DEVAM: 77- HENÜZ YEMEK
YEMEYEN ÇOCUĞUN BEVLİ HAKKINDA GELEN HADİSLER
حَدَّثنَا
حوثرة بْن
مُحَمَّد،
وَمُحَمَّد
بْن سَعِيْد
بْن يزيد بْن
إبراهيم؛
قَالاَ: حَدَّثنَا
مَعَاذ بْن
هشام.
أَنبَأَنا
أَبِي، عَنْ
قتادة، عَنْ
أَبِي حرب بْن
الأسود الديلي،
عَنْ
أَبِيْهِ،
عَنْ عَلِيّ؛ -
أَن
الْنَّبِيّ
صَلى اللَّه
عَلَيْهِ
وَسَلَمْ
قَالَ، فِيْ
بول الرضيع
((ينضح بول
الغلام،
ويغسل بول
الجارية)).
قَالَ أَبُو
الحسن بْن
سلَمْة:
حَدَّثنَا أَحْمَد
بْن موسى بْن
مَعَقل.
حَدَّثنَا
أَبُو
اليمأَن
الَمْصري؛
قَالَ: سألت
الشافعي عَنْ
حديث
الْنَّبِيّ
صَلى اللَّه
عَلَيْهِ
وَسَلَمْ
((يرش مِنْ بول
الغلام،
ويغسل مِنْ
بول الجارية))
والَمْاءان
جميعا واحد.
قَالَ: لأَن
بول الغلام
مِنْ الَمْاء والطين،
وبول الجارية
مِنْ اللحم
والدم. ثُمَّ
قَالَ لي:
فهمت؟ أَو
قَالَ: لقنت؟
قَالَ، قُلْتُ:
لاَ. قَالَ:
إِنَّ اللَّه
تعالى لَمْا خلق
آدم خلقت حواء
مِنْ ضلعه
القصير. فصار
بول الغلام
مِنْ الَمْاء
والطين، وصار
بول الجارية
مِنْ اللحم
والدم. قَالَ،
قَالَ لي:
فهمت؟ قُلْتُ:
نعم. قَالَ لي:
نفعك اللَّه
بِهِ.
(Hz.) Ali
(r.a.)'den rivayet edildiğine flöre şöyle söylemiştir :
Nebi (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) süt emen çocuğun bevli hakkında buyurdular ki : «Erkek
çocuğun bevline su serpilir. Kız çocuğun bevli yıkanır.»
(Müellif diyor
ki:) Ebü'l-Hasan bin Seleme dedi ki: Bize Ahmed bin Musa bin Ma'kil tahdis
etti. (O dediki): Bize, Ebü'l-Yaman El-Mısri bize tahdis ederek dediler ki:
Ben, Şafii'ye Nebi (Sallallahu aleyhi ve sellem)'in:
«Erkek çocuğun
bevlinden dolayı su serpilir, kız çocuğun bevllnden dolayı yıkamak gerekir.»
mealindeki hadisi sorarak; Her iki sidik birdir. (Bu ayırımın hikmeti nedir?)
Şafii:
— Çünkü erkek çocuğun bevli su ve çamurdandır.
Kız çocuğunun bevli et ve kandandır, diye cevap verdikten sonra Bana: Anladın
mı? diye sordu. Ebül-Yeman dedi ki: Ben :
— Hayır anlamadım dedim. Şafii :
— Şüphesiz Allah Taala Adem (Aleyhisselam)'ı
yarattığı zaman Havva Onun kısa kaburga kemiğinden yaratıldı. Bu sebeple erkek
çocuğun bevli su ve çammdan oluştu. Kız çocuaun bevli de et ve kandan oluştu, dedi.
Ebü'l-Yeman dedi ki: Şafii bana: Anladın mı? diye sordu. Ben :
— Evet, (anladım) diye cevap verdim. Şafii
bana:
— Allah, seni öğrendiğinden yararlandırsın.
AÇIKLAMA :
Ebu Davud ve
İbn-i Ebi Şeybe de Hz. Ali r.a.'in hadisini rivayet etmişlerdir. Ebu Davud'un
rivayetinde metnin sonunda .... = «Erkek çocuk yemek yemedikçe ... » cümlesi de
mevcuttur. Bu hadis de daha evvel geçen hadislerin hükmünü ifade eder.
Erkek çocuğun
bevli ile kız çocuğun bevli arasındaki fark hakkında bazı eserler vardır.
El-Menhel yazarı bu eserleri sıralarken önce Ebu'l-Yeman El-Mısri ile İmam-ı
Şafii arasında geçen konuşmayı naklederek Şafii'nin belirttiği farkı kaydeder.
Daha sonra şu farkları da beyan eder:
1- Bu fark
cahiliyet devrinde devam edegelmişti. Resul-i Ekrem (s.a.v.) bunu olduğu gibi
ibka' etmiştir.
2 - Kız çocuğun
bevli, erkek çocuğunkinden daha ğaliz ve daha pis kokar.
3 - Erkek
çocuktan insan tabiatı tiksinmez, kız çocuğundan tiksinir.
Bu nedenle
erkek çocukla fazla ihtilat yapıldığı için kolaylık olsun diye bu fark va'z
edilmiştir.
Sindi, farkın
nedenlerini anlattıktan sonra: Hak budur ki, Şari'in emrine uymak durumundayız.
Bu hüküm taabbüdidir. Bunun hikmetlerinden sormak konunun dışında kalır.