DEVAM: 121- GECE'NİN
SONUNDA VİTİR (NAMAZlNI) KILMAK HAKKINDA GELEN (HADİSLER) BABI
حَدَّثَنَا
عَبْد اللّه
بْن سعيد.
حَدَّثَنَا
ابن أبي غنية.
حَدَّثَنَا
الأعمش، عَن
أبي سُفْيَان،
عَن جابر، - عَن
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ قال
((من خاف منكم
أن لا يستيقظ
من آخر الليل،
فليوتر من أول
الليل ثم
ليرقد. ومن طمع
منكم أن
يستيقظ من آخر
الليل،
فليوتر من آخر
الليل. فإن
قراءة آخر
الليل محضورة.
وذلك أفضل)).
Cabir (r.a.)'den
rivayet edildiğine göre, Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu, demiştir:
«Gece
uyanamıyacağından korkanlarınız, gece'nin evvelinde vitir namazını kılsın,
sonra uyusun. Gece sonunda uyanacağını umanlarınız vitir namazını gece'nin
sonunda kılsın. Çünkü gece sonundaki Kur'an okumada melekler hazır olur. Gece
sonunda Kur'an okumak efdaldır.»
Diğer tahric:
Müslim, Tirmizi ve Ahmed
AÇIKLAMA (1185, 1186, 1187): Bu hadis, Nebi (s.a.v.)'in gecenin muhtelif
zamanlarında vitir namazını kıldığına ve ömrünün sonlarında vitir namazını
gecenin sonuna bıraktığına delalet eder. Ömrünün sonunda vitir namazını gecenin
sonuna bıraktığı için efdal olanı budur.
Bu hadis,
gecenin tümünün vitir namazı için vakit olduğuna delalet eder. Lakin cumhur'a
göre vitir namazı vaktinin başlangıcı yatsı namazından sonradır. Yani yatsı
farzı kılınmadıkça vitir namazı vakti girmiş olmaz.
Ebu Hanife'ye
göre yatsı vakti olunca vitir namazı vakti olmuş olur. Lakin bile bile vitir
namazı yatsı namazından önce kılınamaz.
Ali (r.a.)'in
hadisi, Aişe (r.anha)'nın hadisine benziyor. Müelliften başka kim tarafından
rivayet edildiğini bilemedim. Zevaid türünden olması muhtemeldir.
Cabir (r.a.)'in
hadisini Müslim, Tirmizi ve Ahmed de rivayet etmişlerdir.
Tirmizi'nin
rivayetinde hadisin son kısmı şöyledir; ''Çünkü gecenin sonunda Kur'an okuma
mahduredir. (= Yani rahmet melekleri hazır bulunup dinlerler). Gece sonundaki
kıraet efdaldir ...
Müslim'in
rivayetinde son cümle şöyledir: ''Çünkü gece sonundaki namaz meşhudedir. (= Yani
kılınırken rahmet melekleri hazır bulunup şehadet ederler.) Bu vakitteki namaz
efdaldır ...
Bu hadis,
gecenin sonunda uyanamamaktan korkan kimsenin gece uyumadan önce vitir namazını
kılmasını ve gece sonunda uyanacağını ümid edenin vitrini o vakte bırakmasını
hükme bağlar.
Nevevi, bu
hadisin altında şöyle der: 'Gece sonunda uyanacağına güvenen kimsenin vitrini
bu vakte tehir etmesinin ve buna güvenemeyenin uyumadan önce kılmasının efdal
olduğuna açık delildir. Doğrusu budur. Mutlak olan hadisler buna göre
yorumlanma!ıdır.'