhammed bin Said bin Hasan, metruku'l-hadistir. Sünen'in bazı
nüshalarında bu durum da belirtilimiş. Bazı sünen nüshalarında hadis
rivayetinden sonra müellif şöyle diyor: ''Ebu İshak bu hadis'in zayıf olduğunu
ve terk edilmesinin gerekliliğini ve ravi Muhammed bin Said'in zındık olduğunu
söyledi. ''
Sindi daha
sonra diyor ki: Bu zayıf hadis, halk arasında meşhur olan şu hadis'e de ters
düşer: Nebi s.a.v. Muaz bin Cebel'i Yemen'e gönderdiği zamnn ona: ''Sen nasıl
hükmedersin?'' Muaz: ''Allah Teala'nın kitabı ile...'' Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Eğer Allah'ın kitabında bir delil bulamazsan?'' Muaz: ''Resulullah
s.a.v.'in sünnetiyle...'' Nebi s.a.v.: ''Eğer onda da bir delil bulamazsan''
Muaz: ''İctihad ederim.'' Nebi s.a.v.: ''Resulünün elçisini bama (Resulü
tarafından uygulanan prensibe) muvaffak kılan Allah'a hamd olsun''
Bu hadisi
Tirmizi ve Ebu Davud rivayet etmişlerdir. Bunun senedinde de mechul raviler vardır.
İbnu'l-Cevzi bu hadisi mevdu (uydurma) hadisler arasına almıştır. Suyuti ise bu
hadisin mevkuf olduğunu söylemiştir.
Ali r.a.’in re’ye dair sözleri Ebu Davud rivayeti
için
buraya tıklayın