DEVAM: 114- VİTİR
{NAMAZI) HAKKIMDA GELEN (HADİSLER) BABI
حَدَّثَنَا
علي بْن
مُحَمَّد،
ومُحَمَّد بْنُ
الصَّبَّاح.
قالا:
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْنُ عياش،
عَن أبي
إِسْحَاق،
عَن عاصم بْن
ضمرة السلولي؛
قَالَ: - قال علي
بْن أبي طالب:
أن الوتر
بحتم. ولا
كصلاتكم
المكتوبة.
ولكن رَسُول
اللَّهِ صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ
أوتر، ثم قال
((يا أهل
القرأن!
أوتروا. فإن
اللَّه وتر
يحب الوتر)).
Ali bin Ebi
Ta'lib (r.a.)'den; şöyle demiştir:
Şüphesiz vitir
namazı behemahal yapılması gerekli değildir. Farz namazlarınız gibi de
değildir. Lakin Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) vitir namazı kılmış,
sonra buyurmuştur ki:
«Ey Kur'an ehli!
Vitir namazını kılınız. Çünkü Allah vitir'dir (= tektir) ve vitri sever.»
AÇIKLAMA: Tirmizi, Ahmed ve Hakim de bunu rivayet
etmişlerdir. Ebu Davud ve Nesai ise Nebi (s.a.v.)'e ait olan kısmını rivayet
etmişlerdir. Bunlarda Ali (r.a.)'a ait olan kısım yoktur.
Hatm: Nihaye'de
bu kelime yapılması behemahal gerekli olan, lüzumlu ve vacib diye tarif
edilmiştir.
Hadisin: ''Ey
Kur'an ehli!" hitabıyla okur - yazar olan ve olmayan tüm mü'minler
kasdedilmiştir. Hepsine Kur'an ehli denilmesinin sebebi, hepsinin Onu tasdik
etmesi, emirlerine uyması ve yasaklarından sakınmasıdır.
Hattabi'nin
dediği gibi bu hitab ile Kur'an-ı hıfzedenlerin kasdedilmiş olması muhtemeldir.
Vitir namazı, bütün mü'minler hakkında meşru olmakla beraber, hafızların daha
şerefli ve önemli olması nedeniyle hitap bunlara tahsis edilmiştir.
Hadisin "Çünkü,
Allah Vitirdir ... " cümlesindeki vitir'den maksat; birdir ve tektir. Yani
Allah, zatında tektir, bölünmez; sıfatlarında tektir, benzeri ve misli yoktur;
fiillerinde tektir, ortağı ve yardımcısı yoktur.
Hadisin
''....vitri sever'' cümlesinden maksad; vitir namazını kabul buyurur ve
sahibini mükafatlandırır.
Hadisteki emir,
sahabilerin, tabiilerin ve onlardan sonra gelenlerin cumhurunca mendupluk
anlamına yorumlanmıştır. Hatta Kadı Ebu Tayyib; Bu emrin mendupluğu tüm
alimlerin kavlidir, demiştir. Şeyh Ebu Hamid de: Vitir Sünnet-i müekkededir. Ne
farzdır, ne de vacibtir. Ebu Hanife hariç, imamların kavli de budur, demiştir.
eumhurun delillerinden birisi bu hadistir. Bundan önceki hadis de ayrı bir
delildir.
EI-Menhel
yazarı, cumhurun kavlini ve delillerini zikrettikten sonra Ebu Hanife'nin vitir
namazının vacibliğine hükmettiğini beyan ederek delillerini zikretmiştir.
Kitabımızın 1188. ve 1190 nolu hadislerinin de onun delilleri olduğunu
söylemiştir. Daha sonra Ebu Hanife'nin delillerine yapılan itirazları
zikretmiştir.