DEVAM: 8- EVLERDE
MESCİDlER EDİNME BABI
حَدَّثَنَا
يحيى بْن
حكيم.
حَدَّثَنَا
ابْن أبي عدي،
عَن ابن عون،
عَن أنس بْن
سيرين، عَن
عبد الحميد
بْن المنذر
بْن الجارود،
عَن أَنَس بْن
مَالِك؛
قَالَ:
-
صنع بعض
عمومتي
للنَّبِي
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلِّمْ
طعاماً. فقال
للنَّبِي
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلِّمْ:
إني أحب أن
تأكل في بيتي
وتصلي فيه.
قال، فأتاه.
وفي البيت فحل
من هذه
الفحول. فأمر
بناحية منه، فكنس
ورش فصلى
وصلينا معه.
قَالَ أبو
عَبْد اللّه
بْن ماجة:
الفحل هو
الحصير الذي
قد اسود.
في الزوائد:
إسناده حسن،
وله أصل في
الصحيح.
Enes bin Malik
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre şöyle demiştir:
Benim
amcalarımdan birisi, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) için yemek yaptı ve
Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e:
Evimde yemek
yemeni ve namaz kılmanı arzuluyorum, dedi.
Enes (r.a.)
demiştir ki: Bunun üzerine Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Onun evine geldi
ve evde şu hasırlardan bir tane bulunuyordu. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem), evin bir kenarını (hazırlamayı) emretti. Hemen orası süpürüldü ve
hafifçe sulandı. Sonra Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) namaza durdu. Biz de
Onunla beraber namaz kıldık."
Ebu Abdillah bin
Mace demiştir ki: Fahl: Siyahlaşmış hasirdir.
Not: Zevaid'de:
İsnadı hasendir. Hadisin aslı Buhari'de vardır, denilmiştir.
AÇIKLAMA :
Buhari, Müslim,
Ebu Davud, Tirmizi ve Nesai de Enes bin Malik (r.a.)'den rivayet edilen hadisin
meali bunun mealine benzer. Ancak Kütüb-i Hamse'de (Yani Buhari, Müslim, Ebu
Davud, Tirmizi ve Nesai'de) rivayet olunan Enes (r.a.)'in hadisinde Nebi
(s.a.v.)'i davet eden zat Enes (r.a.)'in amcası değil, onun anne annesi
Müleyke'dir. Bazı rivayetlerde davet eden hatun, Enes (r.a.)'in annesi Ümmü
Süleym'dir. [Kastalani'nin açıklamasına göre
Enes (r.a.)'in annesi Ümmü Süleym'dir. Anne annesi Müleyke'dir. ] Buhari ve
Müslim'in rivayet ettikleri hadisin metni mealen şöyledir: ''Enes bin Malik
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre büyükannesi Müleyke, Nebi (s.a.v.)'i, Onun
için hazırlamış olduğu yemeğe davet etti. Nebi (s.a.v.), yemekten biraz
yedikten sonra:
''Kalkınız.
Size namaz kıldırayım,'' buyurdu. Enes (r.a.) demiştir ki: Uzun süre
kullamlmasından dolayı kararmış olan bir hasırımıza doğru kalkıp gittim. (Yumuşatmak
veya temizlemek için) hasırı hafifçe suladım. ResuluIlah (s.a.v.) hasır
üzerinde ayakta durdu. Ben ve yetim (= Nebi (s.a.v.)'in mevlası (azadlısı,
Dumeyre bin Ebi Dumeyre) Onun arkasında saf olduk. İhtiyar hatun (Müleyke)
bizim arkamıza durdu. Nebi (s.a.v.), bize iki rekat namaz kıldırdı. Sonra
(namazdan) çıktı. (Ve evine gitti"
Buhari ve
Müslim bu hadisi 'Hasır üzerinde namaz babı'nda rivayet etmişlerdir.
Nevevi, bu
hadisin açıklaması bahsinde şöyle der;
HADİSİN İHTİVA
ETTİĞİ HÜKÜMLER ŞUNLARDIR :
1- Düğün
dolayısıyla verilen ve velime adı verilen ziyafetteu başka ziyafetler için de
yapılan davete icabet edilmelidir. Bu icabetin meşruluğunda ihtilaf yoktur.
Ancak icabet vacib midir? Farz-ı kifaye midir? Sünnet midir? diye Şafii
alimleri ve diğer mezheb alimleri arasında meşhur ihtilaf konusu olmuştur.
Hadislerin zahirine göre bu davet vacibtir. Yeri gelince inşaaIlah izah
edeceğiz.
2- Nafile
namazı cemaatle kılmak eaizdir.
3- Salih ve
alim zatların bir evde namaz kılmalan ev halkına bereket vesilesi olur. Nebi
(s.a.v.), teşrifleriyle onları bereketlendirdiği gibi, namaz kılınış şeklini
uygulamalı olarak.oıılara öğretmek istediği umulur. Çünkü kadın Nebi
(s.a.v.)'in namaz kılışını mescidde ender görebilir. Nebi (s.a.v.), kılınış
şeklini o kadına göstermek, öğretmek ve kadının da başkelarına öğretmesini
istemiş olabilir.
4- Hasır v.s..
bitkiler üzerinde namaz kılmak caizdir. Bu hususta icma vardır. Ömer bin
Abdilaziz (r.a.)'in muhalif kalışı, toprak üzerinde namaz kılmakla tevazu
göstermenin müstahablığına yorumlanmıştır.
5- Elbiselerde,
sergilerde, hasırlarda ve benzeri eşyalarda asıl olan hüküm, bunların temiz
oluşudur. NecasetIeri gerçekleşmedikçe temizlik hükmü devam eder
6- Gece
nafilelerinde olduğu gibi, gündüz kılınan nafile namazlarında iki rekat'ten
selam vermek daha efdaldır.
7- Mümeyyizlik
çağına ermiş çocuğun namazı sahihtir.
8- Çocuk,
erkeklerle beraber safı tamamlar. Mezhebimizin sahih ve meşhur kavli budur.
Alimlerin cumhuru da bununla hükmetmişlerdir. Yalnız İbn-i Mes'ud ve
arkadaşları, muhalefet ederek: İmama uyanlar iki kişi oldukları takdirde imamla
beraber bir saf olurlar,. İmam ortalarında durur, demişlerdir.
9- Erkeklerin
cemaatında bir kadın bulunduğu takdirde, kadın tek başına ve erkeklerin
arkasında durup, imama uyar.
Enes (r.a.j,
yumuşatmak için hasir sulamıştır.
Çünkü başka
rivayette açıklandığı gibi hasır, hurma dallarından yapılma imiş. Bir de
üzerindeki toz ve benzerinii1 giderilmesi istenmiştir. Kadi İsmail el-Maliki ve
başka alimler, sulamayı böyle yorumlamışlardır. Kadi iyad ise: 'Kuvvetli
ihtimal şudur ki: Enes (r.a.), hasirın necaseti hususunda şüphe duyduğu için
sulamıştır,' demiştir. Kadi iyad'ın bu sözü mezhebine göredir. Çünkü onun
mezhebine göre şüpheli necaset, hafifçe sulamakla giderilebilir. Halbuki bizim
mezhebimize ve cumhuruin mezhebine göre, necis olan bir şey iyice yıkanmakla
temiz olabilir. Bu nedenle seçkin yorum, ilkidir.''