DEVAM: 40- KENDİSİ İLE
KIBLE ARASINDA BİR ŞEY VARKEN NAMAZ KILANIN BABI
حَدَّثَنَا
مُحَمَّد بْن
إسماعيل.
حَدَّثَنَا
زيد بْن
الحباب. حدثني
أبو المقدام،
عَن محمد بن
كعب، عَن ابن
عباس؛ قَالَ:
-
نهى رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسلَّمْ
أن يصلى خلف
المتحدث
والنائم.
Abdullah bin
Abbas (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre şöyle demiştir :
«Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) konuşan ve uyuyan kimsenin arkasında namaz
kılmayı yasaklamıştır.»
Tahric: Bu
hadisi Ebu Davud ve Beyhaki de rivayet etmişlerdir. Bunun bir benzerini Bezzar,
İbn-i Ömer (r.a.)'den, Tabarani de Ebu Hureyre (r.a.)'den rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: Uyuyan kişinin arkasında durup namaz kılmanın
yasaklanması hikmeti uyuyandan dikkat çekici ve namaz kılanı meşgul edici
hallerin görülmesi korkusudur.
Malik, Tavus ve
Mücahid uyuyan kişiye karşı namaza durmanın mekruhluğuna hükmetmişlerdir. Diğer
alimler daha önce geçen Aişe (r.anha), Meymune (r.anha) ve Ümmü Seleme (r.anha)
hadislerine dayanarak bunda kerahet olmadığına hükmetmişlerdir. Bu alimler
İbn-i Abbas (r.a.)'ın bu hadisinin zayıflığına hadis hafızlarının ittifak
ettiklerini söylemekle diğer alimlere cevap vermişlerdir. Hattabi, İbn-i Abbas
(r.a.)'ın hadisinin senedi zayıf olduğu için Nebi (s.a.v.)'den sabit değildir,
demiştir.
Konuşmakla.
meşgul olan kimselere karşı namaza durmanın yasaklanmasının hikmeti de namaz
kılanın dikkatinin konuşmacılara çekilmesi ve namazını karıştırması tehlikesi
dir. İbn-i Mes'ud ve Said bin Cübeyr konuşurken kimsenin arkasında namaz
kılmanın mekruhluğuna hükmetmişlerdir. Bunlara göre, konuşmacılar Allah'ı
anmakla meşgul iseler onlara karşı namaza durmakta kerahet yoktur. Şafii ve
Ahmed de konuşanların arkasında namaza durmanın mekruhluğuna hükmetmişlerdir.
Yukarıda işaret
ettiğim gibi bu hadisin birer benzeri İbn-i Ömer (r.a.) ve Ebu Hureyre
(r.a.)'den rivayet edilmiştir. Bu rivayetler zayıf olsa bile birbirini
kuvvetlendirirler.
İbn-i Battai:
Kufe alimleri, Sevri ve Evzai konuşanların arkasında namaza durmanın caizliğine
hükmetmişlerdir, demiştir.
Konuşanın
arkasında namaza durmanın mekruh olup olmadığı hususundaki ihtilaf konuşmanın
namaz kılanı meşgul etmediği ve huşusunu gidermediği zamana aittir. Eğer
konuşmak namaz kılanı meşgul ederek huşusunu giderirse orada durmak alimlerin
ittifakı ile mekruhtur.