DEVAM: 102- SABAH
FARZINDAN ÖNCEKİ İKİ REK'ATTE OKUNAN (SURELER) HAKKINDA GELEN (HADİSLER) BABI
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْنُ أَبِي
شَيْبَة.
حَدَّثَنَا
يزيد بْن
هارون.
حَدَّثَنَا
الجريري، عَن
عَبْد اللّه
ابن شقيق، عَن
عائشة؛ قالت: - كان
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ
يصلي ركعتين
قبل الفجر. وكان
يقول ((نعم
السورتان
هما، يقرأ
بهما في ركعتي
الفجر. قل هو
اللَّه أحد،
وقل يا أيها
الكافرون)).
فِي
الزَوائِد: في
إسناده
الجريري. احتج
به الشيخان في
صحيحهما. إلا
أنه اختلط في
آخر عمره.
وباقي رجاله
ثقات.
Aişe
(r.anha)'dan; şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), sabah
farzından Önce iki rek'at kılardı ve şöyle buyururdu :
«Bu
iki sure ne güzeldir. Sabah farzından önceki iki rek'atte (Fatiha'dan sonra)
okunur. (Bu sureler); قل
هو اللَّه
أحد، ve قل يا أيها
الكافرون (yani İhlas ve Kafirun
sureleri)dir.»
Not: Zevaid'de
şöyle denmiştir: İsnaddaki el•Cüreyri'yi. Buhari ve Müslim kendi sahIhlerinde
hüccet saymışlardır. Fakat ömrünün sonlarında hafızası karışmıştır. İsnadın
diğer ravileri sikadır.
AÇIKLAMA: Bu Hadis Zevaid türündendir. Sabah farzından önce kılınan iki rek'atte
okunduğu haber verilen Kafirun ve İhlas surelerinin Fatiha'dan sonra okunduğu
malum olduğu için hadislerde bu durum açıklanmıştır.
Söz konusu
namazın ilk rek'atinde Fatiha'dan sonra Kafirun suresinin ve ikinci rek'atın
Fatiha'sından sonra İhlas suresinin okunmasının müstahab olduğuna hükmeden
cumhur için bu hadisler delildir.
Müslim, Ebu
Davud, Nesai ve başkalarının İbn-i Abbas (r.a.)'dan rivayet ettiklerine göre;
Nebi (s.a.v.), sabah farzından önceki iki rek'atın birincisinde, (Bakara 136)
ayetini ve ikincisinde: (Al-i İmran 52) ayetini okuduğu çok vaki olmuştur.
Bu hadis Mezkur
ayetlerin anılan namazda okunmasının müstahablığına delalet eder.
Başka ayetleri
okuduğu rivayetleri de vardır.
Bu hadisler,
Sabah namazının sünnetinde Fatiha'dan sonra Kafirun ve İhhis surelerinin
veyahut Bakara 136 ve Al-i imran 52. ayetlerin okunmasının müstahablığına delalet
eder. Cumhurun görüşü de budur. Bunun
dışındaki görüşler ise şunlardır:
1- Malik'in
meşhur görüşüne göre, bu namazda yalnız Fatiha okunmalıdır, buna sure veya ayet
eklenmemeIidir. Abdullah bin Amr bin El-As {r.a.)'ın da böyle dediği rivayet olunmuştur.
Bunun delili de Buhari, Müslim, Malik, Nesai ve başkalarının rivayet ettikleri
şu mealdeki Aişe (r.anha) 'nın hadisidir: "Nebi (s.a.v.) sabah farzından
önceki iki rek'atı o derece hafif tutuyordu ki: 'Acaba Fatiha'yı okudu mu?'
diyordum."
2- Zahiriye
mezhebine mensup bazılarına göre Fatiha okunmaz, yalnız Kafirun ve İhlas
sureleri okunur. Bu görüş her namazda Fatiha'nın okunmasının gerekliliğine ait
hadislerle merduttur.
3-
Zahiriyye'nin bazısı ile Ebu Bekir El-Asam ve İbn-i Aliyye'ye göre hiç bir şey
okunmaz. Bu da merduttur .
Bazı alimler
demişler ki: Gece okumasını itiyat ettiği ayetleri veya sureleri gece okumamış
olan bir kimsenin bunu sabah namazı sünnetinde okumasında beis yoktur. Çünkü
İbn-i Ebi Şeybe, Hasen-i Basri'nin böyle hükmettiğini rivayet etmiştir. Mücahid
ve Sevri de böyle demişlerdir. Ebu Hanife de: Geceden kalma hizbimi bazen sabah
namazı sünnetinde kılmışımdır, demiştir.