86- AYAKKABILARLA NAMAZ
KILMAK BABI
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْنُ أَبِي
شَيْبَة.
حَدَّثَنَا
غندر، عن
شعبة، عن
النعمان بن سالم،
عن ابن أبي
أوس؛ قال:
-
كان جدّي،
أوس، أحياناً
يصلي. فيشير إلىّ
وهو في
الصلاة.
فأعطيه نعليه.
ويقول: رأيت
رَسُول اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ يصلي
في نعليه.
في الزوائد:
إسناده صحيح.
İbn-i Ebi Evs
(r.a.)'den; şöyle demiştir: Dedem Evs (es-Sakafi) namaz kılarken zaman zaman
namaz esnasında bana işaret ederdi. Ben de ayakkabılarını kendisine verirdim ve
derdi ki :
Ben Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'i ayakkabıları ile namaz kılarken gördüm.
Not: Hadisin
senedinin sahih olduğu Zevaid'de bildirilmiştir.
AÇIKLAMA: Abdullah bin Amr (r.a.)'m hadisini Ebu Davud da
rivayet etmiştir. Tercemede parentez içi ifadelerle belirttiğim gibi Amr'ın
babası Şuayb'tır. Şuayb'm babası Muhammed'dir. Muhammed'in babası da Abdullah
bin Amr bin El-As (r.a.)'dır. Amr, babası Şuayb'dan rivayet etmiştir. Şuayb de
babası Muhammed'den değil, dedesi Abdullah (r.a.)'dan rivayette bulunmuştur. bu
nedenle seneddeki: "dedesinden,. sözündeki zamir Şuayb'e raci ise Şuayb'm
dedesi Abdullah'tır. Zaten iki ravi de Abdullah'dır. Ancak bu takdirde ehlinin
malumu olduğu üzere ''Tefkikü'z-Zamir'' yapılmış olur. Arap edebiyatmda mecbur
kalınmadıkça bu yola gidilmez. Şayet mezkur zamir Amr'e raci ise mana şu olur:
Şuayb de bu hadisi Amr'ın dedesinden rivayet etmiştir. Amr'ın dedesinden maksat
birinci dedesi olan Muhammed değil, ildnci dedesi olan Abdullah'tır.
Hadis Resul-i
Ekrem (s.a.v.)'in bazen yaIın ayak olarak namaz kıldığına, diğer bazı
vakitlerde ayakkabılarını giymiş olarak namaz kıldığına delalet eder.
EI-Menhel
yazarı bu hadisin açıklaması bahsinde şunları söyler:
"Hadis,
ayakkabı ile de yalın ayak la da namaz kılmanın cevazına delalet eder. Aynı
zamanda: ''Ayakkabılarınızia namaz kılın." mealindeki hadislerde
buyurulmuş olan emrin vücup için değil de mübahlık için olduğuna delalet eder.
Yani ayakkabılarla kılabilirsiniz demek oluyor.
Kadı iyaz:
'Ayakkabı ile namaz kılmak mübahbir ruhsattır. Resul-i Ekrem (s.a.v.) ve
Sahabiler böyle yapmışlardır. Ancak ayakkabıların necis olduğunun bilinmemesi
şarttır. Eğer necis olduğu bilinirse bununla namaz kılınamaz' demiştir.
Namaıda
ayakkabı giyen sahabiler arasında, Hz. Ömer bin el-Hattab, Osman bin Affan,
Abdullah bin Mes'ud, Üveymir bin Saide. Enes bin Malik, Seleme bin. El- Ekva'
ve Evse s-Sakafi (r.anhum) bulunur. Tabiilerden de Said bin el-Müseyyeb,
el-Kasım, Urve bin Zübeyr, Salim bin AbdiIlah, Ata bin Yesar, Ata bin Ebi
Rabah, Mücahid, Tavus, Kadı Şureyh, Ebu Miclez, Ebu Amr eş-Şeybani, el-Esved
bin Yezid, İbrahim en-Nahai, İbrahim et-Teymi, Ali bin El-Hüseyin ve oğlu Ebu
Ca'fer (r.a.) ayakkabıyla namaz kılmışlardır."