SÜNEN İBN-İ MACE

Bablar Konular Numaralar

KİTABU İKAMETİ’S-SALAT

<< 1336 >>

DEVAM: 175- EŞİNİ GECELEYİN (NAMAZ İÇİN) UYANDIRAN HAKKINDA GELEN (HADİSLER) BABI

 

حَدَّثَنَا أحمد بْن ثابت الجحدري. حَدَّثَنَا يحيى بْن سعيد، عَن ابن عجلان، عَن القعقاع بْن حكيم، عَن أبي صالح، عَن أبي هُرَيْرة؛ قَالَ:

 - قال رَسُول اللَّهِ صَلَى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسلَّمْ ((رحم اللَّه رجلاً قام من الليل فصلى وأيقظ امرأته فصلت. فإن أبت رش في وجهها الماء. رحم اللَّه امرأة قامت من الليل فصلت وأيقظت زوجها فصلى. فإن أبى رشت في وجهه الماء)).

 

Ebu Hureyre (r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu, demiştir :

 

«Geceleyin (uykudan) kalkıp namaz kılan, eşini de uyandırıp namaz kılmasına vesile olan adam'a Allah rahmet eder (veya rahmet eylesin.) Eğer eşi kalkmamazlık ederse yüzüne su serpsin. Geceleyin (uykudan) kalkıp namaz kılan ve eşini uyandırıp namaz kılmasına vesile olan kadına da Allah rahmet eylesin (veya rahmet eder.) Eğer eşi kalkmazlık ederse yüzüne su serpsin.»

 

 

Diğer tahric:  Ebu Davud, Nesai, İbn-i Hibban, Hakim ve Beyhaki

 

AÇIKLAMA: 1335 nolu Hadis, bir adamın uyanıp eşini de uyandırması ve ikisinin ikişer rek'at namaz kılması halinde ikisinin de hadiste anılan ayetle övülen zümreye dahil olacaklarını bildirir. Kadın uyanıp eşini uyandırırsa veya ikisi de kendiliğinden uyanırlarsa yahut bir başkası ikisini uyandırırsa hüküm aynıdır. Yani erkeğin, eşini uyandırması şart değildir. Gaye eşlerin gece namazına kalkmalarıdır. Genellikle erkekler, eşlerini gece namazına kaldırdıkları için hadisteki ifade böyle buyurulmuştur.

 

Hadis, gece namazına kalkan eşlerin asgari ikişer rek'at namaz kılmaları halinde Ahzab suresinin 35. ayetinde övülen mü'minler zümresine girmiş olacaklarını müjdeliyor. Mezkur ayette mü'minlerin övgüye layık meziyetleri sıralanıyar ve sonunda:

 

... ''ve Allah Teala'yı çokca zikreden erkekler ve zikreden kadınlar için Allah Teala bir mağfiret ve büyük mükafat hazırlamıştır.'' buyuruluyor.

 

EI-Menhel yazarı: Allah'ı zikretmekten maksat belirli bir zikir değil umumi manadaki zikirdir. Tesbih, hamd, kelime-i tevhid, istiğfar, Peygamber (s.a.v.)'e salat ve selam getirmek, Allah Teala'nın yaratıklarında tefekkür etmek, Kur'an, hadis ve fıkıh okumak sair dini ilimlerle meşgul olmak bu anlama dahildir. Zikrin çokluğu şahıslara göre değişir. Günlük olarak avam tabakası için zikrin asgarisi 300, tasavvuf ehli için en az 12.000 defa zikretmektir. Arifler için ise Allah'tan başka şeylerin onların kalbini meşgul etmemesidir.

 

1335. HADİSİN FIKIH YÖNÜ :

 

Hadis gece ibadetine, hayır işlerinde yardımlaşmaya ve Allah Teala'yı bol bol zikretmeyi teşvik eder.

 

Hadis, gece namazına kalkan ve eşini uyandırıp onun da namaz kılmasına vesile olan erkek ve kadının ilahi rahmete müstahak olduğunu müjdeler. Hadis, dua mahiyetinde olabilir. Yani böyle yapana Allah rahmet eylesin.

 

Hadis, eşin gevşeklik etmesi halinde yüzüne su serpilmesini tavsiye eder. Çünkü su serpilmesi kalkmaya yardımcı olur.

 

Evden birisinin. ev halkını gece namazına kaldırması teşviki hadisten çıkarılabilir. Nitekim Ebu Davud'un ilk hadis rivayetinde  ''karısını'' ifadesi yerine ''ev halkını'' ifadesi vardır.

 

1336. HADİSİN FIKIH YÖNÜ :

 

1- Ölülere rahmet okunduğu gibi dirilere de rahmet okumak meşrudur.

2- Gece namazına kalkmak ve başkasını kaldırmak ilahi rahmete mazhar olmaya vesile olur. Gece namazına önce kişi kalkmalı ondan sonra başkasını teşvik etmelidir.

3- Uyuyan kimseyi nafile namaz için uyandırmak meşrudur.

4- Hayır yapmada gevşeklik edeni tahrik ve teşvik etmek meşrudur.