49- ABDEST İSBAĞI (=
TAM ALINMASI) HAKKINDAKİ HADİSLERİN BEYANI
حَدَّثنَا
أَحْمَد بْن
عبدة.
حَدَّثنَا
حماد بْن
زَيْد.
حَدَّثنَا
موسى بْن
سالَمْ، أَبُو
جهضم.
حَدَّثنَا
عَبْد اللَّه
بْن عُبَيْد
اللَّه بْن
عَبَاس، عَن
ابْن عَبَاس؛
قَالَ:
-
أمرنا رَسُول
اللَّه صَلى
اللَّه عَلَيْهِ
وَسَلَمْ
بإسباغ
الوضوء.
(Abdullah) İbn-i
Abbas (Radiyallahu anhuma)'den: şöyle söylemiştir:
Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bize abdest isbağını emretti.
AÇIKLAMA: İsbağ: Arap dilinde işin hakkını vermek, tam
yapmaktır. Sindi, EI-Menhel ve Tuhfetu'l-Ahvezi müellifleri abdest isbağından
maksad: Farzlarına, sünnetlerine ve müstehablarına riayet etmek suretiyle tam
ve mükemmel bir şekilde abdest almaktır. Riayet edilmesi istenenlerden bir
kısmı şunlardır: Abdest uzuvlarının her tarafını iyice yıkamak, yıkamayı üç
defa tekrarlamak, uzuvları ovmak, yüz, kollar ve ayaklar yıkamrken, alın,
dirsekler ve aşık kemiklerin ötesindeki bitişik yerleri yıkamaktır, derler.
Sindi diyor ki
İbn-i Abbas, (r.a.) burada " ... Bize . .," tabiri ile tüm
müslümanları kasdetmiş olabilir. Bu takdirde isbağ emri mendupluk içindir.
(Yani müslümanların abdestte isbağ etmeleri mendubtur.' Bu tabir ile yalmz
Resu-l-i Ekrem (s.a.v.)'in Ehl-i Beyti kasdedilmiş olabilir. Nesai ve
başkasının rivayetinde İbn-i Abbas (r.a.) Ehl-i Beyte mahsus olan dini hükümler
meyanında bunu anlatmıştır. Bu takdirde emir vucup veya müekked mendubluk
içindir. Yani Ehl-i Beyt için isbağ vacib veya sünnet-i müekkede hükmünde
mendubtur. Ehl-i Beyt'in dışında kalan müslümanlar için ise normal sünnet
hükmünde mendubtur. Böyle olunca fıkıh alimlerinin Ehl-i Beyt'e ait bu özel
durumu belirtmeleri gerekirdi.